کد ارکید چیست؟
موسسه ارکید از سالها پیش یک کد 16 رقمی را برای اساتید دانشجویان و نویسندگان مقالات در نظر می گیرد که این کد در واقع همانند شناسه ملی افراد می باشد. دسترسی به این کد به صورت رایگان می باشد و نیازی به پرداخت هزینه ندارد و می توانید برای آثار علمی و پژوهشی خود از این موسسه یک کد دریافت نمایید. به جای رزومه شغلی و تحصیلی می توانید از این کد استفاده کنید و به ادارات دولتی و خصوصی در صورت تمایل به ارسال رزومه این کد شناسه را ارسال فرمایید. با در اختیار داشتن این کد می توانند به صفحه شخصی شما رجوع کنند و تمامی آثار تحقیقی و پژوهشی شما را مشاهده کنند. در واقع هدف از ارائه این سرویس داشتن یک منبع اطلاعاتی جامع و کامل می باشد که در هر زمان و مکانی در دسترس است و می توانید استفاده کنید. دسترسی به این کد رایگان می باشد و هدف از ارائه این سرویس، فراهم آوردن یک شاخص مشخص برای هر نویسنده آزاد است. نویسندگان می توانند رزومه و کارکرد خود را در سرویس به ثبت برسانند و به جای ارسال رزومه به بخش های مختلف، کد ORCID خود را در اختیار آنها قرار دهند.
چرا باید ORCID iD داشته باشیم؟
باید کد ارکید داشته باشیم چون:
- شما رامتمایز می کند و تضمین می کند که خروجی های تحقیق و فعالیت های شما به درستی به شما نسبت داده می شود.
- بطور دقیق و مطمئن شما را به محلی که در آن تحصیل یا کار می کنید و یا برای آن مقاله ای می نویسید، مرتبط می نماید.
- از فرم و فرم بازی راحت می شوید. شما فقط یک بار اطلاعات خود را در ORCID iD وارد می نمایید و برای ارائه به هر مرکزی می توانید از آن استفاده نمایید.
- به شما اطمینان می دهد که خروجی های تحقیقات شما، فقط و فقط متعلق به شماست و به نام شما ثبت می گردد.
- برای همیشه و مادام العمر ماندگار است.
- ORCID با بسیاری از سازمان ها و مراکز علمی همکاری می کند و از این حیث برای شما یک امتیاز محسوب می شود.
- مهم نیست چند بار شغل عوض می کنید و یا چند بار محل تحصیل یا حتی کشور زندگی خود را عوض می نمایید. و همچنین اهمیتی ندارد که در شبکه های اجتماعی و گروه های مختلف شما را به چه نامی صدا می زنند، علی هستید، امیر علی، علی۲۲، امیر یا هر اسم دیگری که دارید، ORCID iD شما منحصر بفرد بوده و با تغییر نام شما، تغییر نخواهد کرد.
- شما می توانید در هر جایی که نامی از شما به میان می آید، در صفحه شخصی خود در فیس بوک یا هر شبکه و سایت دیگری، با غرور کد شناسایی ارکید خود را بصورت یک امضا در زیر آن بیاورید. حتی شما می توانید برای راحتی خود بجای قرار دادن کد شناسایی ارکید، از یک کد QR استفاده کنید.
ساختار کد ارکید
کد شناسایی ارکید از دو بخش تشکیل می شود که بخش اول آن آدرس وبسایت ارکید و بخش دوم آن یک عدد ۱۶ رقمی است که کاربر را به صفحه شخصی شما هدایت می کند. این عدد ۱۶ رقمی ۴ تا ۴ تا با یک خط تیره از هم جدا می شوند و در واقع شناسانگر محقق هستند. این عدد ۱۶ رقمی مطابق با استاندارد ISO 27729 تهیه شده و بعنوان یک شناسه استاندارد بین المللی (International Standard Name Identifier (ISNI شناخته می شود.
