یکی از روش هایی معمولا کارشناسان برای آموزش و یادگیری توصیه می کنند و طرف داران زیادی دارد و نتایج مفیدی داشته، روش یادگیری از طریق همیاری است. در این رویکرد آموزشی، گروه هایی متشکل از دو یا چند یادگیرنده برای حل مسائل، تکمیل تکالیف یا یادگیری مفاهیم جدید با هم کار می کنند.
یادگیری از طریق همیاری چیست؟
روش یادگیری از طریق همیاری به جای به خاطر سپردن حقایق و ارقام، افراد را فعالانه درگیر پردازش و ترکیب اطلاعات و مفاهیم می کند. یادگیرندگان با همکاری یکدیگر پروژه ها را انجام می دهند و با دفاع از مواضع خود، گوش دادن به دیدگاه های دیگر و بیان نظرات خود، در مقایسه با فردی که تک نفره کار می کند درک کامل تری به دست می آورند.
نظریه های یادگیری از طریق همیاری
تفاوت هایی بین نظریه های یادگیری از طریق همیاری وجود دارد، اما به طور کلی یادگیری همیارانه مبتنی بر این مفهوم است که یادگیری عملی طبیعی و اجتماعی است و یادگیری از طریق صحبت کردن، تلاش برای حل مشکلات و تلاش برای درک جهان رخ می دهد. در ادامه دو نمونه از اولین نظریه های یادگیری همیارانه را بررسی خواهیم کرد.
۱. نظریه توسعه اجتماعی ویگوتسکی
نظریه یادگیری اجتماعی لو ویگوتسکی بر اهمیت تعامل اجتماعی برای توسعه یادگیری و شناخت تأکید دارد. او معتقد بود که گروه و اجتماع عامل مهمی در فرایند ایجاد معنا و دانش است. نظریه ویگوتسکی یادگیری را از جنبه اجتماعی فرهنگی بررسی و استدلال می کند که رشد فردی بدون اطلاع از زمینه های اجتماعی و فرهنگی اتفاق نمی افتد. او معتقد بود که صحبت کردن نقش مهمی در توسعه فکر ایفا می کند و گفت وگو با افراد آگاه تر، درک و شناخت را بهبود می دهد.
۲. نظریه رشد شناختی پیاژه
ژان پیاژه تلاش کرد که بفهمد نوزادان و کودکان چگونه درک خود از دنیا را توسعه می دهند و چگونه می توانند از عقل و اندیشه برای ایجاد فرضیه ها استفاده کنند. بر اساس فرضیه او کودکان هرچه بیشتر رشد می کنند، دنیای اطراف خود را درست تر درک می کنند و متوجه تفاوت های درک خود با تجربیاتشان می شوند، سپس با سازمان دهی مجدد فرایندهای ذهنی شان این اختلافات را اصلاح می کنند. به اعتقاد پیاژه فرایندهای جذب و تطبیق نیازمند یادگیرنده ای فعال هستند، زیرا کودک باید دنبال کشف مهارت های حل مسئله باشد. در این فرایند کودک برای یادگیری باید با محیط های فیزیکی و اجتماعی تعامل داشته باشد.
مزایای یادگیری از طریق همیاری
حالا که این روش یادگیری را تعریف کردیم، می خواهیم بررسی کنیم که اصلا چرا باید از این روش استفاده کنیم. یادگیری از طریق همیاری هم مزایای فوق العاده ای برای گروه دارد و هم برای خود فرد. در ادامه برخی از مهم ترین مزایای این روش را معرفی می کنیم.
۱. مهارت های خودمدیریتی و رهبری را توسعه می دهد
هنگامی که افراد برای دستیابی به یک هدف مشترک همکاری می کنند، به آنها فرصت داده می شود مهارت های خود را توسعه بدهند. افراد در روش یادگیری از طریق همیاری یا یادگیری همیارانه، مجبور به سازمان دهی و تخصیص و آموزش هستند و این طوری یاد می گیرند چگونه خود و دیگران را مدیریت و در عین حال به شیوه ای سازنده رهبری کنند.
۲. مهارت ها و دانش کارکنان را افزایش می دهد
هنگامی که کارکنان یک سازمان در یادگیری همیارانه شرکت می کنند، طیف وسیعی از مهارت ها و دانش خود را توسعه می دهند. آنها نه تنها مهارت های فعلی خود را با آموزش دادن به دیگران تقویت می کنند، بلکه مهارت های جدیدی را از سایر افراد یاد می گیرند. این امر نیاز به آموزش رسمی را کاهش می دهد و در عین حال افراد را تشویق می کند که مدام در پی کسب مهارت در مفاهیم شناخته شده باشند و با مفاهیم جدید درگیر شوند. یکی از مهارت های مهمی که در این روش تقویت می شود، مهارت گوش دادن است. در این شرایط فرد باید تمام نظرات را خوب گوش و آنها را بررسی کند. بر اساس پژوهش ها، وقتی فردی در معرض دیدگاه های گوناگون، به ویژه از سوی افرادی با پیشینه های گوناگون، قرار می گیرد، بهتر می آموزد.
