رساله چیست؟
رساله دکتری یا تز، پروژه تحقیقاتی دانشجویان دکتری درباره موضوعی مرتبط با رشته و گرایش تحصیلی شان است که از مهمترین واحدهای درسی این مقطع دانشگاهی است. دانشجویان این دوره با نگارش رساله دکتری باید به بررسی موضوع یا سوالی مهم در مورد یکی از مسائل رشته تحصیلی شان بپردازند و با پژوهش و تجزیه و تحلیل علمی و مستند درباره آن به نظریات منطقی و پاسخی موثق برسند و در جلسه دفاع از رساله شان آن را استدلال و برای هیات داوران تشریح کنند تا آنها را قانع کنند و موفق به کسب نمره قبولی و دریافت مدرک دکتری شوند. به عبارت دیگر، نوشتن رساله دکتری قوی و دفاع موفق از آن، شرط اصلی اخذ مدرک دکتری در دانشگاه است، به همین دلیل شناخت کامل ساختار رساله دکتری و دانستن نکات کلیدی پیش از آغاز نگارش آن بسیار مهم است.
پایان نامه دکترا شامل چه مواردی می شود؟
گام بعدی برای دانشجویان دکترا پس از انجام تحقیقات و کسب نتایج حاصل از آنها، نگارش نتایج کسب شده در قالب استاندارد و از پیش تعیین شده است. در ادامه به معرفی سرفصل ها و زیر فصل های موجود در پایان نامه دکترا خواهیم پرداخت.
صفحه معرفی
این صفحه برای معرفی عنوان تحقیق، نام محقق، نام استاد راهنما و مشاور، سال انجام تحقیق و نام دانشگاه و دانشکده در ابتدای پایان نامه آورده می شود.
صفحه قدردانی و سپاس گزاری
در صورت نیاز محقق صفحاتی را تحت عنوان قدردانی و سپاس گزاری به طور جداگانه در رساله خود قرار می دهد و از افرادی که وی را در رسیدن به جایگاه کنونی یاری کرده اند، قدردانی می کند.
صفحه چکیده
چکیده در یک یا دو صفحه تنظیم می گردد و شامل خلاصه ای از هدف، موضوع پژوهش، مواد و روش کار، نتایج و جمع بندی تحقیقات است. خواننده بایستی بتواند با مطالعه این بخش از موضوع کلی تحقیقات نویسنده آگاه شود و برای خواندن ادامه متن مشتاق گردد.
فهرست مطالب
فهرست مطالب باید طوری تنظیم شود که سرفصل ها و زیر فصل ها را به طور واضح و روشنی از یکدیگر جدا کند. بخش های فرعی با اندکی فاصله در زیر بخش های اصلی آورده می شود.
در صفحات بعد از فهرست مطالب، صفحاتی تحت عناوین فهرست جداول، فهرست اشکال و فهرست اختصارات به کار رفته شده آورده می شود.
متن پایان نامه
متن پایان نامه شامل شش فصل و به ترتیب زیر است:
نكات و موارد كلي نحوه تنظيم رساله بر اساس نظم زير انجام پذيرد:
- طرح روي جلد ( زركوب) بـا رنـگ سـورمه اي باشـد. درج عنـوان و نـام مولف و سال در عطف رساله ضروري است (مطابق پيوست 1 )
- صفحه بسم ا...
- درصورتي كه رساله مورد حمايت مالي مؤسسه يا سازماني باشد، در صفحه دوم درج شود كه اين رساله با همياري سازمان يا موسسه (نام سازمان يا مؤسسـه ) تدوين شده است.
- صفحه عنوان: محتويات اين صفحه مطابق پيوست 2 مي باشد .
- صفحه صورتجلسه دفاع از رساله كه در جلسه دفاع توسط هيئت داوران به تصويب رسيده و تاييد مي شود (مطابق پيوست 3)
- تذكر: يك نسخه از اصل صورتجلسه در هر يك از نسخ رساله آورده شود.
