از آتازاناویر برای کمک به کنترل عفونت HIV همراه سایر داروهای HIV استفاده می شود. به طوری که با کاهش میزان HIV در بدن به سیستم ایمنی کمک میکند و شانس ابتلا به عوارض HIV (مانند عفونت های جدید، سرطان) را کاهش می دهد که باعث بهبود کیفیت زندگی می شود.آتازاناویر به گروهی از داروهای بازدارنده ی پروتئاز مطعلق است. برای تقویت عملکرد آتازاناویر ؛ همراه با داروهای خاصی (مانند کوبیسیستات، ریتوناویر) تجویز می شود.آتازاناویر درمانی برای عفونت HIV نیست.
موارد مصرف آتازاناویر
- آتازاناویر به همراه سایر داروهای ایدز برای کنترل عفونت HIV تجویز می شود که به کاهش این ویروس در بدن کمک کرده و باعث می شود سیستم ایمنی بدن بهتر عمل کند.
- مصرف این دارو خطر ابتلا به عوارض HIV از جمله سرطان و عفونت جدید را کاهش می دهد و کیفیت زندگی بیمار را بهبود می بخشد.
- آتازاناویر برای درمان عفونت HIV یا ایدز نمی باشد.
- این دارو برای بزرگسالان و کودکانی که حداقل 3 سال سن و 5 کیلوگرم وزن دارند تجویز می شود.
روش مصرف داروی آتازاناویر
- قبل از شروع درمان با داروی آتازاناویر (Atazanavir) بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار داروی آتازاناویر از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
- در صورت فراموش کردن یک دوز داروی آتازاناویر، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کرده و چنانچه نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید. هیچ گاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- داروی آتازاناویر را در ساعات مشخصی از روز و به طور منظم مصرف کنید.
- این دارو را همراه با غذا مصرف کنید.
- کپسول آتازاناویر را به طور کامل ببلعید و از باز کردن یا جویدن آن خودداری نمایید.
- در مورد نحوه مصرف پودر این دارو در کودکان با پزشک یا داروساز مشورت نموده و بروشور همراه دارو را به دقت بخوانید.
مکانیسم اثر داروی آتازاناویر
آتازاناویر به صورت انتخابی با اتصال به پروتئاز ویروس HIV-1 موجب مهار پردازش پلی پروتئین های ویروسی Gag و Gag-Pol می شود و در نتیجه تشکیل ویریون های بالغ را مهار می کند. این دارو بر HIV-2 اثر ندارد.
فارماکودینامیک داروی آتازاناویر
آتازاناویر مهار کننده پروتئاز HIV-1 است. پروتئاز یک آنزیم ضروری برای شکافت پروتئولیتیک پیش ساز های پلی پروتئینی ویروسی به پروتئین های عملکردی است. آتازاناویر به جایگاه فعال آنزیم پروتئاز متصل می شود و آن را مهار می کند و موجب تشکیل ذرات ویروسی نابالغ غیرعفونی می گردد.
مهار کننده های پروتئاز معمولا همیشه در ترکیب با دو داروی ضد HIV دیگر استفاده می شوند. آتازاناویر از نظر فارماکولوژی مشابه اما از نظر ساختاری متفاوت با سایر مهارکننده های پروتئاز و داروهای ضد ویروس موجود است.
فارماکوکینتیک داروی آتازاناویر
- جذب : سریع
- فراهمی زیستی:60 تا 68 درصد. غذا فراهمی زیستی آن را افزایش می دهد.
- زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 2.5 ساعت
- اتصال به پروتئین: 86 درصد (به آلبومین و آلفا 1- اسید گلیکوپروتئین) مستقل از غلظت پلاسمایی
- متابولیسم: عمده دارو توسط کبد تجزیه می شود. مسیر اصلی بیوترانسفورماسیون آن، مونواکسیژناسیون و دی اکسیژناسیون است. سایر مسیرهای بیوترانسفورماسیون فرعی داروی اصلی یا متابولیت های آن گلوکورونیداسیون، ان-دآلکیلاسیون، هیدرولیز و اکسیژناسیون همراه با دهیدروژناسیون است.
- نیمه عمر: در افراد سالم 7 ساعت (در تجویز یک بار در روز 400 میلی گرم همراه با وعده غذایی سبک) و در نارسایی کبدی 12.1 ساعت (در تجویز تک دوز 400 میلی گرم)
نگهداری داروی آتازاناویر
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و برای جلوگیری از رطوبت ماده خشک کننده را در بسته دارو نگاه داشته و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید. دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
آتازاناویر در بارداری و شیردهی
- اقدامات درمانی برای عفونت ایدز خطر انتقال آن به نوزاد را کاهش می دهد و در صورت عدم درمان این ویروس می تواند به کودک منتقل شود.در صورت بارداری قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید، ممکن است نیاز به تغییر دوز در طول بارداری و مدت کوتاهی پس از زایمان باشد.
- آتازاناویر به شیر مادر منتقل می شود. توجه داشته باشید از آن جا که ویروس HIV می تواند از طریق شیر به نوزاد منتقل شود لازم است از شیردهی اجتناب شود.
موارد منع مصرف و تداخل دارویی آتازاناویر
