Strike یک پروتکل وام دهی DeFi است که به کاربران امکان می دهد با واریز به ارزهای رمزپایه شده خود در یکی از چندین بازار پشتیبانی شده توسط سیستم عامل، سود خود را کسب کنند. هنگامی که یک کاربر توکن را به یک بازار Strike واریز می کند، در ازای آن sTokens را دریافت می کند. این sTokens نشان دهنده سهم فرد در استخر است و می تواند برای بازخرید ارز رمزپایه اساسی که در ابتدا و در هر زمان سپرده شده استفاده شود. به عنوان مثال، با واریز ETH به استخر، در ازای آن sETH دریافت خواهید کرد. با گذشت زمان ، نرخ ارز این sTokens به دارایی اساسی افزایش می یابد، این بدان معناست که می توانید آنها را برای مقدار بیشتری از دارایی اصلی که در ابتدا قرار داده اید، بازخرید کنید. به این ترتیب توزیع سود انجام می شود.در طرف مقابل، وام گیرندگان می توانند با واریز وثیقه از هر Strike pool وام تضمینی بگیرند. حداکثر نسبت وام به ارزش (LTV) بر اساس دارایی وثیقه متفاوت است، اما در حال حاضر از 50 تا 80 درصد است.
پروتکل Strike چیست و چه هدفی دارد؟
پروتکل استرایک یک بازار پول غیرمتمرکز در بلاکچین اتریوم است که کاربران را قادر می سازد تا دارایی های دیجیتالی را وام داده یا وام بگیرند. این پروتکل غیرحضانتی (Non-Custodial) است، این یعنی کنترل دارایی ها همیشه بر عهده خود کاربران است.پروتکل Strike خودمختار و الگوریتمی است و پارامترهای آن توسط پیشنهادهای حاکمیتی و منحنی های بازده (Yield Curves) تعیین می شوند.استرایک از پروتکل Compound فورک شده است. این پروتکل به دنبال ایجاد توانایی پشتیبانی از وثیقه های بیشتر و پایین آوردن آستانه ایجاد یک وثیقه جدید است. با معماری و پارامترهای فعلی پروتکل کامپاند برای ایجاد پیشنهاد (Proposal) افزودن یک دارایی جدید، تعداد ۱۰۰٬۰۰۰ توکن COMP نیاز است و همچنین این پیشنهاد باید حداقل نظر مثبت ۵۰۰٬۰۰۰ COMP را جلب کند.
کامپاند مکانیزمی را ارائه کرد که طی آن کاربران می توانند تعداد توکن مورد نیاز برای ارائه پیشنهاد را از دیگران جذب کنند، اما هنوز هم تامین این مبلغ و رای مثبت ۵۰۰٬۰۰۰ COMP کار دشواری است. درست است که این موضوع امنیت بیشتری ایجاد کرده و از اضافه شدن دارایی های فاقد شرایط لازم جلوگیری می کند، اما مانع مقیاس پذیری پروتکل نیز می شود.استرایک مقیاس پذیری و راحت تر اضافه کردن دارایی جدید را بدون کاهش سطح امنیت ممکن می سازد. در استرایک تعدادی فرماندار (Governor) که از اعضای جامعه هستند، با رای کامیونیتی انتخاب می شوند. وظیفه آن ها تهیه لیست سفیدی از دارایی هایی است که می توانند به پلتفرم اضافه شوند و سپس این Assetها برای تایید، نیاز به رای اعضای جامعه دارند.
مشکل دیگر کامپاند، کنترل زیاد شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر و سرمایه گذاران اولیه است و در نتیجه، توزیع فعلی توکن COMP بسیار نامتناسب است. برنامه هایی برای توزیع بیش از ۴ میلیون توکن COMP طی ۴ سال بین کاربران پلتفرم وجود دارد و تا پایان این زمان انتظار می رود که این پلتفرم به اندازه کافی غیرمتمرکز شده باشد، اما همچنان موسسات کنترل زیادی بر توکن ها خواهند داشت.
در پروتکل Strike حاکمیت کاملا غیرمتمرکز است و بیش از ۴۵ درصد از عرضه کل توکن های این پلتفرم، در زمان راه اندازی توزیع شده است. مابقی توکن ها طی برنامه پاداش استخراج نقدینگی و در بازه زمانی پیشنهادی ۸ ساله توزیع خواهند شد. با این توکنومیکس، پروتکل کاملا غیرمتمرکز خواهد بود و توکن ها از روز اول کاربرد خواهند داشت. می توان گفت هدف Strike تبدیل شدن به یک بازار پول کاملا غیرمتمرکز و مقیاس پذیر مبتنی بر بلاک چین اتریوم است.
