آتنولول (تنورمین) در گروهی از داروها بنام بتا بلاکرها طبقه بندی می شود. بتا بلاکرها روی قلب و جریان گردش خون از طریق سرخرگ ها و وریدها تاثیر می گذارد. آتنولول برای درمان آنژین صدری (درد قفسه سینه) و فشار خون بالا بکار می رود. همچنین برای درمان یا پیشگیری از حملات قلبی نیز تجویز می شود. آتنولول ممکن است برای اهداف دیگری بجز موارد ذکر شده نیز بکار رود.
موارد منع مصرف داروی آتنولول
- به تاریخ انقضای داروی آتنولول (Atenolol) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی آتنولول را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
چنانچه شرایط یا بیماری خاصی دارید، قبل از تجویز این دارو، پزشک را مطلع سازید. به ویژه اگر شرایط زیر را دارید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- واکنش های آلرژیک جدی (از جمله مواردی که نیاز به درمان با اپی نفرین دارند)
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- مشکلات تنفسی (مانند آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم)
- مشکلات قلبی (مانند انواع خاصی از مشکلات ریتم قلب، نارسایی قلبی)
- مشکلات گردش خون (مانند بیماری رینود، بیماری عروق محیطی)
- بیماری کلیوی
- دیابت
- میاستنی گراویس
اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، قبل از تجویز آتنولول به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در حین استفاده از این دارو از باردار شدن جلوگیری نموده و چنانچه باردار شدید فوراً به پزشک اطلاع دهید.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی آتنولول
- در مدت درمان با این دارو، فشار خون و نبض (ضربان قلب) خود را به طور منظم چک کنید و نتایج را با پزشکتان در میان بگذارید. چک کردن صحیح فشار خون و نبض در خانه را از پزشکتان بیاموزید.
- چنانچه جراحی در پیش دارید، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
- اگر دیابت دارید، این دارو ممکن است کنترل قند خون را دشوارتر کند لذا قند خون خود را به طور منظم طبق دستور پزشک بررسی کرده و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. در صورت داشتن علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا ادرار فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر دیابت دارید، آتنولول ممکن است ضربان قلب تند که معمولاً هنگام کاهش بیش از حد قند خون (هیپوگلیسمی) احساس می کنید را بپوشاند حواستان به افت قند خون و سایر علائم آن مانند سرگیجه و تعریق باشد.
- کودکان ممکن است در معرض خطر بیشتری برای کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) باشند، به خصوص اگر استفراغ می کنند یا به طور منظم غذا نمی خورند. برای جلوگیری از افت قند خون، کودکان را طبق برنامه منظم تغذیه کنید. اگر کودک شما نمی تواند به طور منظم غذا بخورد، استفراغ می کند یا علائم قند خون پایین (مانند تعریق، تشنج) دارد، داروی آتنولول را قطع کرده و فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- داروی آتنولول همچنین ممکن است کنترل قند خون را دشوارتر کند. لذا قند خون خود را به طور منظم بررسی کرده و نتایج را با پزشکتان در میان بگذارید. همچنین اگر علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا ادرار دارید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- تغییر در سبک زندگی (مانند برنامه های کاهش استرس، ورزش و تغییرات رژیم غذایی) ممکن است به عملکرد بهتر این دارو کمک نماید. در این مورد به دستورالعملهای پزشکتان عمل نمایید.
- برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.
- در مدت درمان با این دارو از مصرف الکل بپرهیزید.
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود، لذا قبل از انجام کارهایی مانند رانندگی و کار با ماشین آلات از هوشیاری خود مطمئن شوید.
- این دارو ممکن است جریان خون را در دست و پا کاهش داده و باعث احساس سردی این اعضا شود. سیگار کشیدن ممکن است این اثر را بدتر کند. لذا لباس گرم بپوشید و از مصرف سیگار خودداری نمایید.
تداخلات دارویی آتنولول
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید. چنانچه در طول درمان با داروی آتنولول، باید دارویی را مصرف کنید، پزشکتان را در جریان مصرف این دارو قرار داده یا با داروساز مشورت نمایید.
از جمله داروهایی که با آتنولول تداخل دارند، عبارتست از:
- فینگولیمود
- دولاسترون
عوارض جانبی مصرف آتنولول
مصرف آتنولول ممکن است منجر به عوارضی مثل سرگیجه، عدم تعادل، خستگی و تهوع شود. اگر هر کدام از حالت ها تشدید شد یا بهبود نیافت با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید. برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر موقع بیدار شدن یا شروع به حرکت به آرامی حرکت کنید. این دارو ممکن است جریان خون در دست ها و پاها را کاهش دهد و احساس سردی بکنید. سیگار کشیدن این حالت را بدتر می کند لذا موقع مصرف این دارو لباس گرم بپوشید و از مصرف تنباکو اجتناب کنید.
درصورتی که پزشک داروی آتنولول را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی آتنولول را مصرف کرده اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده اند. چنانچه با عوارضی نظیر کاهش تپش قلب، گیجی مفرط، غش کردن، مشکلات تنفسی، انگشتان کبود، تغییر خلق (مثل گیجی و افسردگی) مواجه شدید، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین این دارو ممکن است برای درمان نارسایی قلبی تجویز شده باشد و برخی به ندرت علائم نارسایی قلبی جدید یا بدتر شدن وضعیت را تجربه می کنند در صورتی که عوارض جانبی نادر اما جدی مانند تنگی نفس، تورم زانو یا پا، خستگی غیرمعمول و افزایش وزن ناگهانی یافتید سریعا با پزشک خود تماس بگیرید. لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی آتنولول نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعا از فوریت های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دارو ساز مشورت کنید.
توصیه هایی برای مصرف کنندگان آتنولول
- این دارو معمولاٌ به صورت یکبار در روز، با یا بدون توجه به غذا مصرف می شود.
- در طول درمان اندازه گیری فشارخون، کنترل وزن و فشار و رژیم غذایی کم نمک ضروری است.
- از قطع کردن ناگهانی این دارو بدون مشورت پزشک بپرهیزید.
- در صورت نیاز به عمل جراحی ممکن است نیاز به قطع موقت این دارو باشد؛ در این مورد با جراح خود مشورت کنید.
- این دارو می تواند هوشیاری شما را تحت تاثیر قرار دهد؛ در هنگام رانندگی و کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند، احتیاط کنید.
- مصرف الکل در حین مصرف این دارو خودداری کنید.
- برای اثربخشی کامل این دارو ممکن است تا ۲ هفته زمان نیاز باشد.