لیناگلیپتین (Linagliptin) دارویی برای درمان دیابت نوع 2 و قند خون بالا است.دیابت نوع 2 بیماری است که طی آن بدن انسولین کافی تولید نکرده یا انسولین تولید شده توسط آن به درستی کار نمی کند. این امر باعث افزایش سطح قند خون هیپرگلیسمی می شود.مصرف لیناگلیپتین برای افرادی تجویز می شود که با وجود رعایت رژیم غذایی معقول و ورزش منظم، هنوز دارای قند خون بالایی هستند.تهیه لیناگلیپتین فقط با نسخه پزشک ممکن است.این دارو به صورت قرص عرضه می شود. همچنین قرص های حاوی ترکیبی از لیناگلیپتین و متفورمین (Metformin) وجود دارند. متفورمین داروی دیگری برای درمان دیابت است.
حقایق کلیدی در مورد لیناگلیپتین
- قرص لیناگلیپتین با افزایش میزان انسولین در بدن کار می کند. انسولین هورمونی برای کنترل سطح قند خون است.
- مصرف قرص لیناگلیپتین جهت درمان دیابت نوع 2 و قند خون بالا، برای روزی یک مرتبه متداول است.
- بیشتر افراد هنگام استفاده از قرص لیناگلیپتین دچار هیچ عارضه جانبی نشده یا فقط عوارض جزئی را تجربه می کنند.
- معمولا مصرف لیناگلیپتین باعث افزایش یا کاهش وزن نخواهد شد.
- لیناگلیپتین با نام تجاری Trajenta و در صورت ترکیب با متفورمین با نام تجاری Jentadueto عرضه می شود.
مکانیسم اثر لیناگلیپتین
لیناگلیپتین مهارکننده رقابتی و برگشت ناپذیر آنزیم دی پپتیدیل پپتیداز 4 است که موجب آهسته کردن تجزیه هورمون انسولینوتروپیک پپتید شبه گلوکاگون -1 (GLP-1) برای کنترل بهتر قند در بیماران دیابتی می شود.GLP و پلی پپتید انسولینوتروپیک وابسته به گلوکز، هورمون های اینکریتین هستند که موجب افزایش تولید و آزادسازی انسولین از سلول های بتا پانکراس می شوند و آزادسازی گلوکاگون را از سلول های آلفا پانکراسی کاهش می دهند که موجب کاهش تولید گلوکاگون در کبد و افزایش وابسته به گلوکز انسولین می شود.
فارماکودینامیک لیناگلیپتین
- داروی لیناگلیپتین مهارکننده قوی تری نسبت به سایر داروهای همین دسته است و IC50 آن یک نانومولار است.
- در مقایسه با آن داروهای سیتاگلیپتین، ساکساگلیپتین و ویلداگلیپتین به ترتیب IC50 های 19، 50 و 62 نانومولار دارند.
- در بیماران دیابتی دوز 5 و 10 میلی گرمی آن موجب مهار بیش از 90% DPP-4 می شود.
فارماکوکینتیک لیناگلیپتین
- فراهمی زیستی: 30%
- زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 1.5 ساعت
- حداکثر غلظت پلاسمایی: 8.9 نانومولار در لیتر
- سطح زیر منحنی غلظت - زمان:139 نانومول ساعت در لیتر
- اتصال به پروتئین:75-99% وابسته به دوز
- حجم توزیع:1110 لیتر
- متابولیسم:قطعات کوچک به متابولیت های غیرفعال تجزیه می شود.
- نیمه عمر: 12 ساعت
- نیمه عمر نهایی:بیش از 100 ساعت
- دفع: 80% سیستم کبدی - روده ای و 5% ادراری
- کلیرانس کلیوی:70 میلی لیتر در دقیقه
هشدارها در مورد داروی لیناگلیپتین
- در همراهی با القاکننده های آنزیم های P-gp یا CYP 3A4 نظیر ریفامپین غلظت آن کاهش میابد، از یک داروی جایگزین در این موارد استفاده شود.
- واکنش های حساسیت شدید نظیر آنافیلاکسی، آنژیوادم، پوست اکسفولیاتیو گزارش شده است.
- درد مفاصل شدید و ناتوان کننده گزارش شده است. در صورت بروز مصرف دارو را قطع کنید.
- نارسایی قلبی با دو عضو دیگر از دسته این داروها گزارش شده است. علایم بیمار را تحت نظر داشته باشید و در صورت بروز نارسایی قلبی اقدامات لازم را انجام دهید و مصرف دارو را قطع کنید.
- پفمیگوئید تاول دار با مهار کننده های DPP-4 گزارش شده است و حتی نیاز به بستری شدن بوده است. در این موارد بیمار با مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی موضعی و سیستمیک و قطع مصرف داروهای مهارکننده DPP-4 بهبود یافته است.بیماران باید بروز تاول یا تحریک را گزارش دهند و مصرف مهارکننده DPP-4 را قطع کنند و به متخصص پوست مراجعه کنند.
- پانکراتیت حاد و حتی کشنده گزارش شده است. علایم را تحت نظر داشته باشید و در صورت بروز مصرف دارو را قطع کنید.