متفورمین یک داروی ضد دیابت خوراکی از دسته بی گوانیدها است که سطوح قند خون را تنظیم می کند. متفورمین در درمان دیابت نوع 2 به کار می رود.داروی متفورمین گاهی همراه دیگر داروها از جمله انسولین استفاده می شود؛ اما برای درمان دیابت نوع 1 به کار نمی رود.در حال حاضر، این دارو اولین داروی انتخابی برای درمان دیابت نوع 2 است و حداقل برای 120 میلیون نفر در سراسر جهان تجویز می شود.
دوز معمول بزرگسالان برای دیابت نوع۲
متفورمین معمولاً به عنوان یک داروی حساس کننده به انسولین توصیف می شود که منجر به کاهش مقاومت به انسولین و کاهش قابل توجه بالینی سطح انسولین ناشتا در پلاسما می شود.یکی دیگر از مزایای معروف این دارو، کاهش وزن متوسط است. متفورمین داروی انتخابی برای بیماران چاق دیابتی نوع 2 است.
قرص عادی
- دوز اولیه: ۵۰۰ میلی گرم خوراکی دو بار در روز یا ۸۵۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز
- افزایش دوز: افزایش ۵۰۰ میلی گرم در هفته یا ۸۵۰ میلی گرم هر ۲ هفته در صورت تحمل
- دوز نگهدارنده: ۲۰۰۰ میلی گرم در روز در دوزهای منقسم
- حداکثر دوز: ۲۵۵۰ میلی گرم در روز
قرص طولانی رهش
- دوز اولیه: ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز
- تیتراژ دوز: افزایش ۵۰۰ میلی گرم در هفته در صورت تحمل
- حداکثر دوز: ۲۰۰۰ میلی گرم در روز
- تغییر دارو از عادی به قرص طولانی رهش:بیمارانی که داروی عادی یا همان رهش سریع دریافت می کنند می توانند با همان دوز کل روزانه (تا ۲۰۰۰ میلی گرم در روز) داوی خود را به داروی طولانی رهش تغییر دهند.
نکات مهمّ در مورد مصرف داروی متفورمین
- متفورمین، اگر منع مصرف نداشته باشد، باید به عنوان اولین خط درمانی برای کنترل دیابت نوع ۲ در نظر گرفته شود.
- داروی عادی یا با رهش فوری: در دوزهای منقسم ۲ تا ۳ بار در روز همراه با غذا مصرف شود. به آرامی دارو را افزایش دهید تا عوارض گوارشی به حداقل برسد. به طور کلی، پاسخ های قابل توجهی با دوزهای کمتر از ۱۵۰۰ میلی گرم در روز مشاهده نمی شود و دوزهای بالای ۲۰۰۰ میلی گرم به طور کلی با اثر اضافی کم و تحمل پذیری ضعیف تر همراه است لذا بهترین دوز بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی گرم در روز است.
- دارو با انتشار طولانی مدت (ER): یکبار و همراه با وعده غذایی عصر مصرف شود. اگر کنترل قند خون با ER ۲۰۰۰ میلی گرم یک بار در روز حاصل نشد، ممکن است تقسیم دوز روزانه به ER ۱۰۰۰ میلی گرم دو بار در روز در نظر گرفته شود. اگر کنترل قند خون هنوز به دست نیامده است، به محصول با رهش فوری تغییر دهید.
نحوه عملکرد داروی متفورمین
متفورمین باعث می شود بدن شما به انسولینی که به طور طبیعی در بدن ترشح می شود واکنش و پاسخگویی مناسبی داشته باشد. این دارو همچنین میزان قند تولیدی کبد را کم کرده و میزان جذب قند توسط معده و روده را نیز کاهش می دهد.
نحوه مصرف متفورمین و دوز مصرفی
قبل از شروع به مصرف متفورمین راهنمای دارویی داخل جعبه را با دقت بخوانید و از پزشک یا دکتر داروساز راهنمایی بگیرید. این دارو را به صورت خوراکی معمولا روزی ۱ الی ۳ بار همراه با غذا مصرف کنید. جز در مواردی که پزشک دستورالعمل خاصی تجویز کرده باشد، موقع مصرف این دارو مایعات زیادی بنوشید.
دوز مصرف داروی متفورمین پاسخگویی بدن شما به درمان و سایر داروهای مصرفی بستگی دارد. مطمئن شوید پزشک و دکتر داروساز از تمامی داروهایی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی) اطلاع دارند. برای کاهش خطر عوارض جانبی مانند درد معده ممکن است پزشک مصرف این دارو را از دوز پایین تجویز کند و در طول درمان و به آرامی دوز آن را افزایش دهد. از دستورات پزشک پیروی نمایید. برای عملکرد بهتر این دارو را به صورت منظم مصرف کنید و به خاطر داشته باشید هر روز در ساعت مشخصی آن را استفاده کنید.
اگر داروی درمان دیابت دیگری مانند کلرپروپامید استفاده می کنید از دستورات پزشک برای قطع داروی قبلی و شروع به مصرف متفورمین پیروی کنید. همچنین به صورت منظم و طبق تجویز پزشک قند خون خود را بررسی کنید و نتایج آن را در اختیار پزشک بگذارید. کمبود یا افزایش قند خون خود را به متخصص داخلی اطلاع دهید زیرا ممکن است موجب تغییر دوز مصرفی دارو شود.