رتینول، رتینA و رتینوئید
رتینوئید واژه ای فراگیرتر و کلی تر است. رتین-A و رتینول هر دو حالت اولیه ی ویتامین A و در دسته ی رتینوئیدها هستند. به گفته ی نازاریان رتین-A و رتینول نوعی رتینوئید هستند که در طبقه ی مواد دارویی دسته بندی می شود. هر دو به افزایش چرخه ی تولید سلول های پوست کمک می کنند و تأثیر آن ها در کند کردن روند پیری پوست ثابت شده است. رتینول نیازی به نسخه ندارد و برای اثرگذاری باید در پوست در وضعیت فعال قرار بگیرد. اما رتینA نیاز به تجویز پزشک دارد، زیرا محصولی قوی تر و اثرگذاری آن در مبارزه با چین ها، جوش و آکنه کمی بیشتر است. رتینA ساختار سلول های پوست را در اپیدرم بازیابی می کند، درنتیجه از گشاد شدن منافذ جلوگیری و آن ها را جمع می کند. بنابراین گرفتگی منافذ، بروز جوش و ضایعات دیگر کاهش می یابد. کوچک شدن منافذ و بازیابی بافت پوست ظاهر بهتری به آن می بخشد. برای دریافت نسخه باید از متخصص پوست مشورت بگیرید.رتینوئیدهای تجویزی که معمولا با نام و برچسب رتینA یا ترتینوئین شناخته می شوند در مقایسه با انواع بدون نیاز به نسخه، حاوی مقدار بیشتری از ترکیبات فعال اسید رتینوئیک و مقدار کمتری نرم کننده هستند. بنابراین سریع تر جذب می شوند و در یک یا دو هفته ی نخست مصرف باعث قرمزی و پوسته شدن پوست می شوند. رتینوئیدهای تجویزی در مدت کوتاه تری تغییرات چشمگیر و ملموسی ایجاد می کنند.
رتینوئیدهای طبیعی یا مصنوعی بدون نسخه در سطحی میانه دارای رتینول یا رتینیل کم اثر (معادل ۰/۵ تا ۲ درصد محصول) هستند. هنگام خرید به دنبال موادی مانند «رتینیل پالمِتات»، «رتینیل اَستات» یا «رتینیل لینولِئات» در فهرست مواد تشکیل دهنده ی محصول باشید. محصولات بدون نسخه دارای رتینول کمتر و نرم کننده ی بیشتری هستند و بنابراین مانند انواع تجویزی با قرمزی، خشکی و پوسته شدن همراه نیستند. درنتیجه برای پوست های حساس مناسب اند.لب کلام اینکه رتینA و رتینول هر دو اثر یکسانی دارند؛ فقط زمان و میزان اثرگذاری آنها متفاوت است.
آیا در تابستان هم می توان از رتینول استفاده کرد؟
کارشناسان توصیه می کنند درمان رتینول را برای فصل های سرد و معتدل نگه دارید چون در این فصل ها تابش نور خورشید کمتر است و مشکل کمتری در مقابله با عوارض آن خواهید داشت اما با استفاده از ضدآفتاب های قوی (SpF بالای ۵۰) و پوشش مناسب مثل کلاه و عینک ضدآفتاب بزرگ هم می توانید در تابستان هم از رتینول استفاده کنید.
آیا کرم جوانسازی پوست برای از بین بردن لکه های صورت موثر است؟
لکه هایی که در اثر بالا رفتن سن بوجود می آیند را می توان با کرم های جوانسازی از بین برد. اگر لکه هایی به یکباره روی پوستتان ایجاد شد، قبل از اینکه از کرم های ضدلک و کرم های جوانسازی استفاده کنید بهتر است که به پزشک متخصص مراجعه کنید و علت را جویا شوید.برای از بین بردن لکه های روی پوست باید از کرم های حاوی رتینول استفاده کنید چرا که رتینول می تواند به از بین رفتن لکه ها کمک کند.رتینول بازسازی سلول های پوست را سرعت می بخشد و به مرور زمان باعث می شود درخشندگی بیشتری روی پوستتان نمایان شود. این ترکیب رنگ پوستتان را شفاف تر و روشن تر می کند و جاهایی که رنگ پوستتان یکسان نیست را ترمیم می کند.
نحوه استفاده از رتینوئید ها
محصول را یک شب درمیان استفاده کنیدصورت یا ناحیه مورد درمان را بشویید20-30 دقیقه منتظر بمانیدمقدار مناسبی از کرم را روی انگشتتان قرار دهیدسپس زل یا کرم را به ناحیه مورد نظر زده و ماساژ دهید تا جذب شوددستانتان رابشوییداز استفاده از محصول اطراف چشمتان خودداری نماییددر صورتی که جهت درمان چروک دور چشم از آن استفاده می کنید ممکن است زیر چشم و خطوط پنجه کلاغی اطراف چشم از آن استفاده کنیداز استفاده از رتینوئئید روی پلک بالا خودداری نمایید
نکات مهم
آب با هر ترکیبی از رتینوئید باند شده و احتمال آزردگی پوستتان را افزایش می دهپس از کزم های شب مرطوب کننده و.. قبل از استعمال رتینوئیید استفاده نکنیددر طول شب بعد یا روز بعد که از رتینوئید استفاده نمیکنید می توانید از دیگر کرم ها استفاده کنیدتمامی ترکیبات رتینوئید و لایه بردار ریسک سوختگی پوستتان در مقابل آفتاب را افزایش می دهندپس از ضد آفتاب با فاکتور حفاظتی 30 استفاده کنیدممکن است در کنار رتینوئیید پزشک متخصص به شکل یک شب درمیان از ترکیب گلیکولیک اسید استفاده نماید تا خشکی و پوسته های ایجاد شده در اثر رتینوئید را خنثی سازد .به هر حال رتینوئیید ها در بارداری وشیردهی تجویز نمی شونددر طول دوران بارداری استفاده از محصولات آرایشی حاوی ترکیبات رتینوئید نیز ممنوع است .
آیا مصرف رتینول نیاز به لایه بردار را رفع می کند؟
برخلاف لایه برداری فیزیکی، رتینوئیدها لایه ی بیرونی پوست را لایه برداری نمی کنند. رتینوئیدها سلول های پیر لایه های زیرین پوست را هدف می گیرند، چرخه ی زندگی آنها را تحت تأثیر قرار می دهند و با لایه های بالایی پوست می رانند. لایه برداری فیزیکی سلول های مرده را از سطح پوست جدا و آن را تمیز و پاک می کند. پس استفاده از رتینول دلیل بر حذف لایه برداری نیست. البته زیاده روی در لایه بردای باعث خشکی و پوسته شدن پوست می شود.
چه مدت طول می کشد تا آثار مصرف رتینول آشکار شود؟
با مصرف رتین A تجویز شده توسط پزشک پس از ۶ هفته متوجه تغییرات بافت و رنگ پوست تان می شوید. نتیجه ی مصرف رتینول بدون نسخه را پس از ۸ تا ۱۰ هفته، و نه به اندازه ی تأثیر رتینA می بینید. می توانید با استفاده ی کرم های حاوی رتینول همراه با دیگر محصولات دارای ترکیبات ضدپیری مانند هیدروکینون و ویتامین C نتیجه ی سریع تر و بهتری بگیرید.