اکسی کدون (به انگلیسی: Oxycodone) یک داروی مخدر ضددرد است که برای کاهش دردهای متوسط تا شدید بکار می رود. این دارو گاه به تنهایی و گاه درترکیب با سایر داروهای مسکن مانند استامینوفن بکار می رود. اثر تسکین درد معمولاً در عرض پانزده دقیقه شروع می شود و با فرمولاسیون سریع رهش تا شش ساعت طول می کشد. در بریتانیا، آن را به صورت تزریقی نیز در دسترس گذاشته اند . محصولات ترکیبی اکسی کدون با پاراستامول (استامینوفن)، ایبوپروفن ، نالوکسان ، نالترکسون و آسپرین نیز موجود است.
مقدار و روش مصرف داروی اکسی کدون استامینوفن
- قبل از شروع درمان با داروی اکسی کدون- استامینوفن (Oxycodone-Acetaminophen) بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار داروی اکسی کدون- استامینوفن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را مطابق دستور پزشک مصرف نمایید. دوز این دارو براساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است. دوز و دفعات مصرف داروی خود را افزایش ندهید یا آن را طولانی تر از زمان تجویز شده مصرف نکنید. در صورت تجویز این دارو، آن را مطابق دستور پزشک قطع کنید.
- داروی اکسی کدون- استامینوفن ممکن است باعث اعتیاد شود. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است استفاده نمایید.
- اگر داروی اکسی کدون- استامینوفن را به طور منظم مصرف می کنید؛ در صورت فراموش کردن یک دوز این دارو، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کرده و چنانچه نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید. هیچ گاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- قطع ناگهانی داروی اکسی کدون- استامینوفن ممکن است باعث علائم ترک شود. به خصوص اگر برای مدت طولانی یا در دوزهای بالا از آن استفاده کرده باشید. برای جلوگیری از بروز علائم ترک، پزشک ممکن است دوز داروی شما را به آرامی کاهش دهد. اگر علائم ترک مانند بی قراری، تغییرات روحی یا خلقی (از جمله اضطراب، مشکل خواب، افکار خودکشی)، آبریزش بینی، تهوع، اسهال، تعریق، دردهای عضلانی یا تغییرات ناگهانی در رفتار دارید، فوراً با پزشک مشورت نمایید.
- وقتی داروی اکسی کدون استامینوفن برای مدت طولانی استفاده شود؛ ممکن است اثربخشی نداشته باشد، بنابراین اگر این دارو به خوبی عمل نمی کند با پزشک مشورت نمایید.
- داروی اکسی کدون استامینوفن را می توانید همراه با غذا یا بدون آن مصرف نمایید. اگر حالت تهوع دارید، مصرف این دارو همراه با غذا ممکن است، کمک کننده باشد. از پزشک یا داروساز در مورد راههای دیگر برای کاهش حالت تهوع بپرسید.
- داروهای ضد درد اگر با بروز اولین علائم درد استفاده شوند، بهترین عملکرد را دارند؛ اگر صبر کنید تا درد تشدید شود، ممکن است دارو نیز مؤثر نباشد.
- اگر از فرم مایع این دارو استفاده می کنید، از ابزارهای مخصوص اندازه گیری دوز دارو (مانند قاشق یا پیمانه) استفاده کنید تا دوز صحیح را دریافت نمایید. هیچگاه از قاشق های خانگی برای مصرف دارو استفاده نکنید.
- اگر دردتان بهتر نشد و یا حتی بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.
نحوه مصرف داروی فاروکسیفن چگونه است؟
این دارو را دقیقا همانطور که توسط پزشک تجویز شده است، مصرف کنید. دستورالعمل ها را به دقت دنبال کنید.
می توانید این دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید. در صورت بروز ناراحتی معده، آن را با غذا مصرف کنید.
این دارو را بدون صلاح دید پزشک معالج خود با سایر داروهای ضددرد قوی یا تسکین درد خفیف و هم زمان با مصرف پچ های پوستی ضددرد استفاده نکنید.
در صورت فراموش نمودن یک نوبت از مصرف دارو چه باید کرد؟
در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف استامینوفن اکسی کدون، دز فراموش شده بلافاصله بعد از یادآوری می بایست مصرف شود؛ مگر اینکه نوبت بعدی دارو نزدیک باشد که در این صورت باید مصرف دارو طبق برنامه قبلی ادامه داده شود. دو نوبت یا بیشتر از دارو نبایستی هم زمان مصرف شود.سوء مصرف یا مصرف اشتباه این دارو ممکن است به دریافت بیش از حد مجاز از آن منجر شود. در صورت مصرف مقدار اضافی یا شک به آن، فورا با پزشک یا داروساز خود تماس حاصل نمایید.
شرایط نگهداری داروی اکسی کدون- استامینوفن
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
- برندهای مختلف این دارو، شرایط نگهداری متفاوتی دارند. برای اطلاع از نحوه نگهداری، بروشور همراه دارو را مطالعه کرده و با داروساز مشورت نمایید.
مصارف پزشکی داروی اکسی کدون- استامینوفن
اکسی کدون برای مدیریت درد حاد یا مزمن، متوسط تا شدید زمانی که سایر درمان ها موثر نیستند استفاده می شود. ممکن است کیفیت زندگی را در انواع خاصی از درد بهبود بخشد. مشخص نیست که آیا استفاده در درد مزمن منجر به بهبود کیفیت زندگی یا تسکین مداوم درد می شود یا خیر . اکسی کدون به عنوان یک قرص آهسته رهش در دسترس است که هر 12 ساعت مصرف می شود. یک مطالعه در ژوئیه 1996 توسط Purdue Pharma ، سازنده دارو ، نشان داد که فرمول رهش آهسته دارای مدت اثر متغیری از 10 تا 12 ساعت است. یک بررسی در سال 2006 نشان داد که اکسی کدون با رهش آهسته در مدیریت درد سرطانی متوسط تا شدید با اکسی کدون رهش سریع، مورفین و هیدرومورفون قابل مقایسه است و عوارض جانبی کمتری نسبت به مورفین دارد. نویسنده نتیجه گرفت که فرم رهش آهسته جایگزین معتبری برای مورفین و یک درمان خط اول برای درد سرطان است در سال 2014، انجمن اروپایی مراقبت تسکینی اکسی کدون خوراکی را به عنوان جایگزین خط دوم برای مرفین خوراکی برای درد سرطان توصیه کرد. در ایالات متحده، اکسی کدون با رهش آهسته برای استفاده در کودکان از سن یازده سالگی تایید شده است. موارد استفاده تایید شده برای تسکین درد سرطان، درد ناشی از ضربه، یا درد ناشی از جراحی بود. در کودکانی که قبلاً تحت درمان با مواد افیونی قرار گرفته اند، می توانند حداقل 20 میلی گرم اکسی کدون را در روز تحمل کنند. این یک جایگزین برای فنتانیل ، تنها ضددرد افیونی آهسته رهش تایید شده برای کودکان است.