پولبک چیست؟ و انواع آن در بازار بورس

کلمه پولبک در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن و مترداف کلمه hook به معنی قلاب است. به همین دلیل در نمودارها نیز به شکل قلاب نمایان می شود. معنای دیگری که برای این کلمه می توان در نظر گرفت خداحافظی است. چراکه در این حالت، روند بعد از شکست سطح حمایتی یا مقاومتی معتبر خود، سعی می کند یک بار دیگر به آن سطح شکسته شده بازگردد. با شکسته شدن این خطوط و نقض آن ها، از اهمیت آن ها کاسته نشده؛ بلکه تغییر وضعیت می دهند و از مقاومت به حمایت و برعکس تبدیل می شوند.

اندیکاتور محدوده ی واقعی یا نوسانات و کاربرد آن

معمولاً بعد از شکست خطوط حمایتی و مقاومتی، در ۶۰ درصد مواقع بازار متمایل به بازگشت مجدد به سمت حمایت و مقاومتی که شکسته شده دارد. تقریباً در ۷۰ درصد مواقع شکست هایی که با حجم بسیار بالا نسبت به میانگین ۳۰ روزه رخ می دهند، تمایل به پولبک پیدا می کنند؛ لذا این تفکر که الزاماً بعد از هر شکست معتبر، باید نیاز به پولبک باشد، درست نیست. این نکته را در نظر داشته باشید که پولبک حتماً نباید بازگشت دقیق به سطح شکسته شده باشد؛ بلکه نفوذ موقت به محدوده سطح شکسته شده هم پولبک به حساب می آید.

پولبک به زبان ساده

پولبک به زبان ساده چیست؟ پولبک در تحلیل تکنیکال یکی از اصطلاحات مرسوم میان سرمایه گذاران است که اغلب پس از شکست حمایت و یا مقاومت در سهم با آن روبرو می شویم، ولی سوال اصلی این است که به چه دلیل علی رغم این که سرمایه گذاران با مفهوم پولبک در بورس آشنایی دارند، باز هم در زمان خرید و فروش در محدوده پولبک دچار اشتباه می شوند و یا زیان می کنند و یا در زمان نا مناسبی از سهم خارج شده و سود قابل توجهی را از دست می دهند! در این مطلب آموزشی از سایت کد بورسی بنا داریم در مورد این اشتباه رایج سرمایه گذاران صحبت کنیم و راه کار های مناسبی را ارائه دهیم، بنابراین این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و اگر با ابهامی مواجه شدید سوال خود را از طریق بخش ارسال نظرات و دیدگاه ها بپرسید تا در یک فرصت مناسب به آن پاسخ دهیم.

معنی پولبک در حقیقت همان برگشت قیمت بعد از شکست سطوح قیمتی مهم به سطح پیشین است، ولی بهتر است در ابتدا به این که پولبک چیست پاسخ دهیم و در ادامه به موضوعاتی مانند؛ معنی پولبک در بازار بورس ، انواع پولبک در تحلیل تکنیکال ، نحوه تشخیص پولبک در معاملات بورس ، نکات مهم در خصوص با مفهوم پولبک و … بپردازیم. با مثالی شروع می کنیم؛ فرض کنید سهم در یک روند صعودی قرار دارد و هر بار سقف ها و کف های بالاتری می سازد. در یک بازه زمانی که سهم به محدوده خط روند خود نزدیک می شود، این محدوده را می شکند و بعد از اصلاح چند درصدی، دوباره به خط روند نزدیک می شود و در بیشتر اوقات موفق به عبور از خط روند قبلی خود نمی شود و پس از برخورد به خط روند، مجددا وارد مسیر کاهشی خواهد شد.

انواع پولبک

پولبک به سه نوع داخلی٬ خارجی و نرمال تقسیم می شوند که در ادامه هرکدام از این ها را برایتان یک به یک توضیح می دهیم.

پولبک نرمال : این نوع همان نوع عادی می باشد که بیشتر اوقات نیز آن را مشاهده می کنید و به صورت ساده همان طور که در تصویر می بینید به سطح مقاومت یا حمایت برخورد می کند و دوباره به حرکت خود ادامه می دهد.

پولبک خارجی: در این حالت همان طور که در تصویر نیز مشاهده می کنید قیمت سهم قبل از رسیدن به سطح حمایت یا مقاومت مسیر اصلی خود را در پیش می گیرد و به حرکت ادامه می دهد. این نوع pull back نشان دهنده بالا بودن تقاضا برای سهم در حالت های صعودی ( و بالعکس در حالت های نزولی) می باشد و در صورت مشاهده این نوع pull back احتمال صعود قیمت بالا خواهد بود.

