فلوکونازول یک داروی ضد قارچ است که برای درمان عفونت های ناشی از قارچ استفاده می شود. فلوکونازول برای جلوگیری از عفونت قارچی در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف ناشی از درمان سرطان، پیوند مغز استخوان یا بیماری هایی مانند ایدز هستند، استفاده می شود. فلوکونازول برای درمان نوع خاصی از مننژیت در افراد مبتلا به HIV یا ایدز مصرف می شود.قرص خوراکی فلوکونازول هم به عنوان داروی ژنریک و هم به عنوان یک داروی با نام تجاری موجود است. فلوکونازول به صورت قرص یا سوسپانسیونی است که از طریق خوراکی مصرف می کنید. همچنین به شکل تزریقی است که فقط می تواند توسط یک متخصص به شما داده شود.
موارد مصرف داروی فلوکونازول
- کاندیدیازیس واژینال.
- کاندیدیازیس دهانی-حلقی و مری.
- مننژیت کریپتوکوکی.
- پیشگیری: فلوکونازول در کاهش میزان عفونت های کاندیدیاز در بیمارانی که تحت پیوند مغز استخوان قرار گرفته، شیمی درمانی یا پرتودرمانی می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.
موارد منع مصرف داروی فلوکونازول
- به تاریخ انقضای داروی فلوکونازول (Fluconazole) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی فلوکونازول را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
قبل از تجویز دارو، پزشک را در صورت وجود موارد زیر مطلع کنید:
- حساسیت به این دارو یا داروها و مواد دیگر
- بارداری
- شیردهی
- بیماری قلبی یا اختلالات ضربان قلب
- سابقۀ فردی یا خانوادگی ابتلا به سندرم QT
- بیماری های کبدی
- بیماری های کلیوی
- پورفیری
- اختلالات گوارشی
- دیابت
- ویروس اچ آی وی یا بیماری ایدز
- سرطان
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی فلوکونازول
- چنانچه دوره درمان با فلوکونازول طولانی بود (بیش از یک ماه)، پیش از شروع مصرف و سپس به صورت منظم و دوره ای در مدت درمان، انجام آزمایشات لازم جهت بررسی عملکرد کلیه ها و کبد الزامی است.
- در صورت مصرف این دارو، قبل از هرگونه عمل جراحی یا اقدام پزشکی، پزشک را از مصرف این دارو مطلع سازید.
- مصرف فلوکونازول می تواند موجب برخی تغییرات در نتایج آزمایشات خون شود. بنابراین حتماً پیش از انجام آزمایش، پزشک را در جریان مصرف فلوکونازول قرار دهید.
- در صورت استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی، در طول درمان با داروی فلوکونازول، از سایر روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده نمایید.
- همزمان با داروی فلوکونازول، از مصرف الکل بپرهیزید.
- توصیه می شود از مصرف این دارو در زمان رانندگی و یا انجام اموری که نیاز به هوشیاری کامل دارد، اجتناب کنید.
تداخلات دارویی داروی فلوکونازول
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.داروهایی که با فلوکونازول تداخل دارند، عبارتند از:
- هالفانترین
- پردنیزون
- تئوفیلین
- ویتامین آ
- توماسیتینیب
- داروهای ضد افسردگی مانند آمیتریپتیلین، نورتلیپتیلین
- سایر داروهای ضدقارچ مانند وریکونازول
- داروهای فشارخون مانند لوزارتان
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین
- داروهای سرطان مانند سیکلوفسفامید
- داروهای کلسترول مانند آتورواستاتین
- داروهای ایدز یا اچ آی وی مانند ساکویناویر
- داروهای جلوگیری از رد پیوند عضو مانند سیکلوسپورین
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند سلکوکسیب، ایبوپروفن، ناپروکسن
- داروهای خوراکی برای درمان دیابت مانند گلی بنکلامید
- داروهای تشنج مانند کاربامازپین، فنی توئین
- داروهای سل مانند ریفامپین، ریفابوتین
- داروهای گوارشی مانند سایمتیدین
نکات با اهمیت در مورد داروی فلوکونازول
- فلوکونازول پر مصرفترین داروی ضد قارچ است . اثر بسیار خوبی دارد و عوارض جانبی کمی نسبت به ضد قارچ های دیگر دارد.
- فلوکونازول به واسطه قابلیت حل شدنش در آب و نفوذ خوب به مایع مغزی-نخاعی، از سایر داروهای آزول متمایز می شود. فراهمی زیستی آن برخلاف کتوکونازول و ایتراکونازول بالا می باشد.
- برای کاندیدیاز واژینال از یک تک دوز 150 میلی گرم استفاده می کردند ولی به دلیل این که قارچ ها مقاوم شده اند گاهی برای درمان کامل عفونت بهتر است از چند دوز دارو استفاده کرد.
- بیمارانی که تحت همودیالیز قرار دارند ، باید یک دوز کامل بعد از هر بار دیالیز دریافت نمایند. این دارو بوسیله دیالیز قابل برداشت است.
توجهات پزشکی - پرستاری در مورد داروی فلوکونازول
- پیش از شروع درمان و سپس در فواصل منظم در خلال درمان آزمایشات بررسی عملکرد کبد و کلیه را بعمل آورید.
- درمان باید بعد از کشت مناسب شروع شود.
توجهات بیمار- خانواده در مورد داروی فلوکونازول
- توصیه می شود جهت کاهش عوارض گوارشی ، دارو را همراه با غذا مصرف نمایید.
- از مصرف همزمان این دارو با استمیزول، ترفنادین و سیزاپراید پرهیز شود.
- درمان با این دارو طولانی مدت است و باید مصرف دارو تا پایان دوره درمانی بطور منظم و دقیق ادامه یابد.
- در صورت بروز زردی ، تغییر رنگ ادرار ، بی رنگ شدن مدفوع ، خارش و کاهش حجم ادرار به پزشک مراجعه نماید.
- در صورت استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی ، در طول درمان با این دارو از سایر روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده نمایید.
- در صورت فراموش کردن دوز دارو در اولین فرصت آن را مصرف نمایید و از دو برابر نمودن دوزهای بعدی پرهیز کنید.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر فلوکونازول
