به هر کدام از شهرهای ایران که بروید جاذبه های تاریخی و طبیعی زیادی را پیدا می کنید که دیدن هر کدام از آن ها جذابیت های خاص خودش را دارید. می خواهیم به ایلام برویم و گوشه ای از جاذبه های این استان زیبا را برایتان توصیف کنید. ایلام در احاطه کوه ها و ارتفاعات جنگلی است که آب و هوای معتدلی را برایش رقم زده اند. یکی از جاذبه های تماشایی و بینظیر این استان، تنگه ارغوان است که معمولا گردشگران زیادی با رفتن به آن چند ساعتی را در میان طبیعت بکرش می گذرانند و مدتی مهمان چشم اندازهای تماشایی می شوند.
تنگه ارغوان که در واقع باید آن را دره‌ای بزرگ دانست یکی از زیباترین مناطق حفاظت شده و جاهای دیدنی ایلام محسوب می‌شود. تنگه ارغوان در گذشته تنگه گاوز نامیده می‌شد. این دره در فاصله‌ی 3 کیلومتری شمال شرقی شهر ایلام و در مسیر تنگه قوچعلی و در ورودی شمالی مسیر کرمانشاه به ایلام و در حوزه‌ی استحفاظی دهستان میشخاص (میه خاص) واقع شده است.
عامل اصلی که سبب نام‌گذاری این دره شده است رشد درختان ارغوان در سراسر منطقه است. ارغوان درختی از سرده ارغوان به شمار می‌رود که ارتفاع رشد آن گاهی به 12 متر هم می‌رسد. البته این گیاه را بیشتر به صورت درختچه می‌توان مشاهده کرد.
برگ‌های ارغوان قلبی شکل، بدون کرک و دارای کناره‌های صاف هستند. گلهای این درختچه در اوایل بهار (اردیبهشت)، در گروه‌های3 تا6 تایی، روی شاخه‌ها و حتی روی ساقه اصلی، پیش از رشد برگ‌ها به وجود می‌آیند و چون بسیار پرتعداد هستند، روی درختان زیبا به نظر می‌رسند.
مزه گل ارغوان ترش و نسبتاً مطبوع است. خاک‌های آهکی و تابش مستقیم نور خورشید بهترین شرایط برای رشد ارغوان به شمار می‌رود. تنگه ارغوان با دارا بودن شرایط مناسب منزلگاه خوبی برای رشد و نمو این گونه‌ی گیاهی محسوب می‌شود.از آنجایی که درختچه‌های ارغوان معمولا در اردبیهشت شکوفه می‌دهند در این ماه از سال سرتاسر این دره مملو از شکوفه‌های صورتی و بنفش گیاه ارغوان می‌شود که در ترکیب با رنگ‌های متنوع درخت‌ها و گیاهان دیگر چشم‌اندازی بسیار رویایی و خاطره‌انگیز را می‌توان در این منطقه تماشا کرد.تنگه ارغوان حدود 170 هکتار وسعت دارد و میزبان گونه‌های کمیاب و در حال انقراضی همچون ارغوان و گونه‌های همراه شامل بلوط، دافنه، کیکم و زالزالک است. احتمالا همان طور که می‌دانید صنعت زنبورداری در این مکان رونق زیادی دارد.
وجود جنگل انبوه بلوط درد و سوی جاده و تیغه‌های سنگی و چشم نواز کوهستان به علاوه‌ی گردشگاه‌های مناسب و درختان ارغوان در طول تنگه و ترکیب رنگ‌ها به همراه مراتع پرپشت و رشد گونه‌های نادر گیاهی مانند گون – طویلک – قارچ و در نهایت استفاده از گیاهان معطر در محدوده این تنگه و ارتفاعات ییلاقی آن در مسیر گز گردکان و سورگه باعث به وجود آمدن شرایط مناسبی جهت توسعه زنبورداری شده است.
تاریخچه دقیق و مشخصی از پیدایش این دره طبیعی وجود ندارد اما با توجه به وجود برخی گونه ها و آثار به جا مانده در آن جا، می توان گفت که این منطقه قدمتی بسیار کهن دارد و در گذشته محل زندگی افراد روستایی بوده است. منطقه حفاظت شده ارغوان در گذشته بسیار دور، تنگه گاوز نام داشت و عامل اصلی که موجب شد این نام را برای آن انتخاب کنند، رشد درختان انبوه ارغوان در سراسر منطقه است.
