لیناگلیپتین (به انگلیسی: Linagliptin) یکی از داروهای جدید در درمان دیابت نوع ۲ است. این دارو بعد از متفورمین و سولفونیل اوره به عنوان گزینه برای درمان دیابت نوع ۲ به کار می رود. همراه با ورزش و رژیم غذایی استفاده می شود. در دیابت نوع ۱ توصیه نمی شود. از راه دهان گرفته می شود.
عوارض جانبی شایع شامل التهاب بینی و گلو است. عوارض جانبی جدی ممکن است شامل آنژیوادم، پانکراتیت، درد مفاصل باشد. استفاده در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی شود. لیناگلیپتین یک مهار کننده دی پپتیدیل پپتیداز -۴ است. با افزایش تولید انسولین و کاهش تولید گلوکاگون توسط پانکراس عمل می کند.
لیناگلیپتین در سال ۲۰۱۱ برای استفاده پزشکی در ایالات متحده تأیید شد. در سال ۲۰۱۸، این دارو با بیش از ۳ میلیون نسخه هفدهمین داروی رایج در ایالات متحده بود.
موارد منع مصرف داروی لیناگلیپتین (ملیجنت، لیرنتا)
- به تاریخ انقضای قرص لیناگلیپتین (Linagliptin) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی لیناگلیپتین را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
چنانچه شرایط یا بیماری خاصی دارید، قبل از تجویز این دارو، پزشک متخصص غدد را مطلع سازید. به ویژه اگر شرایط زیر را دارید:
- سن زیر ۱۸ سال
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری
- شیردهی
- نارسایی قلبی
- بیماری لوزالمعده (پانکراتیت)
- سنگ کیسه صفرا
به طور منظم قند خون خود را بررسی کرده و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین علائم قند خون بالا و پایین و همچنین عکس العمل مناسب هنگام افت قند خون را از پزشکتان بیاموزید. (همیشه همراه خود خوراکی هایی مانند ژل گلوکز، قند، عسل، آب نبات، آب میوه یا نوشابه غیررژیمی داشته باشید تا در صورت افت قند خون، بتوانید از آنها استفاده کنید)
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی لیناگلیپتین
- در مدت درمان با این دارو، در زمانهای مقرر به پزشک مراجعه نموده و آزمایشات تجویزی (مانند قند خون، هموگلوبین A1c) را به طور منظم انجام دهید.
- برنامه درمان دارویی، غذایی و ورزشی که پزشک به شما توصیه می کند را به دقت دنبال کنید.
- در شرایطی که فشار بر بدن زیاد است مانند تب، عفونت، جراحت یا جراحی؛ کنترل قند خون ممکن است سخت تر باشد، لذا اگر در چنین شرایطی هستید با پزشک خود مشورت نمایید. افزایش استرس ممکن است نیاز به تغییر در برنامه درمانی، داروها یا آزمایش قند خون داشته باشد.
- در مدت درمان با داروی لیناگلیپتین از مصرف الکل بپرهیزید.
- چنانچه جراحی در پیش دارید، پزشک را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
- ممکن است به دلیل پایین بودن یا بالا بودن قند خونتان، تاری دید، سرگیجه یا خواب آلودگی را تجربه کنید لذا تا زمانی که از هوشیاری خود مطمئن نیستید از انجام کارهایی که به دقت بالا نیاز دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات اجتناب نمایید.
تداخلات دارویی لیناگلیپتین (ملیجنت، لیرنتا)
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید. چنانچه در طول درمان با داروی لیناگلیپتین، باید دارویی را مصرف کنید، پزشکتان را در جریان مصرف این دارو قرار داده یا با داروساز مشورت نمایید.
از جمله داروهایی که با لیناگلیپتین تداخل دارند، عبارتند از:
- داروهای مسدود کننده بتا (مانند متوپرولول، پروپرانولول، قطره چشم گلوکوم مانند تیمولول)
- ریفامپین
عوارض جانبی داروی لیناگلیپتین (ملیجنت، لیرنتا)
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمی دهند. یکسری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می روند. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با مصرف داروی لیناگلیپتین در اسرع وقت با پزشک معالج مشورت نمایید.
در صورت بروز عوارض زیر، فوراً به پزشک اطلاع دهید:
- علائم نارسایی قلبی (مانند تنگی نفس، تورم مچ پا یا پا، خستگی غیرمعمول، افزایش غیرمعمول یا ناگهانی وزن)
- درد مفاصل
- تاول های غیرمعمول پوستی
- علائم کاهش قند خون (مانند تعریق ناگهانی، لرزش، ضربان قلب سریع، گرسنگی، تاری دید، سرگیجه یا سوزن سوزن شدن دست و پا)
- علائم قند خون بالا (مانند تشنگی، افزایش ادرار، گیجی، خواب آلودگی، گرگرفتگی، تنفس سریع، بوی تنفس میوه ای)
در صورت بروز عوارض زیر، فوراً به اورژانس مراجعه نمایید:
- علائم بیماری لوزالمعده (تهوع یا استفراغی که متوقف نمی شود، درد شدید معده یا شکم که ممکن است به پشت سرایت کند)
- علائم واکنش های آلرژیک مانند تنگی نفس، سرگیجه شدید، خارش، بثورات پوستی، ورم (به ویژه صورت، زبان یا گلو)
- این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
- اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت دارویی شده است و علائمی مانند تنگی نفس یا غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
هشدارها در مورد داروی لیناگلیپتین
- در همراهی با القاکننده های آنزیم های P-gp یا CYP 3A4 نظیر ریفامپین غلظت آن کاهش میابد، از یک داروی جایگزین در این موارد استفاده شود.
- واکنش های حساسیت شدید نظیر آنافیلاکسی، آنژیوادم، پوست اکسفولیاتیو گزارش شده است.
- درد مفاصل شدید و ناتوان کننده گزارش شده است. در صورت بروز مصرف دارو را قطع کنید.
- نارسایی قلبی با دو عضو دیگر از دسته این داروها گزارش شده است. علایم بیمار را تحت نظر داشته باشید و در صورت بروز نارسایی قلبی اقدامات لازم را انجام دهید و مصرف دارو را قطع کنید.
- پفمیگوئید تاول دار با مهار کننده های DPP-4 گزارش شده است و حتی نیاز به بستری شدن بوده است. در این موارد بیمار با مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی موضعی و سیستمیک و قطع مصرف داروهای مهارکننده DPP-4 بهبود یافته است.بیماران باید بروز تاول یا تحریک را گزارش دهند و مصرف مهارکننده DPP-4 را قطع کنند و به متخصص پوست مراجعه کنند.
- پانکراتیت حاد و حتی کشنده گزارش شده است. علایم را تحت نظر داشته باشید و در صورت بروز مصرف دارو را قطع کنید.
فراموشی و مصرف بیش از حد داروی ضد دیابت لیناگلیپتین
اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید. اگر یک نوبت دز مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت بعد بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دیگر مصرف نکنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.
موارد منع مصرف و تداخل دارویی تولبوتامید
