داروی بیهوشی نیتروس اکساید با نام تجاری Entonex درطبقه بندی دارویی گاز نیتروس اکساید و در طبقه بندی درمانی داروی کمکی در بیهوشی عمومی است. گاز نیتروس اکساید N2o از جمله گازهای مهم در پزشکی محسوب می شود که کاربردهای مهم و موثری در بیهوشی های طی عمل های جراحی دارد. یکی از ویژگی های جالب این گاز این است که فرد با تنفس مقدار کمی از آن حالت خنده و حس سرخوشی به او دست می دهد. یکی از مشتقات مهم این گاز انتونوکس است که برای تسکین درد زایمان بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
موارد منع مصرف نیتروس اکساید
بیهوشی هیپوکسیک خطرناک است و نیتروس اکساید باید همیشه با حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد اکسیژن همراه باشد. همچنین حین یا بعد از آنسفالوگرافی با هوا نیز باید احتیاط را رعایت کرد. مخلوطی از نسبت های مساوی از نیتروس اکساید و اکسیژن را نباید در بیمارانی که دچار ترومای سر همراه با اختلال شناخت، آسیب های فکی صورتی، هستند و بیماری رفع فشار(در غواصان) یا بیماری که به مقدار زیادی آرام بخش دریافت کرده است.
تداخل دارویی نیتروس اکساید
- تداخلات رده X (پرهیز): آزلاستین (بینی)، برومپریدول، متوترکسات، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، تالیدومید
- کاهش اثرات داروها توسط نیتروس اکسید: تداخل قابل توجهی مشخص نشده است.
- کاهش اثرات نیتروس اکسید توسط داروها: تداخل قابل توجهی مشخص نشده است.
- افزایش اثرات داروها توسط نیتروس اکسید: اتانول، آزلاستین (بینی)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، داروهای تضعیف کننده CNS، فلونیترازپام، متوترکسات، متوتری مپرازین، متی روسین، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل، پرامی پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سوورکسانت، تالیدومید، زولپیدم
- افزایش اثرات نیتروس اکسید توسط داروها: آلیزاپرید، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، هیدروکسی زین، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لیزورید، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتری مپرازین، متوکلوپرامید، ماینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، اوکسوممازین، پرامپانل، روفینامید، سدیم اکسیبات، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول و کانابیدیول، تری مپرازین
سخن آخر
این گاز به روش های مختلفی تولید می شود. در روش اول نیتریک اسید را با براده های آهن واکنش می دهند. در روش دوم نیترات آمونیوم تا دمای 300 درجه سانتیگراد گرم می شود و سپس گاز نیتروس اکساید با روش جداسازی به دست می آید.