آشنایی با المان های استرایک
در پروتکل Strike به طور کلی دو دسته کاربر و چند المان مهم وجود دارند. کاربران عبارتند از:
- تامین کنندگان (Suppliers) : کسانی هستند که یک دارایی را در پروتکل استرایک وثیقه کرده تا سود کسب کنند. هنگامی که دارایی دیجیتال با موفقیت عرضه و در بلاکچین تایید شد، sToken متناسب با آن ایجاد می شود.
- وام گیرندگان (Borrowers): کسانی هستند که قصد وام گرفتن از استرایک را دارند و برای تضمین بازپرداخت وامشان، ابتدا باید دارایی خود را وثیقه بگذارند. کاربر باید کارمزد ثبت شدن در بلاکچین اتریوم را هم بپردازد.
در ادامه توضیحاتی در مورد المان ها و ضرایب مورد استفاده در استرایک ارائه می کنیم که آشنایی با آن ها، به درک چگونگی عملکرد پروتکل کمک می کند.
sToken
در استرایک علاوه بر توکن حاکمیتی STRK، توکن های بومی دیگری به فرمت sToken وجود دارند. این توکن ها به یک دارایی دیجیتال وابسته (Peg) شده اند و می توان آن ها را بین کیف پول های مختلف اتریومی نیز جابجا کرد. مثلا اگر شما در پروتکل استرایک USDC وثیقه کنید، معادل آن به شما sUSDC تعلق می گیرد. کاربرد اصلی sTokenها، نشان دادن ارزش متناسب با دارایی پایه در پروتکل و بازخرید (Redeem) آن در هر زمان است.برای sToken دو فرآیند ایجاد (Mint) و سوزاندن (Burn) داریم که به طور اتوماتیک توسط قراردادهای هوشمند انجام می شود. فرآیند مینت، نشان دهنده عرضه یک توکن به پروتکل است و فرآیند سوزاندن برای آزاد کردن دارایی وثیقه گذاشته شده و از بین رفتن sToken اجرا می شود.
ضریب وثیقه (Collateral Factor)
برای مشخص کردن میزانی که می توان وام گرفت، چند عامل تعیین کننده هستند. ابتدا پروتکل میزان ارزش فعلی دارایی وثیقه گذاشته شده را مشخص می کند. مارکت هر دارایی، یک پارامتر به نام Collateral Factor دارد که نشان می دهد در برابر دارایی وثیقه گذاشته شده، چقدر می توانید وام بگیرید. مقدار این فاکتور در قرارداد هوشمند اولیه وجود دارد و پس از آن توسط اعضای جامعه می تواند تغییر کند. در صورتی که ارزش دارایی کاربر از میزانی که مجاز به وام گرفتن بوده کمتر شود، پروتکل به طور خودکار اقدام به نقد کردن دارایی خواهد کرد.
ضریب رزرو (Reserve Factor)
برای تضمین امنیت و نگهداری پروتکل، در هر مارکت استرایک پارامتر دیگری به نام Reserve Factor وجود دارد. این فاکتور درصدی را نشان می دهد که از کاربران گرفته شده و به پروتکل اختصاص پیدا می کند. نحوه کنترل و استفاده از وجوه جمع شده، در پروسه حاکمیت پروتکل مشخص می شود.
حاکمیت
قراردادهای هوشمند مربوط به بخش حاکمیت شبکه، کاملا قوانین کامپاند را اجرا می کنند و مزیت استفاده از Governor به آن اضافه شده است. ۲۱ آدرسی که بیشترین میزان توکن STRK را شخصا یا به کمک آرای دیگران (Delegate کردن آن ها) داشته باشند، به عنوان فرماندار انتخاب می شوند. انتخاب Governorها در دوره های زمانی ۲۸ روزه انجام می شود.برای اضافه شدن یک دارایی دیجیتال جدید به پروتکل استرایک، ابتدا این ۲۱ آدرس به آن رای می دهند تا وارد لیست سفید شود. سپس تمام هولدرهای توکن STRK می توانند برای اضافه شدن یا پاک شدن آن دارایی دیجیتال رای دهند.
