اکس کاربازپین انواع خاصی از تشنج در بیماران مبتلا به صرع را درمان می کند. اکس کاربازپین ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها استفاده شود. همچنین ممکن است برای سایر شرایطی که توسط پزشک تعیین شده است استفاده شود. اکس کاربازپین یک داروی ضد تشنج است و این عمل را با کاهش ایمپالس های عصبی غیر طبیعی در مغز انجام می دهد.
میزان مصرف داروی اکس کاربازپین
- قبل از شروع درمان با داروی اکس کاربازپین (Oxcarbazepine) بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار داروی اکس کاربازپین از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
- در صورت فراموش کردن یک دوز این دارو، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کرده و چنانچه نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید. هیچ گاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- ممکن است پزشکتان در ابتدا، درمان را با دوز کم داروی اکس کاربازپین شروع کرده و پس از عادت کردن بدن، مقدار آن را افزایش دهد.
- دوره درمان با این دارو را کامل کنید.
- در چند هفتۀ ابتدایی درمان ممکن است احساس بهبودی در شما ایجاد نشود، با این حال درمان خود را ادامه دهید و بر طبق برنامۀ منظم به پزشک خود مراجعه کنید.
- در ابتدای درمان با داروی اکس کاربازپین، ممکن است تعداد یا نوع حملات تشنج کمی تغییر کند. اما نگران نباشید زیرا این مشکل به مرور برطرف می شود. لذا احتیاطات لازم را رعایت کنید و با پزشک خود در تماس باشید.
- در ابتدای درمان با این دارو، ممکن است افکار ناراحت کننده ای داشته باشید، که به مرور زمان برطرف می شوند. افکار خود را با روانشناس و نزدیکان یا پزشک خود در میان بگذارید و آگاهانه نسبت به برطرف کردن آنها اقدام نمایید.
- قطع ناگهانی و خودسرانه داروی اکس کاربازپین ممکن است عوارض نامناسبی از جمله بروز حملۀ تشنجی را در پی داشته باشد لذا قطع این دارو باید تحت نظر پزشک و به صورت تدریجی باشد.
- باتوجه به اینکه داروی اکس کاربازپین توسط شرکت های مختلفی ساخته می شود، ممکن است داروی هر شرکت اثرات متفاوتی بر بیمار داشته و نحوۀ مصرف این دارو باتوجه به نام برند آن متفاوت باشد. لذا هربار برای دریافت نسخۀ جدید، از تغییر برند دارو خودداری کنید و در صورت لزوم به پزشک خود اطلاع دهید.
- این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد لذا قرص اکس کاربازپین را قبل یا بعد از غذا همراه با یک لیوان آب ببلعید.
مکانیسم اثر اکس کاربازپین
اکس کاربامازپین با طولانی کردن مدت غیر فعال ماندن کانال سدیم در سلول عصبی پس سیناپسی توانایی آن را برای پتانسیل عمل های تکراری با فرکانس زیاد کاهش می دهدو همچنین آزادسازی واسطه عصبی از سلول عصبی پیش سیناپسی را مهار می کند و در مجموع انتقال سیناپسی کاهش می یابد.
فارماکوکینتیک اکس کاربازپین
این دارو بخوبی از طریق دستگاه گوارش جذب شده، بطور وسیعی در کبد به متابولیت اصلی خود یعنی 10و11 دی هیدرو و 10 هیدروکسی کاربامازپین که فعالیت ضد صرعی دارد، متابولیزه می شود. نیمه عمر پلاسمائی آن حدود 2 ساعت برای اکسی کاربازپین و حدود 9 ساعت برای متابولیت آنست لذا متابولیت آن فعالیت ضد صرعی بیشتری دارد. این متابولیت بطور وسیعی در بدن توزیع شده و 40% باند پروتئین دارد. این دارو عمدتاً به شکل متابولیت از طریق ادرار دفع شده و کمتر از 1% آن بدون تغییر دفع می شود. این دارو از سد جفتی گذشته و در شیر مادر نیز پخش می شود.
پیش از مصرف اکس کاربازپین
- در صورت بارداری یا اقدام به بارداری و شیردهی پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورت سابقه ی مشکلات کلیوی، کبدی، قلبی و حساسیت دارویی به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که سدیم خون شما کمتر از حد طبیعی می باشد، به پزشک خود اطلاع دهید .
- از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید.
موارد منع مصرف اکس کاربازپین Oxcarbazepine
دوز دارو در بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی و کبدی باید کمتر از حالت طبیعی باشد. واکنش های آلرژیکی نظیر راش در طی درمان بالینی دارو کمتر از کاربامازپین مشاهده شده است . اما واکنش های حساسیت متقاطع در حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از بیمارانی که اکسی کاربامازپین را دریافت کرده اند مشاهده شده که شباهت زیادی به واکنش های مشابه آن در مورد کاربامازپین دارد . کاهش سطح خونی سدیم از جمله مواردی است که طی دوره درمان با این دارو مشاهده شده است . بیماران با اختلالاتی از قبیل اختلالات ثانویه قبلی مرتبا جهت ردیابی احتباس مایعات بدن باید وزن شوند . در مورد بیمارانی که به هریک از اجزای تشکیل دهنده دارو حساسیت دارند یا بیماران حساس به کاربامازپین مصرف دارو باید با احتیاط کامل صورت گیرد
نکات قابل توصیه در مورد مصرف اکس کاربازپین
- داروی اکس کاربازپین را می توان با یا بدون غذا مصرف شود.
- سوسپانسیون اکس کاربازپین را می توان جایگزین قرص های اکس کاربازپین در افراد یا کودکانی کرد که دچارمشکل بلعیدن هستند. (دوز ها معادل هستند)
- اکس کاربازپین ممکن است شما را خواب آلود کند یا زمان واکنش شما را کاهش دهد و توانایی شما در رانندگی و یا اداره کردن ماشین آلات را تحت تاثیر قرار دهد. الکل ممکن است این اثرات را بدتر کند.
- اگر با علائم هایپوناترمی مانند گیجی، سردرد، حالت تهوع، خستگی یا افزایش میزان تشنج روبه رو شدید، با پزشک خود صحبت کنید.
- در صورت پیشرفت هر نوع از واکنش های آلرژیک مانند تورم صورت یا بثورات پوستی، اقدام های ضروری پزشکی را دنبال کنید. 25-30٪ از افرادی که به کاربامازپین حساسیت دارند به اکس کاربازپین نیز آلرژی دارند. در صورت ایجاد کبودی یا خون ریزی های غیر معمول، غدد لنفاوی متورم، درد شکم، زخم های دهانی دردناک، زرد شدن پوست، عفونت های مکرر و یا مداوم، یا تشنج های مختلف یا مکرر، توصیه های ضروری را دنبال کنید.
- اگر داروهای ضد بارداری هورمونی مصرف می کنید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است مقدار داروی ضد بارداری شما نیاز به افزایش دوز داشته باشد یا یک روش جایگزین برای پیشگیری از بارداری مورد نیاز باشد.
- اكس كاربازپين را به طور ناگهاني متوقف نكنيد، مگر اينكه پزشک به شما بگوید كه اين كار را انجام دهید. بهتر است اكس كاربازپين را به آرامي قطع كنيد.