قره قات چیست؟
قره قات یا قارا قات (Redcurrant) با نام علمی Ribes rubrum و گونه دیگر آن با نام Ribes orientalis ،میوه ای جنگلی است که بومی اروپای غربی و شمال کشورهای ایتالیا، اسپانیا، لهستان و پرتغال است. ارتفاع بوته قره قات ۱–۱٫۵ متر است و گاهی تا به دو متر نیز می رسد. هر خوشه ، ۳–۱۰ میوه قرمز شفاف با قطر ۸–۱۲ میلی متر را شامل می شود. هر درختچه ، ۳–۴ کیلو میوه در سال می دهد. میوه ها در اواسط تابستان می رسند.
قره قات نباید با سیاه گیله (Blueberry) اشتباه شود. آن میوه ها طعمی مایل به شیرین دارند. متأسفانه این اشتباه اسامی، به علت نایابی نسبی قره قات و شناخته شدن بلوبری از طریق ارتباط با جهان غرب، حتی در محیط های آکادمیک شیوع پیدا کرده است.
طعم میوه قره قات ترش است. این میوه در کشورهای اروپایی برای درست کردن مرباهای نسبتاً گران قیمت مورد استفاده قرار می گیرد.علی رغم اینکه کاشت و نگهداری قره قات چندان سخت نیست، این میوه حتی در اروپا نیز کمیاب است. در ایران، خشک شده قره قات در عطاری ها یافت می شود.
خواص قره قات
گیاه قره قاط منبع سرشاری ازمنگنز و اسید های فنولیک است. مهم ترین این ترکیبات عبارتند از: اسید کافیلکیونیک (Caffeoylquinic acid)، اسید کافئیک، اسید کوماریک، مشتقات اسید هیدروکسی بنزوئیک (Hydroxybenzoic acid) و مشتقات اسید هیدروکسی سینامیک (Hydroxycinnamic acids). ترکیبات آلی غیر فنلی به دست آمده از بخش های هوایی این گیاه عبارتند از ایریدوئید ها (Iridoids) و اسیدهای گیاهی و مقادیر ناچیزی از میریتن (Myrtin) و اپی میریتن (Epimyrtin). میوه و برگ های این گیاه سرشار از تانن است.
طبع آن سرد و خشک است.در زیر چند نمونه از خواص قره قاط ذکر شده است:
زیبایی پوست
قره قات ها سرشار از مواد مغذی برای پوست مفید هستند. قره قات ها سرشار از ویتامین های B و C هستند. ویتامین C یک آنتی اکسیدان قدرتمند دارد که با آسیب رادیکال آزاد در سلول های پوستی مبارزه کرده و حتی آن را برطرف می کند.این ویتامین ها همچنین در بازسازی سلول های پوست کمک کرده و به بهبودی آسیب های مضر در برابر اشعه ماوراء بنفش کمک می کند. این امر باعث می شود که قره قات ها یک ماده غذایی عالی برای مراقبت از پوست شما باشند.
تقویت خون
قره قات منبع خوبی از آهن است که برای تشکیل گلبول های قرمز ضروری است. گلبول های قرمز خون حدود 40 تا 45٪ از کل ترکیب خون را تشکیل می دهد. گلبول های قرمز بسیار مهم هستند زیرا کار انتقال خون و سایر مواد مغذی به سلول ها و ارگان های مختلف بدن را انجام می دهند. کمبود آهن می تواند عواقب زیادی داشته باشد که می توان با مصرف غذاهای غنی از آهن از جمله میوه هایی مانند توت قرمز جلوگیری کرد.
سیستم ایمنی قوی
قره قاط سرشار از ویتامین C است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و از آن تغذیه می کند تا بدن از حملات ویروسی و باکتریایی جلوگیری کند. این بیماری نه تنها از سرماخوردگی جلوگیری می کند، بلکه به بدن کمک می کند تا بتواند در مقابل تشکیل انواع خاصی از سرطان ها مبارزه کند.
ویتامین C در دستگاه تنفسی نقش آنتی اکسیدانی دارد ، بنابراین منبع تسکین آسم است. ویتامین C موجود در آنها حاوی خاصیت ضد هیستامین هستند که از اثر آلرژی جلوگیری می کنند و آن را کاهش می دهند.
یبوست
قره قاط ها حاوی مقدار زیادی فیبر هستند. فیبر یک بخش اساسی از یک رژیم متعادل است که با خیساندن آب در دستگاه گوارش تحتانی و تمیز کردن جسمی و بیرون راندن زباله باعث تحریک منظم روده می شود. به بزرگتر شدن روده بزرگ و فعال شدن حرکات روده کمک می کند. فیبر کمک می کند تا از یبوست جلوگیری کند.
بهترین معجون گیاهی برای درمان یبوست شدیدبرای سلامت قلب و عروق
پتاسیم موجود در قره قات یکی از مواد معدنی است که در سلامت قلب و عروق نقش مهمی دارد. همچنین به جلوگیری از فشار خون کمک می کند و فشار خون را کاهش می دهد. پتاسیم برای سایر ارگان های بدن از جمله کلیه نیز عالی است و مشخص شده است که خطر سکته های مغزی را هم کاهش می دهد.
کاهش وزن
قرقره قات های ارگانیک کم کالری دارند و تنها 63 لیوان در آن وجود دارد. آنها دارای چربی کم و فیبر فراوانی هستند و آنها را به یک ماده غذایی ایده آل برای کاهش وزن تبدیل می کنند. فیبر باعث می شود سریعتر احساس سیری کنید، بنابراین کمتر غذا می خورید.
محافظت از دندان و لثه
مصرف قره قاط تأثیرات بالقوه ای در محافظت از دندان و درمان امراض لثه و بافت استخوانی آن داشته باشد و از بیماری های لثه جلوگیری کند.
همچنین مصرف آن باعث التیام التهاب های دهان و گلو می گردد.
خواص دارویی قره قات
- درمان واریس
- ضد تبخال
- ضد آریتمی (نامنظم بودن ضربان قلب)
- کاهش بسیاری از مشکلات و ناراحتی های قبل از قاعدگی یا سندروم پیش از قاعدگی از خواص قره قاط است.
- گفته می شود چای تهیه شده از برگ های خشک آن باعث کاهش علائم نقرس و روماتیسم می شود، در کمپرس برای زخم های ضعیف مفید است و به عنوان یک محلول مناسب برای غرغره برای عفونت های دهان مفید است
- از میوه ی آن در مواد آرایشی، ماسک های صورت برای محکم کردن پوست خسته و بی جان استفاده می شود.
- بسیاری از محققان معتقدند که گلبرگ های آن خاصیت کاهش تب دارند.
مضرات قره قات
- مصرف میوه قره قاط به مقدار معمول در دوران بارداری و شیردهی بلامانع است ولی خوردن ترکیبات دارویی و به ویژه برگ آن توصیه نمیشود.
- استفاده از ترکیبات دارویی قره قاط در بیماران مبتلا به ناراحتی های کبدی و افرادی که از داروهای ضد انعقادی استفاده میکنند، بایستی با احتیاط همراه باشد.
- مقدار اگزالات موجود در قره قاط نسبتا بالا میباشد، از این رو مصرف آن برای افراد با سابقه سنگ کلیه یا سنگ کیسه صفرا ممنوع بوده و این افراد از زیاده روی در مصرف آن باید اجتناب کننند.
خواص دارویی گیاه قره قات چیست؟
