این دارو به عنوان دارویانتخابی در درمان پنومونی ناشی ازپنوموسیستیس کارینی و نیز درمانتوکسوپلاسموز و نوکاردیاز و تشدید حادبرونشیت مزمن مصرف میشود.همچنین، کوتریموکسازول در درمانعفونتهای مجاری ادرار و عفونت گوشمیانی ناشی از میکروارگانیسمهای حساس در کودکان مصرف میشود.
اشکال دارویی داروی کوتریموکسازول
- قرص: حاوی 400 میلی گرم سولفامتوکسازول + 80 میلی گرم تری متوپریم
- قرص کودکان: حاوی 100 میلی گرم سولفامتوکسازول + 20 میلی گرم تری متوپریم
- سوسپانسیون: حاوی 200 میلی گرم/ 5 میلی لیتر سولفامتوکسازول + 40 میلی گرم/ 5 میلی لیتر تری متوپریم
- محلول جهت تزریق وریدی: حاوی 400 میلی گرم/ 5 میلی لیتر سولفامتوکسازول + 80 میلی گرم/ 5 میلی لیتر تری متوپریم
موارد منع مصرف داروی کوتریموکسازول
- به تاریخ انقضای داروی کوتریموکسازول (Co-trimoxazole) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی کوتریموکسازول را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
قبل از تجویز دارو، اگر دچار مشکلات دیگری هستید به پزشک اطلاع دهید، به ویژه اگر شرایط یا بیماری های زیر را دارید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری
- شیردهی
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- آسم
- اچ آی وی یا ایدز
- مشکلات خونی یا کم خونی ناشی از کمبود اسیدفولیک
- پورفیری
- انسداد دستگاه ادراری
- اختلال تیروئیدی
- دیابت
- فاویسم (کمبود آنزیم گلوکز ۶-فسفات دهیدروژناز یا G6PD)
- نوزادان کمتر از ۲ ماه
- سوء تغذیه
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی کوتریموکسازول
- در صورت تجویز طولانی مدت این دارو، لازم است بسته به تشخیص پزشک معالج، در فواصل منظم، تست شمارش سلول های خون بیمار انجام شود.
- این دارو می تواند بر روی بعضی از آزمایشات پزشکی، تأثیر بگذارد. مصرف آن را به پزشک و مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
- در صورتی که قصد جراحی یا درمان دندانپزشکی دارید، پزشک خود را از مصرف این دارو مطلع سازید.
- مصرف داروی کوتریموکسازول در افراد مسن باید با احتیاط بیشتری صورت گیرد.
- در طول درمان با این دارو بهداشت دهان و دندان را رعایت نمایید.
- در حین درمان با این دارو احتمال بروز واکنش های حساسیت به نور وجود دارد. بنابراین از قرار گرفتن غیرضروری در برابر نور خورشید پرهیز کرده، و هنگام قرار گرفتن در معرض آن، لباس مناسب بپوشید و از کرم های ضدآفتاب و عینک آفتابی استفاده نمایید.
- این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی شود لذا در حین درمان در رانندگی و کارهایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند، احتیاط کنید.
- از اضافه نمودن سایر داروها به محلول تزریقی این دارو خودداری نمایید.
تداخلات دارویی داروی کوتریموکسازول
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.برخی از داروهایی که با کوتریموکسازول تداخل دارند، عبارتند از:
- متوتروکسات
- فنی توئین
- سیکلوسپورین
- داروهای پایین آورنده قندخون
- داروهای ضد انعقاد خوراکی
- پیریمتامین
عوارض جانبی داروی کوتریموکسازول
- اعصاب مرکزی: سردرد ، افسردگی ، تشنج،توهم
- پوست:اریتم مولتی فورم(سندروم استیونس- جانسون)، بثورات فراگیر پوست،نکرولیز قشر خارجی پوست،درماتیت فلسی، حساسیت به نور، کهیر ، خارش و پتشی
- دستگاه گوارش:تهوع،استفراغ، اسهال،درد شکمی ، بی اشتهایی ، التهاب مخاط دهان
- ادراری – تناسلی: نفروز سمی همراه با اولیگوری و آنوری، کریستالوری و هماچوری
- خون:آگرانولوسیتوز، کم خونی آپلاستیک،کم خونی مگالوبلاستیک،ترومبوسیتوپنی ، لکوپنی،کم خونی همولیتیک
- کبد:یرقان
شرایط نگهداری داروی کوتریموکسازول
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
نکات با اهمیت در مورد داروی کوتریموکسازول
- مصرف بیش از اندازه کوتریموکسازول می تواند موجب بروز علائمی از قبیل حالت تهوع، استفراغ، اسهال، گیجی، تورم صورت، سردرد، کاهش فعالیت مغز استخوان می گردد.
- برای درمان مسمومیت ناشی از مصرف بیش از اندازه کوتریموکسازول باید بلافاصله معده بیمار تخلیه شود و درمان های حمایتی و علامتی نیز اهمیت دارد.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر سیکلوسرین
