بدون شک تغذیه نوزاد از شیر مادر، مستقیما از سینه و در آغوش پر مهر او بهترین راه برای نوزاد شما است. اما به هر دلیلی ممکن است بخواهید منحصراً از شیرخشک استفاده کنید یا آن را با شیر مادر مخلوط نمائید و با شیشه شیر به کودک بدهید، به هر حال در ادامه پیرامون هر آنچه که مادر برای شروع تغذیه با شیشه شیر نیاز دارد، با شما صحبت می کنیم.
چه موقع باید نوزاد را با شیشه شیر آشنا کرد؟
اگر از همان بدو تولد از شیشه شیر استفاده کنید، معمولاً نوزادان برای مکیدن پستانک شیشه با مشکل خاصی مواجه نمی شوند و همه چیز سیر طبیعی خود را طی می کند. نوزادان معمولاً هر چند ساعت یک بار به میزان خیلی کم از بطری شیر می خورند و به تدریج بر میزان آن افزوده می شود.اگر قصد دارید فقط با استفاده از شیشه به نوزاد شیر بدهید، طبیعتاً باید از همان بدو تولد آغاز کنید. چنانچه می خواهید ابتدا او را با شیر مادر تغذیه کنید، برای شروع شیردهی با شیشه دو سه هفته ای تحمل نمائید. تغذیه با بطری از همان اوایل تولد به طور بالقوه در شیردهی های بعدی اختلال ایجاد می کند، "سردرگمی در گرفتن نوک پستان" و عدم تحریک پستان از جمله این مشکلات هستند.اگر مدت زمان زیادی (بیشتر از سه هفته) فاصله بیفتد، کودک به پستان عادت کرده و شیشه شیر ناآشنا را پس می زند.
مزایای شیر دادن با شیشه به نوزاد
وقتی صحبت از شیر دادن به نوزادان با شیشه می شود مادرانی که هم شیر خودشان را می دهند و هم با شیشه شیر کودک را تعذیه می کنند بلافاصله متوجه می شوند که نوزادان چقدر سریعتر با شیشه شیر، شیر را تمام می کنند. برای مبارزه با این مشکلات نوزادانی که به طور انحصاری با شیشه شیر تغذیه می شوند یا هر دو از مزایای سریع تغذیه با شیشه می برند. فواید تغذیه با شیر در ادامه گفته شده است:
نوزادان زمان سیر شدن خود را متوجه می شوند
درست مانند بزرگسالان ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد تا نوزادان بفهمند که سیر شده اند. هنگامی که نوزادان با شیشه شیر تغذیه می شوند، این فرصت به آن ها داده نمی شود. بنابراین آن ها در نهایت بیش از حد لازم غذا می خورند تا شکم خود را پر کنند. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند بین ۴۹ تا ۵۷ درصد کمتر از نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می شوند، شیر مادر مصرف می کنند. هر چه شیر یا شیر خشک بیشتر در شیشه شیر به نوزاد داده شود و شیر اجازه داشته باشد نوک پستان را کاملاً بدون وقفه پر کند، نوزادان بیشتر شیر مصرف می کنند. آن ها نشانه هایی را که به آن ها می گوید سیر شده اند را یاد نمی گیرند و این به نوبه خود می تواند منجر به پرخوری و افزایش وزن بیش از حد در دوران کودکی و بعد از آن شود.
می تواند در عموم (فضای بیرون از خانه) انجام شود.
برای برخی از مادران، شیردهی در فضاهای عمومی می تواند کمی سخت باشد. اگر دوست ندارید در محیط بیرون به نوزادتان شیر بدهید یا برای شیردهی به محیط های خلوت بروید، بهترین کار شیردهی با شیشه است.
شیردهی با شیشه به نوزادانی که عدم تحمل لاکتوز دارند کمک می کند.
در موارد خاص نوزادان نمی توانند شیرمادر یا شیر حیوانات را فرآوری و هضم کنند. این مشکل به عنوان عدم تحمل لاکتوز شناخته می شود. از این رو شیر خشک مناسب، همانند شیر سویا می تواند در شیشه شیر به نوزاد داده شود.
