نقرس از مشکل های دردناک است. زمانی رخ می دهد که سطح بالای اسیداوریک در خون سبب شکل گرفتن و انباشته شدن کریستال هایی درون و بیرون مفاصل می شود. اسیداوریک زمانی تولید می شود که بدن ماده شیمیایی به نام پورین را تجزیه می کند. پورین به صورت طبیعی در خون وجود دارد؛ اما در بعضی غذاها نیز پیدا می شود. بدن اسید اوریک را توسط ادرار دفع می کند. رژیم نقرس به کاهش سطح اسیداوریک در خون کمک می کند. رژیم غذایی برای نقرس درمان کامل به حساب نمی آید اما به کاهش خطر تکرار حمل های نقرس و کاهش پیشرفت آسیب به مفاصل کمک می کند. افراد مبتلا به این بیماری، باید از غذاهای مناسب نقرس استفاده کنند. در این مقاله رژیم غذایی نقرس و غذاهای مناسب برای این بیماری را بررسی خواهیم کرد.
غذاها چگونه روی نقرس تاثیر می گذارند؟
برخی از غذاها، با بالا بردن سطح اسیداوریک، سبب تحریک حمله های نقرس می شوند. غذاهای تحریک کننده معمولا سرشار از پورین اند. وقتی پورین را هضم می کنید، بدنتان به عنوان محصولی زائد، اسیداوریک می سازد. این فرایند، برای افرادی جای نگرانی ندارد که سالم اند. افراد مبتلا به نقرس به خوبی اسیداوریک اضافی را دفع نمی کنند. بنابراین، رژیمی سبب انباشته شدن اسیداوریک و بروز حمل های نقرس می شود که پورین بالایی داشته باشد. خوشبختانه تحقیق ها نشان داده است با محدودکردن غذاهای دارای پورین و استفاده از داروهای مناسب، حمله های نقرس پیشگیری شدنی است. غذاهایی مانند گوشت قرمز، دل و جگر و مواد غذایی مشابه آن ها، غذاهای دریایی، الکل و آبجو معمولا حمله های نقرس را تحریک می کنند. این خوراکی ها مقادیر متوسط تا بالایی از پورین دارند. با این حال پژو هش ها نشان دادند سبزی های دارای پورین سبب تحریک حمله های نقرس نمی شوند. فروکتوز و نوشیدنی های شیرین خطر ابتلا به نقرس و تحریک حمله های آن را بالا می برند، با اینکه پورین بالایی ندارند. نوشیدنی های شیرین شده و فروکتوز با سرعت بخشیدن به چندین فرآیند سلولی سطح اسیداوریک را بالا می برند. در پژوهشی که روی بیش از ۱۲۵ هزار داوطلب انجام گرفت، افرادی ۶۲ درصد بیشتر در خطر ابتلا به نقرس بودند که بیشترین فروکتوز را مصرف می کردند. پژوهش های دیگر نیز نشان دادند، محصول های لبنی کم چرب، محصولات سویا و مکمل ویتامین C با کاهش اسیداوریک از حمله های نقرس پیشگیری می کنند. محصولات لبنی پرچرب تاثیر چندانی روی سطح اسیداوریک ندارند.
غذا هایی که باید در بیماری نقرس از مصرف آنها خودداری کنید
اگر مستعد حملات نقرس هستید و سابقه آن را دارید باید از متهم اصلی بروز نقرس یعنی غذاهای دارای پورین بالا دوری کنید.
این غذاها بیشتر از ۲۰۰ میلی گرم پورین در هر ۱۰۰ گرم از آن ماده غذایی دارند، بعلاوه باید غذاهایی که پورین متوسط دارند (بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلی گرم پورین در هر ۱۰۰ گرم ماده غذایی) هم در رژیم نقرس محدود شوند و غذاهایی که سرشار از فروکتوز هستند هم مصرف نشوند.
در ادامه لیست غذاهای با پورین بالا و متوسط و همچنین غذاهایی که فروکتوز بالا دارند برای شما آورده شده است:
- همه احشا داخلی حیوانات مثل دل، جگر، کلیه، مغز و...
- گوشت های قرمز مثل گوشت گاو، گوساله، گوسفند و...
- ماهی ها و غذاهای دریایی مختلف مثل تن، سالمون، کپور، میگو، صدف و...
- نوشیدنی های قند دار مثل نوشابه ها، آبمیوه های صنعتی و...
