زخم های جراحی همان برش های روی پوست هستند که در فرآیند پزشکی و درمانی ایجاد می شوند . همه این زخم ها نیاز به مراقبت های ویژه برای هر بیمار به صورت متفاوت دارند . دوخت ها و بخیه های جراحی با یکدیگر از لحاظ سایز و دوره بهبود متفاوت هستند و نیاز به در نظر گرفتن عوامل مختلف مثل سن ، سلامت و نوع جراحی دارد .
حقایقی راجع به مراقبت از بخیه
اگر به تازگی جراحی انجام داده و روی بدنتان بخیه دارید لازم است حقایقی را راجع به این نوع مراقبت بدانید. بخیه بهترین روش برای مراقبت از زخم است، اما آیا خود بخیه ها به مراقبت احتیاج ندارند؟! اگر چه بخیه فرآیند مراقبت از زخم را انجام می دهد، اما خود بخیه نیز به مراقبت احتیاج دارد. برخی افراد تصور می کنند همین که بخیه ها روی زخم قرار گرفته اند کافی بوده و دیگر نیازی به مراقبت های خاص نیست.
اما این تصور کاملاً اشتباه است. بلکه حقیقت این است که زخم ها و حتی بخیه ها بعد از جراحی نیاز به مراقبت های ویژه دارند. در ادامه برخی از مهم ترین نکات مراقبت از بخیه را برایتان آورده ایم.
چرا زخم های جراحی نیاز به تمیز کردن دارد ؟
پوست در فرآیند بهبود زخم بسیار حساس عمل می کند به همین دلیل گاهی اوقات باعث می شود که این برش ها دوباره باز شوند . اگر این اتفاق بیفتد ، حتماً باید مطمئن شویم که بیمار استرس نداشته باشد زیرا این مسئله بسیار رایج است البته این باز شدن ها و ترک های زخم از طرق مختلف اتفاق می افتد و شدت آن ها با یکدیگر متفاوت خواهد بود .
چنانچه این بخش از سلامت خاطرنشان می سازد مهم نیست که زخم به طور کامل هم باز شده باشد و یا فقط قسمت کوچکی از آن سر باز کرده باشد ، در هر صورت باید به پزشک مراجعه کنید . پزشکان تصمیم می گیرند که آیا نیاز به اقدام تخصصی هست یا خیر . آن ها همچنین اقدام به بستن دوباره زخم می کنند و از شما می خواهند که زخم را در خانه تمیز کنید .
نکات مراقبت از جای بخیه ها
در صورتی که به تازگی بخیه انجام داده اید؛ لازم است نکاتی را در این رابطه بدانید تا بتوانید به بهترین وجه از آن مراقبت کنید. اشاره کردیم بهترین روش برای مراقبت از زخم بخیه است، این نکته درست است که بخیه می تواند از زخم مراقبت کند اما خود بخیه نیز نیاز به مراقبت دارند. در ادامه به نکات مراقبتی درباره بخیه می پردازیم:
بخیه ها را خیس نکنید
یکی از مهمترین نکات درباره مراقبت از بخیه ها جلوگیری از خیس شدن آنها است، این موضوع به خصوص در ۲۴ ساعت اول بسیار اهمیت دارد به هیچ عنوان نباید بگذارید که آب به بخیه ها برسد، در صورتی که بخیه ها خیس شوند روند بهبودی را کند می کنند. در صورتی که نیاز به حمام داشتید می توانید بعد از ۲۴ ساعت یک دوش کوتاه داشته باشید بلافاصله بعد از خیس شدن زخمتان آن را با یک دستمال استریل و تمیز خشک کنید.
شنا کردن تا زمانی که بخیه ها کشیده نشده اند ممنوع است. اگر پزشک پماد یا کرم تجویز کرده است از آن برای بهبود زخم استفاده کنید، ممکن است بعضی کرم ها به بخیه آسیب بزنند و یا روند بهبودی را تا حد زیادی کند کنند.
تمیز نگه داشتن بخیه و به دور از هرگونه آسیب
بخیه باید کاملا تمیز نگه داشته شود این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است، بخیه ها با پوست و محل زخم ارتباط مستقیم دارند به همین دلیل اگر به خوبی تحت مراقبت قرار نگیرند یا تمیز نشوند ممکن است عفونت ایجاد کنند، عفونت می تواند در زخم نفوذ کند و در روند بهبودی زخم اختلال ایجاد کند.
عفونی شدن زخم می تواند علائمی شامل؛ تب، قرمزی و تورم محل زخم، درد و ترشحات چرکین داشته باشد. در صورتی که این علائم را مشاهده کردید باید به پزشک مراجعه کنید و فعالیت های شدید انجام ندهید. در صورتی که فعالیت ها زیاد باشد می تواند بخیه ها را از هم جدا کند، در صورتی که بخیه ها جدا شوند باید مجدد به پزشک مراجعه کنید. این موضوع می تواند روند بهبودی زخم را از حالت طبیعی خارج کند و پوست را در معرض آلودگی و آسیب قرار دهد.
سایر نکات مراقبتی از بخیه روی زخم
- بخیه های قابل جذب تا ۲۴ ساعت و بخیه های غیر قابل جذب تا ۴۸ ساعت باید کاملا خشک نگه داشته شوند.
