شکی نیست كه قرمزی، پوسته پوسته شدن و سوزش پوست می تواند تا چه حدی آزار دهنده باشد. گاهی عوامل مختلفی باعث قرمزی و سوزش پوست می شوند که جای چندان نگرانی ندارد و خودبه خود بهبود پیدا می کنند اما اگر همیشه با این مشکل روبه رو هستید، احتمال دارد پوستتان بسیار حساس است و باید بیشتر از آن مراقبت کنید.پوست حساس پوستی است که به راحتی توسط بعضی محصولات تحریک، خشک، قرمز، پوسته پوسته و دچار خارش می شود. برای هر فرد شدت این حساسیت ها متفاوت است. افراد دارای پوست حساس باید در خرید هر نوع کالا از عطر و ادکلن و بدلیجات و محصولات آرایشی بهداشتی گرفته تا انواع لباس ها دقت بالایی داشته باشند.
علل اصلی حساسیت پوستی شامل اگزما، پوست خشک، آکنه و روزاسه (التهاب و قرمزی مزمن پوست صورت) می باشد. زنان اغلب بیش از دیگران دچار حساسیت های پوستی می شوند، زیرا معمولا بیش ترین تمایل را به مصرف مواد آرایشی و بهداشتی نشان می دهند.
گروه دیگر از افراد دارای پوست حساس را آتوپیک سه گانه می نامند که در برابر مصرف مواد غذایی و قرار گرفتن در معرض عناصر مختلف محیط (گیاهان و ......) دچار حساسیت، اگزما و آسم می شوند.
عطرها، مواد شوینده معطر و لوسیون های معطر، دستمال های کاغذی، صابون ها و به طور کلی مواد مراقبت کننده ی پوست از این دسته مواد هستند. شامپوی سر اگر برای قسمت های دیگر بدن استفاده شود نیز برای در برخی افراد، حساسیت زا است. مواد حاوی نیکل، نئومایسین، کرومات ها، مخلوط پارابن، کلوفون و مخلوط های شیمیایی معطر نیز در برخی افراد، حساسیت پوستی ایجاد می کنند.
توصیه مهم : متأسفانه روی برچسب برخی محصولات، عبارت (طبیعی) یا (natural) را مشاهده می کنیم که بهتر است بدانید بسیاری از آنها تنها با اهداف تجاری و برای فروش بیشتر، این واژه را به دروغ نوشته اند.
پوست های حساس معمولا در تماس با یک ماده ی خاص دچار قرمزی و خارش می شوند و این مشکل یک بیماری محسوب نمی شود. اما آلرژی یک بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن نسبت به یک ماده ی خاص واکنش بیش از حد نشان می دهد.
چه عواملی موجب ضایعات پوستی می شوند؟
رایج ترین علل یک ضایعه پوستی، عفونت روی سطح یا درون پوست است. مثلا ویروس زگیل در اثر تماس مستقیم پوست به پوست از یک فرد به فرد دیگر منتقل می شود. ویروس هرپس سیمپلکس نیز از طریق تماس مستقیم منتقل می شود.
یک عفونت سیستماتیک (عفونتی که در سرتاسر بدن رخ می دهد) مانند آبله مرغان یا زونا می تواند موجب ایجاد ضایعاتی روی کل سطح پوست شود. MRSA و سلولیت دو عفونت خطرناک هستند که شامل ضایعات پوستی می شوند.
برخی از ضایعات پوستی ارثی مانند خال ها و کک و مک ارثی هستند. ماه گرفتگی ها (Birthmarks) ضایعاتی هستند که از زمان تولد وجود دارند. ضایعات پوستی دیگر ممکن است حاصل واکنش آلرژیکی مانند اگزمای آلرژیک و درماتیت تماسی باشند. برخی از وضعیت ها مانند گردش خون ضعیف یا دیابت باعث حساسیت پوست و ایجاد ضایعات پوستی می شوند.
چه زمانی باید به دنبال درمان بود؟
در موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:
- نامعلوم بودن علت خارش
- شدید بودن خارش
- علایم همراه با خارش
مراجعه به پزشک برای تشحیص بویژه زمانی حائز اهمیت است که علت خارش مشخص نباشد چرا که برخی علل بوجود آورنده خارش خطرناک و در عین حال قابل درمان می باشند.
انواع ماسک های پوستی پاییزی با میوه های این فصل!
تشخیص علت خارش
پزشک پس از انجام معاینه فیزیکی ، تعدادی سوال در مورد علایمی که تجربه کرده اید مطرح خواهد کرد. از جمله:
- چه مدت دچار خارش پوست بوده اید؟
- آیا خارش پوست تان موقتی است؟
- آیا با مواد تحریک کننده تماس داشته اید؟
- آیا حساسیت(آلرژی) خاصی دارید؟
- کدام قسمت از بدن تان بیشترین شدت خارش را دارد؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟ (یا اخیرا دریافت کرده اید؟)
اگر پزشک نتواند با شرح حال و معاینه ی فیزیکی علت خارش را تشخیص دهد نیاز خواهد بود تا بیمار تحت چندین آزمایش قرار بگیرید. این آزمایش ها عبارتند از:
- آزمایش خون: می تواند نشان دهنده ی بیماری زمینه ای باشد
- بررسی عملکرد تیروئید: می تواند بیماری های تیروئیدی را رد کند
- تست پوستی: برای شناسایی وجود حساسیت نسبت به موارد مختلف
- تراشیدن پوست و یا تهیه بیوپسی (نمونه ی زنده) از آن برای شناسایی عفونت
به محض آنکه پزشک علت خارش را شناسایی کند، درمان شروع می شود. اگر علت خارش بیماری زمینه ای یا عفونت باشد باید آنها را رفع کرد. اما زمانی که علت خارش، سطحی باشد(ناشی از بیماری های داخلی یا عفونت نباشد) ، کرم های ضد خارش مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
درمان خارش در خانه
مواردی که می توان در خانه برای پیشگیری از خارش یا درمان آن انجام داد عبارتند از:
- استفاده از یک مرطوب کننده برای حفظ رطوبت پوست
- پرهیز از خاراندن محل دچار خارش چرا که ممکن است آن را تشدید کند
- عدم تماس با صابون ها، مواد شوینده و دیگر مواردی که حاوی رنگ ها و دیگر ترکیبات شیمیایی هستند
- دوش آب سرد با آرد جو یا جوش شیرین
- استفاده از کرم های ضد خارش بدون نسخه
- استفاده از آنتی هیستامین های خوراکی
- استفاده از مرطوب کننده ها
بسیاری از خارش ها قابل درمان بوده و بی خطر هستند. با این حال بهترین کار در صورت داشتن خارش، مراجعه به پزشک برای تشخیص قطعی علت بوجود آورنده خارش و دریافت درمان موثر برای آن می باشد.