دقت داشته باشید که این عدد ۱۶ رقمی بطور تصادفی توسط ارکید در اختیار کاربر قرار می گیرد و طبق ادعای مدیران این موسسه هیچگونه علائم رمزگذاری شده و سری در آن وجود ندارد. دلیل بیان شده توسط موسسه برای صحت و سقم این ادعا هم به این صورت است که با توجه به تغییرات احتمالی شغلی، درسی و پژوهشی و محل سکونتی که هر پژوهشگر می تواند داشته باشد و از آنجایی که کد شناسایی ارکید یکتا و مادام العمر است، قراردادن بخش رمزگذاری شده در آن بی جهت و بلا استفاده خواهد بود.
باز طبق اظهارات مدیران موسسه ارکید در وبسایت این موسسه عدد آخر کد شناسایی ارکید یک Checksum است.
Checksum به معنی نشانه ای است که از کلاهبرداری احتمالی جلوگیری نماید و مطابق استاندارد ISO/IEC 7064:2003, MOD 11-2 ارائه می شود.
Checksum عددی بین ۰ تا ۱۰ است که طبق الگوریتم خاصی ایجاد می شود. عدد ۱۰ در این بین با حرف انگلیسی X بزرگ (معادل عدد ۱۰ در زبان لاتین) نمایش داده می شود.
همچنین وبسایت ارکید متذکر می شود که کد شناسایی ارکید برای همه ۱۶ رقم است و اگر در آن چند صفر بینیم، امکان حذف و یا مختصر نمودن آن نیست. فقط می توان بخشی که مربوط به آدرس اینترنتی است را برای مختصر کردن بیان نکرد.
نمونه هایی از کد شناسایی ارکید:
- https://ORCID.org/0000-0001-2345-6789
- https://ORCID.org/0000-0002-1825-0097
- https://ORCID.org/0000-0001-5109-3700
- https://ORCID.org/0000-0002-1694-233X
راهنمای دریافت شناسه ارکید
همان طور که در پست “ارکید (ORCID) چیست؟” توضیح داده شد، برای دریافت شناسه ارکید لازم نیست هزینه ای را پرداخت کنید؛ فقط کافی است در سایت ارکید ثبت نام کنید. در ادامه نحوه ثبت نام در این سایت توضیح داده شده است.
نحوه ثبت نام برای دریافت شناسه ارکید
برای ثبت نام در سایت ارکید نخست وارد آدرس اینترنتی http://www.orcid.org/ شوید. همان طور که در شکل زیر مشاهده می کنید، دو آیکن برای شروع ثبت نام و Register وجود دارد. روی یکی از این آیکون ها کلیک کنید.
- نام
- نام خانوادگی
- ایمیل اصلی (بهتر است از ایمیل آکادمیک و دانشگاهی خود استفاده کنید)
- ایمیل دیگر
- وارد کردن یک پسورد برای صفحه ارکید (پسورد شما باید شامل 8 کاراکتر بوده و بهتر است شامل عدد و حروف باشد)
- تایید پسورد
سپس در انتهای فرم شما می توانید مشخص کنید که چه کسانی به صفحه ارکید شما دسترسی داشته باشند. اگر می خواهید فقط خودتان دسترسی داشته باشید، گزینه only me را انتخاب کنید. اگر می خواهید همه دسترسی داشته باشند، گزینه every one و اگر می خواهید افراد مشخصی دسترسی داشته باشند، گزینه trusted parties را انتخاب کنید.
در ادامه قوانین و سیاست های موسسه ارکید را تایید کرده و روی آیکون Register کلیک کنید.
4 بعد از کلیک آیکون Register، شما به صفحه ارکید خود منتقل می شوید و از شما خواسته می شود که ایمیل خود را تایید کنید. ایمیل خود را چک کنید (ایمیلی که در فرم ثبت نام به عنوان ایمیل اصلی وارد کردید). لینکی را که از طرف موسسه ارکید برای شما ارسال شده است را تایید و کلیک کنید.