وارد این منطقه که می‌شوید، در یک توپوگرافی دره مانند، درختان ارغوان در جای جای این بخش روییده‌اند. حدود 170 هکتار وسعت این منطقه است که گونه‌های کمیاب ارغوان را در خود جای داده است. اردیبهشت‌ماه، فصل شکوفایی درختان، این دره رنگی خاص و ارغوانی از شکوفه‌های قلبی شکل این درختان به خود می‌گیرد. بدین صورت خداوند آن را نقش و نگار می‌بخشد تا گردشگران از سراسر کشور و حتی گردشگران خارجی را به سمت خود بکشاند. گونه‌های درخت ارغوان، جزو درختان در حال انقراض هستند. همین عامل هم سبب شده است تا این منطقه حفاظت شود.
البته در این دره درختان دیگری مانند زالزالک، بلوط، دافنه و ... هم سر به فلک کشیده‌اند و بر زیبایی این منطقه می‌افزایند. رودخانه‌ها و چشمه‌های زیبایی هم در این منطقه کوهستانی به چشم می‌خورند که زمینه را برای گردشی دلنواز فراهم می‌کنند. در اطراف دره ارغوان، تیغه‌های سنگی کوهستان باعث شده است کوهنوردان هم از این فرصت بهره ببرند و خود را مهمان این دره زیبا کنند. چه زیباست دیدن این دره سرسبز و ارغوانی در بالای کوه‌های مشرف به آن!
اکثر افراد هنگامی که از زیبایی‌های دره ارغوان ایلام اطلاع می‌یابند، دوست دارند برای یک بار هم که شده است دیدن آن را تجربه کنند. می‌توانید به‌راحتی از بلیط ارزان هواپیما استفاده کنید و خود را به ایلام برسانید. اگر زمان یک یا دو روزه دارید، با خرید یک بلیط ارزان و لحظه آخری ایلام را مقصد خود قرار می‌دهید و زیبایی‌های این شهر را می‌بینید. بدین صورت انرژی لازم را برای شروع روزهای کاری خسته‌کننده پیدا می‌کنید.
این دره در 3 کیلومتری شمال شرقی ایلام واقع شده؛ جایی که ورودی شمالی کرمانشاه به ایلام است. از سمت شمال یا شمال شرقی ایلام وارد خیابان‌های انقلاب یا رسالت می‌شوید. مسیر جاده کمربندی را در پیش بگیرید. در این جاده که با ماشین به پیش می‌روید وارد جاده‌ای کوهستانی می‌شود که در آن دره‌ای شگفت‌انگیز و بهشتی به رنگ ارغوان پیش رویتان قد علم می‌کند. اینجا همان دره زیبای ارغوان است.
دره ارغوان در نزدیکی این شهر قرار گرفته است. از این رو می‌توان جاذبه‌های گردشگری ایلام را هم به‌راحتی در یک روز ببینید. کاخ فلاحتی، یکی از جاذبه‌های گردشگری تاریخی است که از سال 1326 در این شهر بر جای مانده است. این کاخ در حال حاضر به یک موزه کشاورزی تبدیل شده است و سال‌هاست که در فهرست آثار ملی ثبت شده است. قلعه والی ایلام، این بنا محل اسکان والی در فصل‌های گرم بوده و بر روی تپه‌ای ساخته شده است. قلعه در شمال خیابان پاسداران قرار دارد و معماری زیبا و جالبی آن گردشگران را به سمت خود می‌کشاند. به‌جز موارد ذکر شده، روستاها و مناطق بوم‌گردی متعددی در اطراف دره ارغوان ایلام واقع شده‌اند که می‌توانید از آن‌ها هم دیدن کنید.
دره ارغوان در فاصله 3 کیلومتری از شمال شرقی شهر ایلام، در مسیر تنگه قوچ علی، ورودی شمالی مسیر کرمانشاه به ایلام و حوزه استحفاظی دهستان میه خاص، قرار دارد و برای دیدن آن ابتدا باید به استان ایلام سفر کنید. پس از این که به این شهر رسیدید، باید با استفاده از خودرو حدود 20 دقیقه از جاده تنگه را که در سمت ورودی شمال شرقی شهر قرار دارد، دنبال کنید و مسیر جاده کمربندی منتهی را پیش بگیرید تا به تنگه برسید.
تنگه ارغوان جاذبه ی اکوتوریستی بسیار زیبا و چشم نواز در سه کیلومتری شمال شرقی شهر ایلام بوده که در مسیر تنگه قوچعلی و در مسیر رودخانه ای و درختانی با گلهای ارغوانی واقع شده است که تنوع رنگ طبیعت و جنگلهای سبز این تنگه، نظر هر فردی را به سمت خود جلب می کند. به همین دلیل است که تنگه ارغوان یکی از تفرجگاه های بسیار مهم و اصلی ایلام محسوب شده و ساکنان ایلام بسیاری از مواقع وقت های آزاد خود را در این تنگه سپری می کنند. این تنگه فوق العاده زیبا و چشم نواز جزو مناطق سردسیر استان و زادگاه اصلی درختچه ارغوان محسوب می شود.
