لیتیم کربنات برای درمان بیماری دوقطبی، روان پریشی و پروفیلاکسی در مانیا به کار می رود. اختلال دوقطبی اختلال شایعی است و از بزرگترین موانع برای سیستم بهداشتی است که می تواند بار مالی زیادی بر جوامع وارد کند.[۲]در سال ۱۸۴۳، کربنات لیتیم به عنوان یک حلال جدید برای سنگ در مثانه مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۸۵۹، برخی از پزشکان برای تعدادی از بیماری ها از جمله نقرس، محاسبات ادراری، روماتیسم، شیدایی، افسردگی و سردرد، درمانی را با نمک لیتیم توصیه کردند. لیتیم کربنات دارویی است که برای درمان حملات حاد مانیا در اختلال دو قطبی استفاده می شود.
موارد منع مصرف داروی لیتیوم کربنات
- به تاریخ انقضای داروی لیتیوم کربنات (Lithium Carbonate) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی لیتیوم کربنات را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
قبل از تجویز دارو، پزشک را در صورت وجود موارد زیر مطلع کنید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری
- شیردهی
- اختلالات مغزی
- اختلالات CNS مانند صرع یا پارکینسون
- بیماری های قلبی- عروقی
- مشکلات تنفسی
- سابقه لوسمی
- اختلالات تیروئیدی
- بیماری های کلیوی
- مشکل دفع ادرار
- بیماری پوستی پسوریازیس
- دیابت
- دهیدراسیون شدید (کم آبی شدید بدن)
- کاهش سدیم بدن
- هرگونه عفونت
- ابتلا به بیماری هایی که باعث تب، تعریق، تهوع، اسهال و استفراغ می شوند
- چنانچه رژیم غذایی کم نمک یا کم سدیم دارید
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی لیتیوم کربنات
- به دلیل احتمال بروز تغییرات بافتی و عملکردی کلیه در پی مصرف دراز مدت لیتیوم، درمان با این دارو بیش از سه تا پنج سال توصیه نمی شود.
- برای بررسی پیشرفت درمان، به طور منظم و در زمان های مقرر شده به پزشک مراجعه نمایید و چنانچه آزمایشاتی برایتان تجویز شد، آنها را به طور کامل انجام دهید.
- در طول درمان با این دارو، بنابر نظر پزشک، به اندازه کافی مایعات مصرف نمایید و رژیم غذایی با میزان مناسبی سدیم داشته باشید.
- در طول درمان با داروی لیتیوم کربنات در انجام فعالیت هایی که نیازمند هوشیاری کامل ذهنی و تعادل بدن است، احتیاط نمایید.
- هوای گرم و ورزش کردن ممکن است موجب گرم شدن زیاد و کمبود آب بدن شود، لذا احتیاط نمایید.
تداخلات دارویی داروی لیتیوم کربنات
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.
از جمله داروهایی که با لیتیوم کربنات تداخل دارند، عبارتند از:
- داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEIs) (مانند کاپتوپریل، انالاپریل)
- داروهای ARBs (مانند لوزارتان، والزارتان)
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) (مانند سلکوکسیب، ایبوپروفن)
- قرص های آب (دیورتیک هایی مانند هیدروکلروتیازید و فورزماید)
- داروهای دیگر برای بیماری های روانی (مانند کلرپرومازین، هالوپریدول، تیوتیکسین)
- داروهای شل کننده عضلانی
- استازولامید
- تئوفیلین
- مترونیدازول
- سدیم بی کربنات
- اسپکتینومایسین
- فنی توئین
- کاربامازپین
- وراپامیل
- دیلتیازم
- متیل دوپا
- نئوستیگمین
- پیریدوستیگمین
مزایای استفاده از داروی ضد افسردگی لیتیم کربنات
مزایای لیتیوم کربنات به عنوان داروی ضد افسردگی و دو قطبی عبارتند از:
- کاهش علائم دو قطبی و میزان آن
- کاهش احساس خطر از اینکه دیگران می خواهند به شما آسیب برسانند
- کم شدن تحریک پذیری فرد
- کاهش نگرانی و اضطراب
- آرامش در تکلم و جلوگیری از سریع و با صدای بلند صحبت کردن
- جلوگیری از رفتارهای پرخاشگرانه و خصومت آمیز نسبت به افراد دیگر
عوارض جانبی لیتیم کربنات
- اسهال , تهوع , خشکی دهان , استفراغ , نوار قلب غیرطبیعی
- قلبی-عروقی: نوار قلب غیرطبیعی، پهن شدن برگشتی، موج T معکوس
- گوارشی: اسهال، حالت تهوع، استفراغ (ممکن است علائم مسمومیت باشد)، خشکی دهان
- نورولوژیک: نوار مغزی غیرنرمال، کندی حرکت ، لرزش خفیف، افزایش رفلکس های حرکتی، خواب آلودگی
- بینایی: نقص میدان دید (گذرا)
- کلیوی: کاهش حجم ادرار، دفع آلبومین از ادرار، دفع قند از ادرار، افزایش حجم ادرار
- سایر: تشنگی خفیف
- قلبی - عروقی: آریتمی با کاهش ضربان قلب (شدید)، بی نظمی قلبی، فشار خون پایین، اختلال گره سینوسی
- متابولیسم: کارسینومای پاپیلاری تیروئید
- نورولوژیک: ناهماهنگی حرکتی(آتاکسی)، کما، تومور کاذب مغزی، افزایش فشار درون جمجمه ای، صرع
- بینایی: تاری دید
- گوشی: وزوز گوش (تینیتوس)، ممکن است علامت سمیت شدید باشد.
- روانی: سرگیجه
- کلیوی: افزایش ادرار، ممکن است علامت سمیت شدید باشد
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر لیتیم کربنات