۳. روابط گروه ها و بخش ها را بهبود می بخشد
معمولا زمانی که افراد انفرادی آموزش می بینند یا کار می کنند، توانایی برقراری ارتباط و کار گروهی برایشان دشوار می شود. در روش یادگیری همیارانه افراد خوب صحبت کردن در مقابل مخاطبان را یاد می گیرند، ایده ها را به چالش بکشند و چارچوبی از ایده ها را در ارتباط با دیگران بسازند. تقویت این مهارت ها هم از نظر اجتماعی و هم در محل کار به افراد کمک می کند. یادگیری همیارانه افراد را وادار می کند ارتباطات جدید ایجاد کنند و راه هایی برای کار با یکدیگر پیدا کنند. این مزیت به ویژه می تواند برای سازمان هایی که دورکاری می کنند مفید باشد، زیرا ایجاد ارتباطات قوی بین همکاران دورکار کمی دشوارتر است.
۴. کسب و حفظ دانش را بهبود می بخشد
مطالعات نشان داده اند که استفاده از یادگیری همیارانه یا مشارکتی می تواند منجر به افزایش مشارکت و حفظ بهتر دانش شود. فرایند یادگیری از طریق همیاری به شرکت کنندگان اجازه می دهد دقیق تر فکر کنند و اطلاعاتی که دارند یا اطلاعاتی که کسب می کنند برایشان ماندگارتر شوند.
۵. بازدهی عملکرد افراد را افزایش می دهد
کارمندانی که فرصت یادگیری مهارت های جدید به آنها داده می شود، رضایت شغلی بیشتری دارند و کمتر دنبال فرصت های شغلی دیگر می گردند. کارکنان راضی بهره وری بیشتری دارند و این بهره وری را با کارایی و بازدهی بیشتر نشان می دهند.
۶. یادگیری را فرایندی فعالانه می کند
در روش یادگیری از طریق همیاری، یادگیرنده باید افکار خود را سازمان دهی و یک استدلال منسجم برای بیان نظر خود ارائه کند که بتوان از آن دفاع و دیگران را متقاعد کرد درست است. این مشارکت فعال به این معنی است که فرد دانش بیشتری کسب می کند و یادگیری فرایندی فعالانه می شود.
۷. نحوه تفکر انتقادی و سریع را آموزش می دهد
در روش یادگیری همیارانه فرد باید سریع پاسخ ها را ترکیب کند و اگر متوجه شد که استدلال طرف مقابل نادرست است، ایده های خود را در همان لحظه تنظیم کند. به عبارت دیگر، فرد یاد می گیرد با تفکر انتقادی در حالی که اطلاعات جدید را دریافت می کند و دیدگاه خود را با معرفی ایده های جدید تنظیم می کند، انتقادی و سریع فکر کند.
نمونه هایی از فعالیت های یادگیری همیارانه
روش های زیادی برای تقویت یادگیری مشارکتی در یک سازمان وجود دارند که برخی از آنها عبارت اند از:
۱. حل کردن گروهی مشکلات
گروه های مختلف را دور هم جمع کنید و مشکلی را برای حل کردن به آنها ارائه بدهید. نتایجی مطلوب را هم مشخص کنید و سپس اجازه بدهید افراد با هم کار کنند. در پایان، گروه ها باید نتیجه کارشان ارائه بدهند، انتخاب های خود را توجیه کنند و برنامه های خود را برای انجام کار توضیح بدهند.
۲. توسعه محصولات جدید
وقتی نوبت به توسعه محصولات جدید می رسد، یادگیری همیارانه می تواند بی نظیر باشد. گروه ها می توانند برای شناسایی جایگاه های مرتبط و ایجاد مفاهیم محصول با یکدیگر همکاری کنند. پس از ارائه محصولات خود، یک جلسه پرسش و پاسخ می تواند به توسعه بیشتر این ایده کمک کند، زیرا آنها از ایده های خود دفاع می کنند و به انتقادات پاسخ می دهند.
۳. توضیح مفاهیم برای سایر بخش ها
از افراد هر بخش بخواهید که با ارائه توضیحاتی کار بخش شان را به بخش های دیگر آموزش بدهند. آنها باید کارهایی را که انجام می دهند برای دیگران توضیح بدهند و درباره برخی از مسائل جاری صحبت کنند. مزیت چنین کاری این است که می توانید یک جلسه پرسش و پاسخ ترتیب بدهید و از افراد بخش های دیگر بخواهید برای کمک به حل مسائل جاری این بخش، از تجربیات خود صحبت کنند.
در این مقاله با مفهوم یادگیری از طریق همیاری آشنا شدیم و متوجه شدیم که یادگیری همیارانه در هر سن و سالی می تواند مزیت های خاص خودش را داشته باشد. نظر شما چیست؟ آیا تجربه ای در زمینه یادگیری همیارانه و مشارکتی دارید؟ خوشحال می شویم که نظرات و تجربیات شما را در این زمینه بدانیم. می توانید از قسمت ارسال دیدگاه تجربیات ارزشمندتان را با ما و مخاطبان عزیز چطور در میان بگذارید.
مزایا و شیوه مدیریت پروژه ها با مهاجرت از ترلو به اسلک
