متاپروترنول (Metaproterenol Sulfate) در درمان علامتی آسم نایژه ای ، اسپاسم نایژه ای برگشت پذیر که همراه با التهاب نایژه ها می باشد. این دارو همچنین برای درمان آمفیزم ریوی ، برونشیت و سایر بیماری های ریوی انسدادی مصرف می شود.متاپروترنول اتساع دهنده برونش می باشد که با ریلکس کردن ماهیچه ها در مجاری هوایی به تقویت تنفس کمک می کند. در صورتی که به اختلال در ریتم قلب مبتلا هستید نباید از متاپروترنول استفاده کنید.
متاپروترنول در درمان علامتي آسم برونشيال ، اسپاسم نايژه اي برگشت پذير همراه با التهاب نايژه ها و نيزآمفيزم ريوي ، برونشيكتازي و سايربيماري هاي انسدادي ريوي استفاده مي شود.
موارد مصرف، روش و دوزاژ متاپروترنول
- بالغین و کودکان با وزن بالای 27 کیلوگرم: 20 میلی گرم متاپروترنول خوراکی روزانه 3 تا 4 بار و یا 0.5 میلی گرم متاپروترنول عضلانی که در صورت نیاز نیم ساعت بعد دوباره همین دوز تکرار می شود.
- کودکانی با وزن کمتر از 27 کیلوگرم: 10 میلی گرم متاپروترنول خوراکی روزانه 3 تا 4 بار
مکانیسم اثر متاپروترنول
متاپروترنول یک داروی آگونیست بتا 2 آدرنرژیک انتخابی است که گیرنده های آدرنرژیک موجود در عضلات صاف ریه ها, رحم و تامین عروقی عضلات اسکلتی را با حداقل اثر بر گیرنده های آلفا آدرنرژیک تحریک می کند. در داخل سلول عملکرد متاپروترنول از طریق تحریک آنزیم آدنیل سیکلاز و افزایش cAMP است که باعث تحریک گیرنده های بتا آدرنرژیک و متسع شدن عضلات صاف می شود.
فارماکودینامیک متاپروترنول
- متاپروترنول یک آمین صناعی است که از لحاظ ساختار و فارماکولوژی مشابه ایزوپرترنول است. داروی متاپروترنول به عنوان یک متسع کننده راه های هوایی به کار می رود .
- اثرات فارماکولوژیکی داروهای آگونیست بتا آدرنرژیک مانند داروی متاپروترنول, از طریق تحریک گیرنده های بتا آدرنرژیک توسط آدنیل سیکلاز می باشد. این آنزیم با کاتالیز تبدیل آدنوزین تری فسفات (ATP) به آدنوزین مونو فسفات حلقوی(cAMP) عمل می کند.
- افزایش سطح cAMP باعث متسع شدن عضلات صاف دیواره برونش ها و مهار آزاد سازی مدیاتورهای افزایش دهنده حساسیت سریع خصوصا از ماست سل ها می شود.
فارماکوکینتیک متاپروترنول
در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
سابقه آلرژی به داروی متاپروترنول یا ترکیبات آن و آلرژی به سایر داروها و مواد غذایی وعلائمی که ایجاد شده است ( راش پوستی, کهیر, خارش, اشکال در تنفس, سرفه, ادم صورت و زبان)
برای اطمینان از بی خطری دارو در موارد زیر با پزشک مشورت شود:
- اختلالات قلبی, فشارخون بالا, اختلالات ریتم قلب, صرع, سطح پایین پتاسیم در خون , دیابت و هایپرتیروئیدیسم.
- در خصوص اثرات داروی متاپروترنول روی جنین اطلاعات کافی در دسترس نیست و در صورت بارداری یا قصد باردار شدن حتما با پزشک مطرح شود.
- در خصوص ترشح دارو در شیر اطلاعات کافی در دسترس نیست, برای مصرف دارو با پزشک مشورت شود و بر اساس سنجش سود و ضرر برای کودک و مادر تصمیم گیری شود.
- در خصوص مصرف متاپروترنول در کودکان زیر 6 سال اطلاعات کافی در دسترس نیست.
- برای اطمینان از عدم عوارض جانبی باید به صورت دوره ای بررسی های قفسه سینه تویط رادیوگرافی و سایر روش ها انجام شود.
- دارو باید در دمای اتاق و دور از رطوبت, گرما و نور نگهداری شود.
- در صورت فراموش کردن یک دوز داروی متاپروترنول باید بلافاصله استفاده شود ولی اگر تا دوز بعدی زمان زیادی باقی نیست از دوز فراموش شده صرف نظر شده و برنامه عادی مصرف دارو ادامه یابد و دوز دارو 2 برابر نشود.
- داروی متاپروترنول برای درمان اختلالاتی مانند آسم, برونشیت و آمفیزم استفاده می شود.
مصرف متاپروترنول در دوران حاملگی
C – مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با اینحال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد.
عوارض مصرف متاپروترنول
مصرف متاپروترنول ممکن است اضطراب، بی خوابی، سردرد، خشکی دهان، طعم بد، ناراحتی معده را در شما ایجاد کند. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، آن را به پزشک معالج خود گزارش کنید:
- عدم توانایی در کنترل حملات تنفسی که ادامه دار شود
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- اضطراب
- بی خوابی
- لرزش