شرایط سلامت مادر بر نوزاد تاثیر نمی گذارد.
اگر مادر بعد از زایمان دچار بیماری شود یا با مشکلات مربوط به سلامت مواجهه شود که اجازه ی شیردهی نداشته باشد می تواند از روش شیردهی با شیشه استفاده کرد.
صمیمیت با والدین
اگر نوزاد از والدین دور باشد، سایر نزدیکان نیز می توانند به او شیر بدهند و همچنین با شیردهی نوزاد توسط شیشه این فرصت برای پدر هم فراهم می شود که با نوزاد خود ارتباط برقرار کند و به او غذا دهد.
سهولت کنترل میزان مصرف
در فضاهای عمومی هم می توانید به کودک شیر دهید.بررسی میزان شیر مصرفی کودک آسان تر می شود، زیرا فهمیدن اینکه نوزاد شما هنگام شیردهی توسط مادر، چقدر شیر میخورد راحت نیست. اما با شیشه شیر خیلی راحت می توانید مقدار شیر مصرفی کودکتان را بفهمید.
پیشگیری از رشد کم نوزاد
بعضی از مادران ممکن است که مقدار شیر سینه شان کافی نباشد و این نگرانی را داشته باشند که نوزادشان گرسنه خواهد ماند. در این شرایط مادران می توانند از شیشه شیر و شیرخشک استفاده کنند و نوزادشان شیر کافی برای رشد بدن خود را دریافت می کند.
رعایت رژیم غذایی مادر
مادران دیگر نگرانی راجع به تغییر در رژیم غذایی خود ندارند. مادرانی که به بچه خود شیر خشک میدهندو از شیشه شیر استفاده می کنند، در مورد رژیم غذایی خود نیاز به نگرانی و وسواس خاصی ندارند و می توانند هر چیزی که دوست دارند را بخورند.
دریافت مواد مغذی کافی
با تغذیه نوزاد از شیشه شیر نیاز نیست که نگران کیفیت شیر خودتان باشید و خیالتان راحت است که نوزاد همه مواد مغذی را دریافت می کند.در بعضی موارد کودک نمی تواند شیر مادر را هضم کند و پزشک شیر خشک را پیشنهاد میکند.اگر مادر دچار بیماری سرماخوردگی شده باشد با شیردهی، نوزاد هم مبتلا می شود. پس چه بهتر است که از شیر خشک استفاده کند.
احتمال مشکلات گوارشی را کاهش می دهد
هنگامی که نوزادان با شیشه شیر تغذیه می کنند احتمالاً مشکلات گوارشی وجود دارد. متأسفانه هنگامی که نوزادان مشکلات گوارشی دارند گریه می کنند و بی قرار هستند. گریه به نوبه خود باعث می شود که هوای بیشتری ببلعند و این مشکل را بیشتر تشدید می کند. به این ترتیب با استفاده از تغذیه سریع با شیشه نوزادان مجبور می شوند سرعت غذا خوردن خود را کاهش دهند. وقتی شیشه شیر خود را در زمانی که بیشتر شبیه شیردهی است تمام می کنند سیستم گوارشی آن ها می تواند با حجم مصرفی مطابقت داشته باشد و هوای کمتری بلعیده می شود.
ارتباط بین مادر و نوزاد بیشتر می شود
در طول این مدت زمانی که نوزادان به سرعت با شیشه شیر می خورند صحبت کردن با آن ها و نوازش گونه ها یا بازو ها در حین تغذیه نه تنها ارتباط شما و کودک را بیشتر تقویت می کند بلکه از نظر اجتماعی و عاطفی نیز به نوزادان کمک می کند.
اصول غذا دادن به نوزاد با شیشه شیر
همین ابتدا حتما باید اشاره کنیم که تفاوت شیر خشک و شیر مادر نباید باعث شود شیر خشک را از کودکی که با شیر مادر کاملا سیر نمی شود، دریغ کنید.