هر توکن STRK معادل با یک رای است. برای ارائه یک پیشنهاد باید حداقل ۶۵٬۰۰۰ توکن داشت و برای تایید آن، حداقل ۱۳۰٬۰۰۰ رای نیاز است. به جز این، اکثریت باید در محدوده زمانی مجاز که بسته به سرعت بلاکچین اتریوم تقریبا ۷۲ ساعت است، رای دهند.کاربران تقریبا برای هر پارامتری در پروتکل Strike مثل اینکه چه دارایی اضافه شود، کدام دارایی حذف شود، تغییر ضرایب وثیقه و رزرو و اوراکل مورد استفاده می توانند پیشنهاد ارائه کنند. هر پیشنهاد پس از تایید و قبل از اجرا، تقریبا باید ۴۸ ساعت در انتظار بماند. اگر در هر زمانی از پروپوزال، موجودی پیشنهاددهنده از ۶۵۰۰۰ توکن کمتر شد، هر کاربری می تواند آن را کنسل کند.
منحنی بازده (Yield Curve)
برای عملکرد مستقل پروتکل Strike، یک مکانیسم منحنی بازده به منظور تعیین سود Borrow و Supply وجود دارد که از طریق کد و توسط فرآیندهای حاکمیتی پروتکل استرایک کنترل می شود. این منحنی باعث ایجاد تعادل در هر کدام ازمارکت ها می شود و از مدل اقتصادی سنتی عرضه و تقاضا پیروی می کند. زمانی که تقاضا برای یک بازار خاص یا به عبارت دیگر درخواست وام کم است، نرخ وام گرفتن باید کمتر و سودآورتر و همچنین سود عرضه نیز باید پایین تر باشد. هنگامی که درخواست برای وام در مقایسه با عرضه موجود افزایش و تقاضای بازار بیشتر می شود، نرخ سود در هر دو سمت Borrow و Supply افزایش می يابد.
Strike چه خدماتی ارائه می دهد؟
حال که دریافتیم پروتکل Strike چیست و چگونه کار می کند، با ورود به سایت استرایک و کلیک روی Launch App، پس از تایید و اتصال کیف پول، وارد محیط پلتفرم می شویم. ۴ قسمت اصلی وجود دارد که در ادامه در مورد هر کدام توضیحاتی ارائه می دهیم.
- Dashboard: در این صفحه وضعیت کلی خود را در سمت چپ می توانید مشاهده کنید. مثلا این که چه میزان استیک کرده اید یا چقدر وام گرفته اید. در سمت راست و در قسمت Supply Market رمزارزهایی را می بینید که می توانید دارایی خود را به وثیقه بگذارید. سود سالانه ای که دریافت خواهید کرد هم مشخص است. در قسمت Borrow Market رمزارزهایی که می توانید وام بگیرید و سود سالانه آن ها مشخص است. برای بازپرداخت وامتان نیز از این همین قسمت می توانید اقدام کنید.
- Vote: این قسمت برای رای دادن به پیشنهادهایی که ارائه می شود کاربرد دارد. پیشنهادها را در سمت راست می بینید و با کلیک روی هر کدام جزئيات آن مشخص خواهد شد. اگر شما خودتان نیز پیشنهادی دارید، با کلیک روی Create Proposal می توانید آن را ارائه کنید. با کلیک روی Get Started می توانید یا خودتان رای بدهید یا قدرت رای خود را به یک آدرس دیگر انتقال دهید.
- Rewards: در این صفحه توزیع پاداش ها قابل مشاهده است. میزان موجودی و پاداش STRK در این قسمت وجود دارد و می توانید پاداش خود را نیز برداشت کنید.
- Market: در این قسمت وضعیت پلتفرم هم به صورت کلی و هم به تفکیک رمزارزهای مختلف قابل مشاهده است؛ این که کلا چه میزان سپرده شده و چه میزان وام گرفته شده است.
