معمولا کودکان گریه می کنند، سپس نفس می کشند و آن را بدون انجام بازدم درون ریه نگه می دارند. بهتر است بدانید که هیچ کودکی این کار را عمدا انجام نمی دهد. حتی اگر به نظر برسد که او عمدا برای نشان دادن بخشی از خشم شدید این کار را می کند. ریسه رفتن کودکان معمولاً در عرض 30-60 ثانیه به پایان می رسند، یعنی زمانی که بچه ها نفس می کشند و شروع به گریه یا فریاد می کنند. در برخی موارد، آنقدر ریسه رفتن کودک طول می کشد تا کودک بیهوش می شود، اما نگران نباشید زیرا بدن به طور خودکار سیستم تنفسی کودک را وادار می کند تا نفس کشیدن را شروع کند. در اغلب موارد، حملات ريسه قابل پیش بینی بوده و حتی با شناسایی محرک ها قابل پیشگیری می باشد. كودكان معمولاً در سنين 5 يا 6 سالگی از اين حملات رهایی می یابند.
انواع حملات ریسه ای در کودکان
به طور کلی دو نوع حمله ریسه ای وجود دارد:
- حملات ریسه ای سیانوتیک (یا حملات ریسه ای آبی که کبود شونده هستند) شایعترین نوع حمله ریسه ای است. کودکانی که تحت تاثیر این نوع حمله قرار می گیرند:
- بیش از حد گریه می کنند و یا ناراحتی دارند.
- در طول این حمله رنگ پوستشان آبی می شود به خصوص در اطراف دهان.
- حملات ریسه ای رنگ پریده که شیوع کمتری دارد. در این حالت کودکان دچار موارد زیر می شوند:
- ممکن است گریه نکنند.
- در طول حمله ریسه ضربان قلب آنها کند می شود و پوست آنها رنگ پریده به نظر می رسد.
- پس از پایان حمله عرق می کنند و احساس خستگی زیادی دارند.
- کسانی که دچار این حمله در کودکی هستند ممکن است در بزرگسالی غش کنند.
برخی از کودکان نیز ممکن است حرکات تشنجی داشته باشند که خوشبختانه بسیار نادر است.
علت ریسه رفتن
مکانیسم دقیق در علت ریسه رفتن به طور دقیق مشخص نشده است، اما ممکن است به دلیل کمبود ذخیره آهن بدن، مسائل روحی روانی و یا عادتی باشد. البته یکی از موارد مهم درعلت ریسه رفتن مشکلات قلبی است که می تواند منجر به نوع کمتر شایع ریسه رفتن شود. در کشور ما تجربه نشان داده است که یکی از نکات مهم در علت ریسه رفتن، کم خونی ناشی از کمبود آهن باشد، زمانی که بدن به اندازه کافی گلبول های قرمز تولید نمی کند.
آیا ریسه رفتن کودکان خطرناک است؟
طبیعی است که در اولین باری که فرزند شما دچار حمله ریسه می شود، شما احساس ترس و یا وحشت کنید به خصوص اگر قبلا در این مورد چیزی نشنیده باشید. خوشبختانه حملات ریسه باعث آسیب بلند مدت نمی شود و هم چنین هیچ اثر بدی بر روی مغز کودکان ندارد. به یاد داشته باشید که:
- کودکان ممکن است هنگام ناراحتی یا آسیب دیدگی نفس خود را نگه دارند. آنها این کار را عمدا انجام نمی دهند.
- در حملات ریسه کودکان آرام باشید. سعی نکنید با تکان دادن کودک یا پاک کردن راه هوایی او را مجبور به نفس کشیدن کنید.
- حملات ریسه کودکان معمولاً طی 30-60 ثانیه به پایان می رسند.
- با پزشک کودکتان مشورت کنید تا مطمئن شوید این حملات ناشی از بیماری خاصی نباشند.
حملات ریسه رفتن کودکان چه زمانی رخ می دهد؟
این حملات معمولا در مواقع زیر برای کودکان اتفاق می افتد:
- هنگام گریه کردن
- هنگامی که از چیزی ترسیده و یا ناراحت است.
- تصادف جزئی داشته و دچار شوک شده است.
چه کارهایی در طول حملات ریسه کودکان می توان انجام داد؟
با به کارگیری نکات زیر می توانید در طول حمله ریسه به کودک دلبندتان کمک کنید:
- آرامش خود را حفظ کنید. حمله ریسه به احتمال زیاد در طی یک دقیقه از بین می رود.
- کودک خود را به پهلو بخوابانید و از او مراقبت کنید تا حمله ریسه تمام شود.
- هیچ چیزی در دهان کودکتان نگدارید، حتی برای پاکسازی مجرای تنفسی او، انگشت خود را درون دهانش نگذارید. اگر کودک شما شروع به حرکات تشنجی کرد، می توانید سر، دست ها یا پاها را بگیرید تا از آسیب دیدن جلوگیری کند و یا وسایلی را که می تواند به او آسیب برساند از اطرافش بردارید.