- پيوست شماره 6 گواهي اصالت، نشر و حقوق مادي و معنوي اثر
- صفحه تقديم (در صورت تمايل پژوهشگر)
- صفحه سپاسگزاري (در صورت تمايل پژوهشگر )
- چكيده فارسي،حاوي بيان موضوع، اهداف، روش تحقيـق و نتيجـه و كليـد واژه (حداكثر يك صفحه )
- فهرست مطالب (شامل عناوين فصل، تيترهاي اصلي و عناوين پيوست ها)
- فهرست جداول، نمودارها، اشكال و علايم (در صورت نياز)
- مقدمه
- متن اصلي رساله
- پيوستها (در صورت نياز)
- فهرست منابع
- چكيده انگليسيAbstract در يك صفحه.
- صفحه عنوان انگليسي مطابق پيوست 4
- فرم زركوب پشت جلد به انگليسي مطابق پيوست 5
نحوه تایپ پایان نامه دکترا
نحوه تایپ ممکن است برای دانشگاه های گوناگون متفاوت باشد ولی در حالت کلی می توان جزئیات آن این گونه ذکر کرد:
- حاشیه سمت راست 3.5 سانت و سمت چپ 2.5 سانت.
- اندازه حروف و اعداد 12 یا 14.
- عناوین هر قسمت در صفحه جدید و در میان صفحه.
- تعداد صفحات پایان نامه تجربی کمتر از 150 و پایان نامه نظری کمتر از 200 صفحه.
فصل اول: مقدمه یا کلیات تحقیق
در فصل نخست رساله دکتری باید به بیان مسئله پژوهش و ضرورت انجام دادن پروژه و اهداف آن بپردازید، چالش ها، کاستی ها و ابهامات فعلی در این موضوع را تشریح و پرسش های کلیدی و مهم تحقیق را مطرح کنید. بهتر است پس از شرح چرایی انجام دادن پژوهش، کاربران احتمالی نتایج آن را نیز معرفی کنید. در توضیح اهداف پروژه، ابتدا هدف کلی را در یک جمله به طور واضح بیان کنید و سپس اهداف جزئی، اختصاصی و کاربردی را مطرح کنید. توضیح واژه های کلیدی و تخصصی پژوهش را فراموش نکنید و آنها را واضح و شفاف تعریف کنید تا برداشت مشترک و صحیحی از مفاهیم تحقیق در مخاطبان حاصل شود. بیان محدودیت های مطالعات و تحقیقاتتان، از مباحث دیگر این فصل است. در انتهای فصل می توانید چکیده ای از فصل و چگونگی تنظیم فصل های دیگر رساله را بنویسید. داشتن مقدمه ای جذاب در نگارش رساله دکتری گام موثری در ترغیب خوانندگان برای مطالعه کامل رساله دارد، بنابراین برای نوشتن آن به اندازه کافی وقت و انرژی صرف کنید.
فصل دوم: منابع و پیشینه تحقیق
سابقه پژوهش و تحقیقات انجام شده درباره موضوع پژوهش مورد نظرتان در مسیر انجام رساله دکتری موثر است و باید کامل و جامع به آنها پرداخته شود. بنابراین در این فصل مطالعات قبلی را به ترتیب زمانی بررسی و تاریخچه طرح این موضوع را بیان کنید. مقالات و کتابهای منتشرشده، مبانی نظری، نظریه های مرتبط و قابل بحث، فرضیه ها، مستندات و مدارک موجود در روند منطقی مطالعات را نیز مرور کنید. همچنین لازم است همه پژوهش های داخلی و خارجی را که در نوشتن رساله دکتری خود از آنها استفاده کرده اید، در اینجا نام ببرید. یادآوری می شود که برای درک بهتر خوانندگان تلاش کنید پیوستگی و انسجام مطالب را حفظ کنید. با توضیح ابهامات و کاستی ها در تحقیقات پیشین نیازهای فعلی را مشخص کنید و با بیان انگیزه تان از انتخاب موضوع رساله دکتری خود، معضلات و محدودیت ها را متذکر شوید و در پایان دستاوردهای احتمالی پژوهشتان را پیش بینی کنید. نوشتن خلاصه ای از مطالب ارائه شده در این فصل را در انتهای آن فراموش نکنید.