آشنایی با توکن STRK
STRK توکن کاربردی پروتکل استرایک است که روی بستر اتریوم و با استاندارد ERC-20 ایجاد شده است. این توکن فقط بین کاربران و هولدرها توزیع شده و هیچ عرضه اولیه یا میزانی اختصاص یافته ای به اعضای تیم نداشته است. عرضه STRK در کل ۶٬۵۴۰٬۸۸۸ خواهد بود که توکن های باقی مانده از طریق برنامه تشویقی استخراج نقدینگی بین کاربران توزیع می شود. این توکن در پروتکل Strike دارای کاربردهایی مثل موارد زیر است:
- ارائه پیشنهاد برای شبکه
- رای دادن به پیشنهادهای مختلف
- مشارکت در برنامه استخراج نقدینگی پروتکل
نحوه توزیع توکن ها ممکن است در آینده توسط جامعه تغییر کند، اما از ابتدا به صورت زیر بوده است:
- آزادسازی ۳ میلیون توکن در زمان راه اندازی پروتکل
- توزیع ۳٬۵۴۰٬۸۸۸ توکن در قالب استخراج نقدینگی(Liquidity Mining) طی ۸ سال
برای محاسبه میزان توکنی که به عنوان پاداش پرداخت می شود، ابتدا نسبت حجم قسمت وام گرفتن هر مارکت (Borrow Market) به کل میزان بازار وام گرفتن پروتکل محاسبه می شود. سپس به همین نسبت توکن ها بین هر مارکت توزیع می شود که ۵۰ درصد این میزان به کسانی که در Supply Market تامین نقدینگی کرده اند رسیده و ۵۰ درصد هم به کسانی که وام گرفته اند می رسد.
بررسی اعضای تیم و نقشه راه پروتکل استرایک
هیچ نقشه راهی برای پلتفرم Strike منتشر نشده و موسس و اعضای تیم آن نیز مشخص نیستند. این پروژه DAO محور است و تمام تصمیمات، پیشنهاد ها و رای گیری توسط کامیونیتی گرفته می شود. اگر یکی یا تعدادی از اعضای تیم ایجادکننده استرایک و سوابقشان مشخص بود، می توانستیم اطمینان بیشتری نسبت به این پروژه داشته باشیم؛ البته شرکت سرتیک (Certik) کدهای این پروتکل را بازبینی کرده است.
سرمایه گذاران Strike چه شرکت هایی هستند؟
هیچ گونه عرضه اولیه یا جذب سرمایه برای این پروژه وجود نداشته است و همه توکن های STRK بین اعضای جامعه توزیع شده اند. هدف از این کار جلوگیری از قدرت گرفتن شرکت های سرمایه گذاری در پلتفرم و کمک به غیرمتمرکزتر شدن استرایک بوده است. با بررسی هولدرهای استرایک در اتراسکن نکته قابل توجهی که به چشم می خورد، دو آدرسی است که حدود ۱۹ و ۱۷ درصد از موجودی کل توکن ها را در اختیار دارند و مشخص نیست به چه شخص یا موسسه ای تعلق دارند.
خرید و نگهداری توکن STRK
رمزارز STRK را می توان از صرافی های متمرکز کوکوین، بیترکس، آپ بیت، دیجی فینکس، Poloniex و OKX خریداری کرد. در میان این صرافی ها از آن جایی که تعدادی آمریکایی هستند، کوکوین انتخاب مناسب تری برای کاربران ایرانی است.با توجه به این که STRK یک توکن ERC-20 است، تمام کیف پول هایی که از شبکه اتریوم پشتیبانی می کنند از جمله تراست والت، متامسک و کیف پول سخت افزاری لجر برای نگهداری این رمزارز مناسب هستند. مقاله زیر توضیح کاملی در رابطه با کیف پولهای اتریومی است که خواندن آن در این زمینه به شما کمک شایانی خواهد کرد.
جمع بندی
استرایک بک بازار نقدی غیرمتمرکز است که مانند پلتفرم کامپاند، می توان در آن دارایی های دیجیتال را وام داد و وام گرفت. استرایک دو تفاوت بزرگ با کامپاند دارد؛ اول این که در عین حفظ امنیت، اضافه کردن یک دارایی دیجیتال به آن راحت تر و کم هزینه تر است و دوم این که نحوه توزیع توکن آن برای حاکمیت غیرمتمرکز کاملا مناسب است. در این مقاله در مورد این که پروتکل Strike چیست، چه هدفی دارد، چطور کار می کند و چه سرویس هایی دارد صحبت کردیم. در ادامه توکن STRK، روش های خرید و نگهداری آن، همچنین نقشه راه، شرکا و تیم این پروژه بررسی شدند.
آشنایی با ترژر دائو (Treasure DAO) و توکن مجیک