پولبک داخلی: این نوع از پولبک که سومین نمودار از سمت چپ در تصویر بالا می باشد یک مقدار خطر ناک می باشند زیرا نشان دهنده سردرگمی معامله گران در جهت نمودار است. برای مثال در همین نمودار بالا همان گونه که می بینید قیمت مقاومت را رد کرده و به سمت پایین آمده و سپس دوباره رشد کرده است٬ که اگر قدرت و تصمیم خریداران قاطعانه تر بود این اتفاق نمی افتاد و قیمت سهم بعد از برخورد به مقاومت رشد خود را ادامه می داد.

روند را مشخص کنید، سپس در جستجوی پولبک باشید.

روش اصلی جهت معامله کردن با پولبک این است که روند را شناسایی کنیم و سپس در جستجوی پولبک درون روند باشیم. اولین کاری که حالا باید انجام دهید این است که به دنبال حرکات کلی نمودار باشیم، یعنی جهتی که روند معمولا از چپ به راست نمودار حرکت می کند؟ این ها روشی است که شما دنبال می کنید روشی که اعلام می کند بازار احتمالا در آینده نزدیک به روند نزولی خود ادامه می دهد.

لازم است یادآوری کنم که بازار به صورت خط صاف حرکت نمی کند. برای مثال اگر شما یک روند صعودی را شناسایی کردید، بدین معنی نیست که بازار حرکت نزولی برای یک روز یا دو روز، یک هفته یا دو هفته نداشته باشد با این وجود به طور کلی روند صعودی بوده است. چیزی که معامله گران فراموش می کنند مربوط به فاکتور زمان است. پولبک زیر ۳ تا ۵ روز برای تعداد متوسطی از معامله گران که می خواهند به سود دست یابند، قابل توجه است. اما چند روز در مقابل روند صعودی چند ماهه یا چند ساله، فقط یک تلنگر است. اگر هشیار نباشید همین تلنگر باعث می شود که پول زیادی را از دست دهید.

به مثال زیر توجه کنید

در نمودار زیر یک روند صعودی قرار دارد. به پولبک های کوچکی که به سمت پایین در روند ایجاد شده توجه کنید؛ این ها فرصت های احتمالی بالقوه ورود به روند است. بهترین و بارزترین مورد جهت ورود به بازار، شمع (کندل) پین بار صعودی ( bullish pin bar) است که در نمودار ذکر شده است. یک مثال ساده معاملاتی، سیگنال پرایس اکشن بر روی پولبک یا “خرید ضعیف در روند صعودی” است.

بررسی پولبک در روند صعودی، نزولی و خنثی

فرض کنید سهم در یک روند صعودی قرار دارد و هر بار سقف ها و کف های بالاتری می سازد. در یک بازه زمانی که سهم به محدوده خط روند خود نزدیک می شود، این محدوده را می شکند و پس از اصلاح چند درصدی، دوباره به خط روند نزدیک می شود. اکثر اوقات سهم موفق به عبور از خط روند قبلی خود نمی شود و پس از برخورد به خط روند، مجدسیر کداً وارد ماهشی (ادامه حرکت قبل) می شود. نمونه این نوع پولبک در نمودار زیر قابل مشاهده است.

در تعریف دیگری از پولبک در روند نزولی هم شاهد همین اتفاق هستیم؛ یعنی در روند نزولی که هر بار شاهد سقف ها و کف های پایین تر هستیم، قیمت موفق به شکست خط روند نزولی می شود. معمولاً پس از شکست خط روند نزولی قیمت دوباره تمایل به برگشت به خط روند و کسب انرژی دوباره دارد تا بتواند مسیر خود را تکرار کند و وارد مسیر صعودی شود.

پولبک برای روندهای صعودی نیز وجود دارد. در حالت خنثی شاهد نوسان قیمت بین یک سقف و کف هستیم. به عنوان مثال فرض کنید سهم در محدوده های ۱۰۰ تا ۱۲۰ تومان همواره در حال نوسان است که ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکرشده (شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی) معمولاً شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم.

پولبک های مناسب چه نوع پولبک هایی هستند؟

بهترین نوع پولبک حالتی است که به شکل ضعیف و کندی انجام شود. اصطلاحاً به این حرکات Compression گفته می شود. درواقع ما یک سطح داریم که با یک یا چند کندل قدرتمند شکسته می شود. اکنون پولبکی که به سمت این سطح انجام می شود اگر حالت ضعیف و فشرده ای داشته باشد، در وضعیت مناسبی برای معاملات ما قرار خواهد داشت.