فصل سوم: مواد و روش انجام تحقیق
فصل سوم را به تشریح کامل روش مطالعاتتان اختصاص دهید و از ابزارها و متدهایی که استفاده کرده اید، بنویسید. البته باید دلایل انتخاب این روشها و ابزارها و چگونگی استفاده از آنها را نیز بیان کنید. فراموش نکنید درباره جامعه آماری نمونه، محدوده مورد مطالعه، متغیرهای تحقیق با توضیح ماهیت شان از نظر کمی و کیفی و نقششان در فرایند پژوهش، چگونگی آزمونها و ارزیابیها، روش انتخاب، اندازه گیری و تجزیه و تحلیل داده ها و تکنیک های آماری توصیفی و تحلیلی یا تلفیقی و همچنین نرم افزارهای مورد استفاده در بخشهای مختلف تحقیق توضیح دهید. در پایان چکیده ای از این فصل را بنویسید.
گفتنی است که مطالعه مطلب اهمیت تجزیه و تحلیل آماری در پایان نامه و نیز مقاله انواع پرسشنامه در انجام پایان نامه ارشد و دکتری برای نوشتن این فصل به شما کمک خواهد کرد.
فصل چهارم: بحث و نتایج تحقیق
در این فصل تمام یافته های تحقیقاتتان را ارائه کنید و تحلیل هایتان را درباره آنها با استفاده از جداول، تصاویر، اشکال، نقشه ها و نمودارهای مختلف توضیح دهید. آنالیز داده ها به صورت توصیفی یا استنباطی و مقایسه آن با سایر پژوهشها از مهمترین بخش های این فصل رساله است که باید دقیق و جامع به آنها بپردازید و نتایجشان را تفسیر و تشریح کنید. نوشتن خلاصه این فصل را در پایان آن فراموش نکنید.
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
همانطور که از عنوان فصل مشخص است، این فصل مختص نتیجه گیری پژوهش شماست؛ نخست خلاصه تحقیق و چهار فصل پیشین را بنویسید، سپس با جمع بندی یافته های خود به نتیجه نهایی برسید؛ پیام پژوهش شما و دستاوردهای تحقیقاتتان را با خلاقیت و به شکلی جذاب و قابل درک در این بخش ارائه دهید. در این فصل باید درباره پذیرش یا رد فرضیه های تحقیق و سپس محدودیت های تحقیق نیز توضیح دهید. در نهایت، پیشنهادهایتان را در چارچوب نتایج به دست آمده برای انجام دادن پژوهشهای آتی در روند تکمیل پروژه برای دانشجویان دیگر مطرح کنید تا کاربردی و مفید بودن تحقیقاتتان را کامل و ثابت کنید.
فهرست منابع
پس از پایان متن رساله، منابع استفاده شده در پژوهش را به ترتیب حروف الفبا ذکر کنید. لازم به یادآوری است که منابع فارسی بر منابع انگلیسی مقدم اند. برای معرفی منابع، نام و نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان، نام منبع، سال انتشار منبع، نام مجله منتشرکننده منبع، شماره جلد و صفحه آن را بنویسید.
اگر چه خواندن مطالب گوناگون برای آشنایی با ساختار رساله دکتری به شما برای انجام رساله دکتری کمک می کند، طبیعی است که برخی مسائل حین انجام کار پیش می آید که اغلب پیش بینی نشده است. به هر حال نگارش رساله دکتری کار دشوار و زمانبری است و به احتمال زیاد مشاوره و راهنمایی افراد متخصص و کاربلد در پیشرفت این پروسه مهم راه گشاست، از اینرو موسسه تهران آموز با مساعدت جمع کثیری از استادان بنام و متخصصان باسابقه و متبحر رشته ها و گرایشهای مختلف دانشگاهی آماده ارائه خدمات در همه زمینه های انجام رساله دکتری است و مشتاقانه و صمیمانه شما را در مسیر رشد و توسعه علم و فناوری همراهی خواهد کرد.
چنانچه شما برای تکمیل فرایند نگارش رساله خود نیاز به راهنمایی داشته باشید و یا قصد ترجمه و استخراج مقاله از آنرا داشته باشید میتوانید از کارشناسان توانمند موسسه سینا کمک بگیرید.
پایان نامه چند صفحه دارد؟
