به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،شب ادراری در افراد بالای 5 سال، بسیاری از کودکان دبستانی و حتی برخی نوجوانان را درگیر می کند و مشکلی جدی به شمار نمی رود و در بسیاری از مواقع به خودی خود رفع می شود، ولی با این همه اثرات آن موجب نگرانی کودکان و والدین آن ها خواهد شد. شب ادراری گهگاه به صورت تصادفی در میان کودکانی که تازه توالت رفتن را می آموزند، رخ می دهد. چیزی در حدود 20 درصد کودکان تا 5 سالگی و 10 درصد از آن ها تا 7 سالگی این مشکل را تجربه می کنند. این مقدار در سال های آخر نوجوانی به یک تا سه درصد می رسد. شب ادراری 2 تا 3 بار در میان پسران شایع تر از دختران است.
انواع شب ادراری کودکان
بی اختیاری ادرار دو نوع است.
- اولیه: بی اختیاری در کودکی که هرگز به کنترل ادرار دست نیافته است.
- ثانویه: بی اختیاری در کودکی که حداقل ۶ ماه ادرار خود را کنترل کرده است.
عوامل موثر در شب ادراری کودکان
عواملی که در ایجاد شب ادراری می توانند نقش داشته باشند شامل موارد زیر هستند.
- کوچک بودن حجم مثانه
- ضعیف بودن اعصاب کنترلی مثانه
- تولید هورمون ضد ادراری ناکافی در طی شب
- عفونت ادراری که علائم آن شامل سوزش و تکرر ادرار، ادرار قرمز رنگ و درد موقع ادرار کردن است.
- وجود خواهر و برادر که گاهی به عنوان رقیب موجب کم توجهی می شود.
- شروع مدرسه
- کودکان طلاق
- تغییر محیط خواب و زندگی
- سابقه خانوادگی و جنبه ارثی
- خواب بسیار عمیق از عوامل موثر در شب ادراری کودکان
- رژیم غذایی مانند مصرف کافئین و شکلات
- تاخیر رشدی دستگاه عصبی
- عوامل روانی، اجتماعی یا محیطی
- حملات وقفه تنفسی
- وجود لوزه و آدنوئید (لوزۀ سوم) بزرگ
- عفونت های سینوس و گوش میانی
علائم شب ادراری کودکان
در برخی کودکان تنها علائم شب ادراری، تکرر ادرار در شب است و در واقع آن ها هیچ نشانه ای جز خیس کردن مکان خواب خود نشان نمی دهند. با این حال مابقی نشانه ها می تواند ناشی از مشکلات جسمی یا اخلال در سیستم عصبی باشد. در صورت مشاهده علائم زیر به متخصص مراجعه فرمایید.
- سوزش ادرار و عدم توانایی فرد در کنترل خود
- وجود خون در ادرار کودک
- ادرار صورتی رنگ یا ادراری که به صورت کف آلود باشد
- خیس شدن مداوم فرد در طول روز
- فشار بیش از حد یا چکیدن ادرار
عوارض شب ادراری
احساس گناه و شرمندگی در محیط خانواده و فامیل، عدم حضور فعال در اجتماع و شرکت در اردوهای مدرسه به دلیل کاهش اعتماد به نفس، بروز سوختگی در دستگاه تناسلی و کشاله ران به علت عدم امکان شستشوی به موقع و باقی ماندن ادرار به مدت طولانی در ناحیه همگی از عوارض های شب ادراری کودکان است. مشاوره کودک به والدین و کودک این امکان را می دهد تا با عوارض این بیماری کنار بیایند.
شب ادراری کودکان تا چه سنی طبیعی است؟
شب ادراری در هر سنی ممکن است اتفاق بی افتد اما در دوران کودکی شایع تر است. این مشکل قبل از سن 5 سالگی می تواند طبیعی باشد. شب ادراری کودکان با افزایش سن کودک، متوقف می شود. اما در برخی موارد علت شب ادراری باید مورد بررسی قرار گیرد و درمان شود. در اکثر مواقع در دختران تا 6 سالگی و در پسران تا 7 سالگی از بین می رود. همچنین شب ادراری در 95 درصد کودکان تا 10 سالگی قطع می شود.
آیا شب ادراری کودکان قابل درمان است؟
اگر کودک شما از شب ادراری رنج می برد به توصیه های زیر عمل کنید.
- مراجعه به پزشک متخصص ارولوژی برای انجام معاینات جسمی و انجام آزمایش های پزشکی.
- مراجعه به روان پزشک یا روانشناس کودک جهت بررسی عوامل موثر و در صورت لزوم مداخله در استرس، تنش ها و ترس ها که ممکن است عامل ایجاد شب ادراری بوده باشند.
- استفاده از تشک هشداردهنده (زنگ دار) برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار لازم است. این تشک های مخصوص می توانند کوچکترین مقدار رطوبت را در رختخواب یا لباس زیر کودکتان تشخیص داده و قبل از اینکه خیلی دیر شود با صدای زنگ بلندی کودک را از خواب بیدار کنند تا به دستشویی برود.
- مراجعه به مشاور روان درمان برای استفاده از تکنیک های تغییر رفتار و شرطی سازی کمک زیادی به کاهش شب ادراری کودک می کند.
نکات تکمیلی برای درمان شب ادراری کودکان
- خوراندن مایعات زیاد مثل آب، چای، آب میوه، دوغ و... به کودک در طی روز برای افزایش حجم مثانه.
- کودک باید در طول روز مثانه را منقبض کند تا بتواند زمان بیشتری ادرار خود را نگه دارد.
- کودک را متوجه کنید که پس از شام مصرف مایعات را به حداقل برساند تا ادرار کمتری تولید شود. برای این منظور بهتر است که شام کودک بدون نمک باشد.
- برای درمان شب ادراری کودکان باید به کودک آموزش داد تا به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند.
- فاصله بین مراحل ادرار کردن حفظ شود. کودک نباید با فاصله کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و این زمان باید به مرور افزایش یابد.
- رعایت رژیم غذایی خاص. در واقع کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار، نوشابه های دارای کافئین و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند.
- بیدارکردن کودک چند ساعت پس از آن که کودک خوابید تا او به دستشویی برود. این کار بهتر است ۳ ساعت پس از خواب انجام شود.
- قبل از رفتن به رختخواب، حتما کودک را به دستشویی ببرید تا مثانه اش را کاملا تخلیه کند.
- تعیین پاداش و تشویق برای خشک بودن تختخواب مفید است. برخی از خانواده ها، روزهای خشک و روزهای خیس را در تقویم یادداشت می کنند. برچسب های خنده دار و ستاره ها می توانند این تقویم را سرگرم کننده بسازند.
- فرزند خود را در تمیز کردن تخت خواب و لباس هایش دخالت دهید.
- از سرزنش، تنبیه بدنی و توبیخ کودک به شدت اجتناب کنید.