- بعد از گذشتن زمان مشخص می توانید محل را با آب گرنم و صابون بشویید اما توجه داشته باشید نباید آن را در آب غوطه ور کرد.
- بلافاصله بعد از شستن زخم محل را با یک پارچه ی نخی سبک به آرامی خشک کنید. دستمالی که استفاده می کنید باید کاملا تمیز باشد مثلا گاز استریل.
- بعد از شستن زخم می توانید روی آن را با یک لایه نازک از پماد آنتی بیوتیک (در صورتی که پزشک تجویز کرده باشد) بپوشانید.
- به هیج عنوان نباید برای شستو شو از الکل، ژل های حمام، پد یا آب اکسیژنه، بتادین، صابون های عطری، محلولهاي ضدعفونی کننده، کرم هاي آرایشی یا نرم کننده ی پوست استفاده کنید زیرا می توانند سبب تحریک زخم شود.
تعویض پانسمان بخیه ها
بعد از انجام بخیه باید محل را با استفاده از یک بانداژ استریل بپوشانید، همین کار می تواند زخم را خشک نگه دارد، از نفوذ باکتری ها و جذب مایعات جلوگیری کند. گاهی ممکن است پزشک پانسمان را عوض کند تا زخم هوا بخورد.
حمام رفتن ۲ الی ۳ روز اول ممنوع است، تا زمانی که پزشک حمام را بی ضرر بداند. برای حمام کردن می تواند دوش بگیرید یا داخل وان آب گرم بنشینید. پانسمان زخم باید روزانه و بر اساس مقداری که پزشک تعیین کرده عوض شود، از پزشکتان بپرسید باید تا چه محدوده ای از زخم را می توانید تمیز کنید.
قبل از اینکه خواستید پانسمان را عوض کنید دستتان را با آب و صابون بشویید. در صورتی که خواستید زخم را بشویید می توانید از شامپو بچه یا سرم شستشو استفاده کنید. از گره زدن باند روی زخم ها پرهیز کنید و قبل از کشیدن بخیه ها آن را با پماد چرب کنید.
مراحل تمیز کردن زخم ها
- مرحله اول:باند قدیمی را از ناحیه برداشته و جدا کنید، سپس با استفاده از یک گاز استریل ناحیه را مرطوب کرده و یک باند جدید استفاده کنید.
- مرحله دوم:ناحیه زخم را با استفاده از صابون ملایم، آب ، مایع ضدعفونی کنند و اسپری مخصوص تمیز کنید.
- مرحله سوم:آلودگی محل زخم را به وسیله پد و اسفنج های گاز پانسمان از بین ببرید.
- مرحله چهارم:در صورت وجود خونریزی باید محل را با اسفنج های گاز پانسمان فشار دهید تا خونریزی کاهش یابد.
- مرحله پنجم:از پماد آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت برای زخم هایی که اندازه کوچکی دارند استفاده کنید. اگر قصد داشتید از این پماد برای زخم های بزرگ تر استفاده کنید حتما از پزشک مشورت بگیرید. در صورتی که به پماد آنتی بیوتیک حساسیت دارید، می توانید از درمان جایگزین استفاده کنید.
- مرحله ششم:روی زخم را به آرامی و با رعایت نکات بهداشتی پوشش دهید، یک باند تازه برش دهید و روی محل بگذارید، در صورتی که محل زخم عفونت کرده بود باید درباره تمیز کردن آن اطلاعات کسب کنید.
بیماری های ناشی از عدم مراقبت از بخیه چگونه درمان می شوند؟
همانطور که گفتیم مراقبت از بخیه دارای اهمیت بسیاری بوده و از بروز برخی بیماری ها جلوگیری می کند. با این حال در صورت عدم مراقبت و بروز برخی بیماری ها، در قدم اول لازم است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک درمان های موثری را برای این بیماری ها تجویز می کند.
به عنوان مثال اگر دچار بیماری سلولیت شده باشید، پزشک به شما توصیه می کند که از برخی آنتی بیوتیک ها به جهت درمان این بیماری استفاده کنید. اما اگر محل زخم شما آبسه کرده باشد، با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان نمی شود.
در صورت ایجاد شدن این کیسه های چرکی، پزشک تجویز می کند که این کیسه ها تخلیه شوند. بعد از تخلیه چرک از این کیسه ها، مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند در درمان سریعتر موثر باشد. درمان آبسه به مراقبت های بیشتری نیاز دارد. یکی از این مراقبت ها قرار دادن حوله مرطوب و گرم روی محل آبسه است.
بهتر است این کار را حداقل ۳ تا ۴ بار در روز و تا درمان کامل آبسه انجام دهید. گاهی اوقات ممکن است عفونت زخم به دلیل وجود یک شئ خارجی در داخل زخم باشد که در این صورت باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در انتها بهتر است یک سری پیش آگاهی راجع به بعد از کشیدن بخیه ها داشته باشید. برخی افراد توقع ندارند که بعد از بهبود کامل زخم، جای بخیه ها باقی بماند. به همین دلیل این افراد بعد از مشاهده جای بخیه، شوکه می شوند. بهتر است بدانید که حتی با رعایت تمام نکات مراقبت از بخیه، باز هم ممکن است جای بخیه تا مدت ها روی بدن باقی بماند. اگر نگران این رد بخیه هستید، می توانید برای حذف آن به جراح پلاستیک مراجعه کنید.
شقاق دندانی چیست؟