- غذاهایی که فروکتوز بالا دارند مثل عسل، آگاو، شربت ذرت و نوشیدنی هایی که در آنها از فروکتوز استفاده شده
- مخمر ها شامل مخمر آبجو، مکمل مخمر و...
علاوه بر این کربوهیدرات تصفیه شده مثل نان سفید، کیک ها و شیرینی ها، بیسکوییت و سایر مواد غذایی که با آرد تصفیه شده تهیه میشوند هم باید محدود شوند، گرچه این مواد پورین و یا فروکتوز ندارند اما از آنجا که از مواد مغذی فقیر هستند میتوانند باعث بالا رفتن اوریک اسید خون شما شوند.
چه غذاهایی در بیماری نقرس مجاز هستند؟
گرچه در رژیم نقرس بسیاری از غذاها محدود میشوند اما هنوز بسیاری از غذاهای خوش طعم وجود دارند که شما میتوانید از آنها در رژیم غذایی خود به راحتی استفاده کنید.
غذاهای کم پورین یا غذاهایی که در هر ۱۰۰ گرم آن کمتر از ۱۰۰ میلی گرم پورین وجود دارد را میتوانید آزادانه در رژیم نقرس استفاده کنید. لیست زیر غذاهایی است که برای بیماران مبتلا به نقرس مجاز هستند:
- میوه ها: همه میوه ها برای بیماران نقرسی مجاز هستند، در بین میوه ها گیلاس یکی از میوه هایی است که میتواند موجب کاهش سطح اوریک اسید در خون شده و حملات نقرسی را کاهش دهد.
- سبزیجات: همه انواع سبزیجات را میتوانید در رژیم غذایی خود بدون نگرانی استفاده کنید.
- حبوبات: این دسته از خوراکی ها نیز در رژیم نقرس مجاز هستند و با توجه به اینکه مصرف گوشت کاهش پیدا میکند استفاده از حبوبات برای تامین پروتیئن انتخاب خوبی به نظر میرسد.
- مغز ها: همه مغز ها و دانه ها را هم میتوانید استفاده کنید.
- غلات کامل: شامل برنج قهوه ای، گندم کامل و ...
- لبنیات: لبنیات در بیماران نقرس مشکلی ایجاد نمیکنند اما لبنیات کم چرب برای آنها سودمند تر است و میتواند باعث کاهش حملات نقرسی شوند.
- تخم مرغ
- نوشیدنی ها: مثل قهوه یا چای سبز
- ادویه ها
- روغن های گیاهی: مثل روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن کنجد و...
مصرف متعادل برخی غذاها
غیر از گوشت قرمز و بافت های حیوانی( مانند: دل و جگر ...) و برخی از ماهی ها بیماران نقرسی می توانند اکثر گوشت ها را به اندازه متعادل مصرف کنند. این بیماران می توانند در هفته 115 تا 170 گرم گوشت مصرف کنند. گوشت های نام برده در زیر حاوی مقداربالای پورین است بطوری که هر 100 گرم گوشت حاوی 100 تا 200 میلی گرم پورین است. بنابراین مصرف زیاد این گوشت ها موجب حمله نقرس می شود. این گوشت ها شامل گوساله و بره و گوشت سایر ماهی ها ( ماهی سالمون تازه یا کنسروی نسبت به سایر ماهی ها حاوی کمترین پورین است) است.
آیا پنیر برای نقرس خوب است؟
تحقیقات همچنین حاکی از این موضوع است که خوردن لبنیات کم چرب مانند :
- ماست
- پنیر
- و شیر
ممکن است میزان اسید اوریک را در خون پایین آورده و التهاب ناشی از بلورهای اسید اوریک را کاهش دهد.غذاهای کم پورینی که می توانند در رژیم غذایی نقرس گنجانده شوند شامل :
- میوه ها
- سبزیجات
- غلات کامل
- حبوبات
- مغزها
- و لبنیات کم چرب هستند.
کاهش وزن برای کنترل نقرس
توصیه دیگری که اغلب در مبتلایان به نقرس می تواند راهکار موثری واقع شود، کاهش وزن در صورت لزوم است. مطالعات نشان می دهد که کاهش وزن می تواند به کاهش سطح اسید اوریک و احتمالاً پیشگیری از بروز حملات کمک کند. با این حال، محققان بیان می کنند که نیاز به مطالعات دقیق تری در این زمینه وجود دارد.
رژیم لاغری با چغندر در 3 روز!