به طور معمول پس از شکست خط روند، در ۶۰ درصد موارد سهم تمایل به بازگشت به نقطه حمایتی یا مقاومتی که اخیراً شکسته دارد و در ۷۰ درصد موارد نیز شکست مقاومت یا حمایت با حجم بسیار بالا نسبت به میانگین ۳۰ روزه انجام می شود اما این تفکر که بعد از شکست هر مقاومت یا حمایتی، سهمی الزاماً پولبک می زند درست نیست و بعضاً با اصلاح قیمتی اشتباه گرفته می شود.

نکته مهم این است که پولبک حتماً نباید به سطح شکسته شده باشد و نفوذ موقت به سطح شکسته شده نیز کفایت می کند.

اصلاح قیمت چیست؟

پس از آشنایی با مفهوم پولبک قصد داریم به تعریف دقیق مفهوم اصلاح قیمت و تفاوت آن با پولبک بپردازیم. سهام شرکت های مختلف در بازار بورس به طور کلی و از دید نموداری و تکنیکالی در روند صعودی یا نزولی هستند اما نکته مهم این است که سهم همیشه نزول یا صعود نمی کند و بصورت خط راست با زاویه ۴۵ درجه به سمت بالا در روند صعودی یا خط راست با زاویه ۴۵ درجه به سمت پایین در روند نزولی حرکت نمی کند بلکه بین راه اصلاحاتی نیز انجام می دهد و بصورت پلکانی حرکت می کند.

به خاطر داشته باشید که هیچ سهمی در بازار بورس برای همیشه صعود یا نزول نمی کند و پس از طی مدتی روند نزولی یا صعودی، تغییر روند داده و اصطلاحاً اصلاح می کند.به عنوان نمونه سهم از قیمت ۲۰۰ تومان به ۱۵۰ تومان رسیده و بعد یک موج مثبت در نمودار آن شکل می گیرد و تا ۱۷۰ رشد می کند، سپس دوباره نزوبا افت قیمت مواجه می شود و افت سهم از ۱۷۰ به ۱۵۰ اصلاح سهم در روند نزولی نام دارد.یا در نمونه ای دیگر سهمی در حال رشد است، مثلا از ۲۰۰ تومان به ۳۰۰ تومان رسیده و به خاطر جو روانی بازار و مقاومت ها و اینکه معمولا هیچ موقع صعودها شارپی نخواهند بود، استراحتی می کند و مثلا تا قیمت ۲۵۰ تومان پایین می آید که به این حالت اصلاح در صعود گفته می شود.

تفاوت پولبک و اصلاح قیمت چیست؟

پولبک و اصلاح قیمت هر دو به معنی جابجایی روند است؛ اما این نکته را در نظر داشته باشید که بین این دو مفهوم یک تفاوت مهم وجود دارد و آن هم این است که پولبک ها موقت و اصلاح ها طولانی مدت هستند. پولبک ها نشانه ی از تغییر روند و تبدیل مقاومت های شکسته شده به حمایت و حمایت های شکسته شده به مقاومت هستند و اصلاح ها نشانه ی ادامه روند صعودی و یا نزولی در جهت ایجاد الگوهای پلکانی قیمت هستند.

آیا پولبک نشانه شروع یک روند جدید است؟

عده ای از سرمایه گذاران اعتقاد دارند که بعد از تشکیل پولبک در سهم، شاهد ادامه روند قبل هستیم؛ در صورتی که این درست نیست. بولکوفسکی اعتقاد دارد که حدود ۵۰ درصد از روندها بعد از تکمیل پولبک روند قبلی خود را ادامه می دهند. در حالی ۵۰ درصد روندها بعد از پولبک باقدرت روند قبلی خود را از دست می دهند و مسیر جدیدی را شروع می کنند. پس به طور قطع نمی توان گفت که آیا پولبک در سهم اتفاق می افتد یا خیر و احتمالاً در نمودارهای بسیاری نیز شاهد این موضوع بوده ایم؛ بنابراین بهتر است برای تکمیل پولبک و ادامه روند سهم حتماً به نکاتی که تا اینجای مطلب به آن ها اشاره کردیم، توجه داشته باشید. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که شناخت تکنیک های معاملاتی و تابلو خوانی بازار کمک زیادی به فهم و تشخیص رفتار بازار می کند.