- وقتی قرار است غذا دادن به نوزاد با شیشه شیر را شروع کنید، باید بدانید که نقطه شروع این کار کجاست. نقطه شروع این کار انتخاب یک شیشه شیر مناسب و شبیه به سینه مادر است. حتی اگر بهترین شیشه شیر هم تهیه کنید اما برای غذا دادن به نوزاد با شیشه شیر حوصله به خرج ندهید، هرگز موفق نخواهید شد. شما باید بدانید که حرکات دهان و زبان نوزاد برای مکیدن شیر از شیشه با مکیدن سینه مادر فرق دارد. همین تفاوت در مکیدن است که نوزاد را سردرگم می کند و او را نیازمندِ زمان بیشتر برای آشنایی با شیشه شیر می سازد.
- برای اینکه نوزاد شیشه گرفتن را یاد بگیرد، بهتر است بعد از شیردهی شبانه به او یک شیشه شیر بدهید؛ با این ترفند احتمال اینکه نوزاد راحت تر سر شیشه را بگیرد، بیشتر است. برای اینکه نتیجه بهتر و سریع تری بگیرید، ابتدا مقدار کمی از شیر مادر را در شیشه بریزید و به نوزاد بدهید، به این ترتیب نوزاد فقط درک متفاوتی از شکل شیردهی پیدا می کند، در حالی که مزه شیر برای او یکسان است.
- برای شروع غذا دادن به نوزاد با شیشه شیر از سر شیشه هایی استفاده کنید که جریان آهسته دارند. جریان سریع سر شیشه به نوزاد اجازه بلعیدن نمی دهد و باعث می شود او عق بزند و از خوردن امتناع کند.
- به عنوان مادر در اولین بار تغذیه نوزاد با شیشه شیر، داوطلب نباشید. زیرا معمولا نوزادان از این بابت تعجب می کنند و همین تعجب باعث امتناع آنها از گرفتن شیشه شیر می شود. بنابراین از پدر یا کس دیگری بخواهید که غذا دادن به نوزاد با شیشه شیر را امتحان کند.
- باید بدانید که حتی اگر در اتاق بغلی باشید و کسی تلاش کند از شیشه به کودکتان شیر بدهد، احتمال اینکه موفق شود، بسیار کم است. زیرا کودک از راه دور هم بوی مادرش را تشخیص می دهد و به همین دلیل از گرفتن شیشه امتناع می کند. بنابراین بد نیست چند دقیقه ای از محیط خانه دور شوید.
اگرشیرخوار شیشه شیر را پس بزند، چه باید کرد؟
اگر کودک به طور کلی از شیر خوردن با شیشه امتناع کند، می توانید چند راهکار را امتحان کنید. ببینید آیا همسرتان یا پدربزرگ یا مادربزرگ کودک می توانند به او با شیشه شیر بدهند. اگر مشکل حل نشد، کاری کنید وعده های شیردهی با شیشه شیر با استرس کمی همراه باشد.روحیه شوخی و بازیگوشی را حفظ کنید تا شیرخوار احساس امنیت کند. تا جایی که می توانید ادای شیرمادر را دربیاورید. نوازش و تماس چشمی زیادی با فرزندتان برقرار سازید. می توانید حین شیرخوردن نوزاد با شیشه، جهت نوزاد را تغییر دهید. اگر کودک ناراحت شد، به او استراحت بدهید.
با انواع مختلف پستانک آزمایش کنید. سرشیشه ای برای نوزاد انتخاب کنید که شیر کافی از آن عبور کند و نوزاد به سمت آن تمایل داشته باشد. هنگامی که کودک با شیشه شیر آشنا می شود و آن را به عنوان روشی برای تغذیه می پذیرد، به زودی به این روش عادت کرده و با این ایده همراه می شود. اگر برای شیردهی با شیشه شیر یا پستان مشکل دارید، از مشاور یا کارشناس بهداشت مشورت کنید. ماما می تواند در حل مشکل سردرگمی نوک پستان به شما کمک کند.