این دارو در درمان جذام و درماتیت تبخالی مصرف می شود.داپسون یک داروی باکتریواستاتیک است و احتمالاً در ساخت فولات تداخل می کند. جذب این دارو از راه خوراکی آهسته است و به محیط اسیدی نیاز دارد . پس از جذب در تمام بافت ها و به ویژه کبد ، عضلات، کلیه ها و پوست یافت می شود . غلظت سرمی دارو 8-2 ساعت بعد از مصرف به اوج خود می رسد. متابولیسم دارو کبدی است. نیمه عمر داپسون 50- 10 ساعت می باشد . دفع این دارو عمدتاً کلیوی است . بخشی از طریق صفرا دفع و وارد چرخ روده ای- کبدی می شود .
موارد منع مصرف داروی داپسون
- به تاریخ انقضای داروی داپسون (Dapsone) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی داپسون را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
چنانچه شرایط یا بیماری خاصی دارید، قبل از تجویز این دارو، پزشک را مطلع سازید. به ویژه اگر شرایط زیر را دارید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- مشکلات قلبی
- مشکلات ریوی
- مشکلات کبدی
- برخی اختلالات خونی (مانند کم خونی، کمبود G6PD، کمبود متهموگلوبین ردوکتاز، پورفیری)
- عفونت جدی
- قند خون بسیار بالا
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی داپسون
- در مدت درمان با این دارو در زمانهای مقرر به پزشک مراجعه نموده و تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی (مانند شمارش کامل خون/ پلاکت ، عملکرد کبد) تجویزی را به طور منظم انجام دهید.
- این دارو ممکن است بر باروری مردان اثرات منفی داشته باشد. در این مورد با پزشکتان مشورت نمایید.
- اگر از این دارو برای درمان درماتیت هرپتی فرم استفاده می کنید، یک رژیم غذایی بدون گلوتن ممکن است وضعیت شما را بهبود بخشد. برای کسب اطلاعات لازم با پزشکتان مشورت نمایید.
- در مدت درمان با داروی داپسون، پوست به نور خورشید حساس شده و سریعتر دچار آفتاب سوختگی می شود. لذا از پوشش مناسب، ضد آفتاب و عینک آفتابی استفاده نمایید.
- در مدت درمان با این دارو از مصرف الکل بپرهیزید.
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود، لذا قبل از انجام کارهایی مانند رانندگی و کار با ماشین آلات از هوشیاری خود مطمئن شوید.
تداخلات دارویی داپسون
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید. چنانچه در طول درمان با داروی داپسون، باید دارویی را مصرف کنید، پزشکتان را در جریان مصرف این دارو قرار داده یا با داروساز مشورت نمایید.از جمله داروهایی که با قرص داپسون تداخل دارند، عبارتند از:
- آنتاگونیست های اسیدفولیک (مانند پیریمتامین، نیتروفورانتوئین، پریماکین)
از جمله داروهایی که با ژل داپسون تداخل دارند، عبارتند از:
- سایر داروهایی که روی پوست استفاده می شود.
- داروهای درمان مالاریا (مانند کلروکین)
- تری متوپریم/ سولفامتوکسازول
عوارض جانبی داپسون
تهوع , سردرد , استفراغ , تاری دید , سرگیجه , ادم , علائم شبه آنفولانزا , افزایش بیلی روبین خون , نوروپاتی محیطی , آنمی آپلاستیک , آگرانولوسیتوز , آنمی همولیتیک , پاراستزی , درد شکمی , لکوپنی , هپاتیت , افزایش آنزیم های کبدی در خون , یرقان کلستاتیک , پان سیتوپنی , مت هموگلوبینمی , آنمی ماکروسیتیک , مگالوبلاستیک , همولیز , کاهش حس , ائوزینوفیلی ریوی , لوپوس اریتماتوز , سندرم داپسون , لنفادنوپاتی , لنفوسیتوز
نکات قابل توصیه در مورد داپسون
در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود :
- سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و آلرژی به سایر داروها و مواد غذایی و علائمی که ایجاد شده است ( راش پوستی, کهیر, خارش, اشکال در تنفس, سرفه, ادم صورت و زبان) و شیردهی به نوزاد.
- در بیماران مصرف کننده داپسون , پوست به نور خورشید حساس شده و سریعتر دچار آفتاب سوختگی می شود. بنابراین باید از پوشش مناسب, ضد آفتاب و عینک آفتابی استفاده شود.
- گاهی عوارض خونی شدید و گاها کشنده مانند آنمی آپلاستیک , کاهش گلبول های سفید خون یا سایر مشکلات خونی ایجاد می شود که در صورت نیاز باید با پزشک مشورت شود. • در صورت وجود نقص آنزیم G6PD احتمال ایجاد آنمی وجود دارد.
- داپسون می تواند روی توانایی باروری مردان اثرات منفی داشته باشد در صورتی که اطلاعات بیشتری لازم است با پزشک مطرح شود.
- دارو باید طبق نظر پزشک مصرف شود و در صورت احساس بهتر شدن به صورت خودسرانه قطع نشود.
- دارو بدون توجه به غذا مصرف شود.
- برای بهترین اثربخشی از فاصله افتادن بین دوزهای دارو اجتناب شود و در صورت فراموشی یک دوز, به محض یادآوری مصرف شود و اگر تا دوز بعدی فاصله زیادی نمانده است از آن صرف نظر شده و دارو طبق برنامه مصرف شود.