- به هیچ وجه کودک خود را تکان ندهید. زیرا با این کار نه تنها هیچ کمکی برای بهتر شدن حمله ریسه نمی کنید بلکه ممکن است به او آسیب هم بزنید.• به سایر کودکان یا بزرگسالانی که در آن محل هستند، اطمینان خاطر دهید که این یک حمله ریسه بی ضرر است و به زودی از بین خواهد رفت.
- گاهی اوقات کودکان ممکن است در طول حمله ریسه به زمین بیفتند و به خود آسیب برسانند. اگر این اتفاق افتاد، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید آسیبی به او وارد نشده است.
- پس از پایان حمله ریسه، هرگز کودک خود را تنبیه نکنید و عصبانی نشوید و هم چنین به او پاداش ندهید.اولین باری که کودک شما دچار حمله ریسه شد، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا او بررسی کند که دلیل این حمله مشکل جدی یا بیماری خاصی نیست.
در حالات زیر کودک را بلا فاصله به اولین مرکز درمانی برسانید :
- اگر کودک بیش از یک دقیقه نفس نکشد.
- اگر اختلال هوشیاری پس از حمله بیش از یک دقیقه طول بکشد.
تشخيص حملات ریسه کودکان
پزشک به منظور رد علت جسمی ريسه رفتن، كودک شمارا مورد معاينه قرار می دهد. هم چنین به منظور بررسی کم خونی آزمايش خون را تجويز می نماید، زيرا حملات ريسه در كودكان مبتلابه فقر آهن شيوع بيشتری دارد. به علاوه ممكن است يك تست قلب (مانند نوار قلب) از كودك شما گرفته شود تا اطمينان حاصل گردد كه قلب كودك در حملات ريسه درگير نمی باشد، يا آزمایشی به منظور تشخیص اختلال در فعالیت الکتریکی مغز (نوار مغزی) برای بررسی احتمال تشنج تجويز می گردد.
درمان حملات ریسه کودکان
درمان خاصی لازم نیست. درمان ضد صرع مؤثر نبوده و به ندرت توصیه می شود. مکمل آهن خوراکی ممکن است در کاهش تعداد و شدت حملات ريسه نقش داشته باشد، به ویژه اگر كودك (کودکان نو پا) به کم خونی فقر آهن مبتلا باشد، اما استفاده متداول از آن هنوز در دست بررسی می باشد. درمان کم خونی، در صورت وجود، اغلب تعداد حملات ريسه كه منجر به بيهوشی كودك می شود، را كاهش می دهد. نظارت و محافظت از آسیب به طورکلی تمام آن چيزی است كه بايد در طول حملات ريسه انجام گردد.
پیشگیری از حملات ریسه ای در کودکان و نوزادان
به طور کلی شما نمی توانید جلوی این حمله را بگیرید اما با استفاده از نکات زیر می توانید از اتفاقاتی که منجر به ایجاد حمله ریسه می شوند جلوگیری کنید:
- اگر پیش بینی کردید که ممکن است الان کودکتان دچار این حمله شود بهتر است با چیزی حواس او را پرت کنید.
- اگر می خواهید فعالیت یا موقعیت فرزند خود را تغییر دهید، به او این موارد را بگوئید تا اگر دچار این حمله شد بیش از حد نترسد.
- نحوه مدیریت خشم خود را یاد بگیرید به خصوص اگر خشم شما یکی از دلایل شروع حمله ریسه باشد.
- پس از پایان این حمله سعی کنید به کودک عزیزتان احساس آرامش بدهید.
- برای جلوگیری از ریسه رفتن کودک، سعی کنید کودک خود را بیش از حد گرسنه یا خسته نکنید.
- به کودکان بزرگتر کمک کنید تا احساساتی مانند ناامیدی را تشخیص دهند. اگر کودک شما بتواند این احساسات را بشناسد و مدیریت کند، ممکن است مانع تبدیل آنها به خشم یا ترس شود که باعث ایجاد حمله ریسه می شوند.
مهم ترین وظيفه والدین ممانعت از تشديد حملات ريسه می باشد. اطمینان حاصل کنید که فرزند شما به ميزان كافی استراحت می کند. به ايجاد احساس امنیت در كودك خود كمك كنيد و به کاهش و مدیریت سرخوردگی آن ها بپردازيد. ممانعت از رفتار با كودك به شیوه ای خاص يا متفاوت از خواهرها و برادرها و كودكان ديگر از اهميت بسياری برخوردار است. اختلالات رفتاری می تواند به طولانی شدن دوره زمانی حملات ريسه منجر شده و باری بيش از يك حمله ريسه را بر دوش خانواده ها تحميل نمايد. یک برنامه اصلاح رفتاری ممکن است کمک کننده باشد. در اين مورد از پزشك مشاوره بگيريد.
کوبیدن سر به زمین یا اشیا در کودکان
