شاک ویوها امواج صوتی هستند که دارای خصوصیات فیزیکی خاصی هستند، از جمله غیرخطی بودن، یک فشار بالا که همراه با فشار پایین می باشد و همچنین طول موج های کوتاه. آنها دارای یک پالس واحد، دامنه فرکانس گسترده (۰-۲۰ مگاهرتز) و دامنه فشار بالا (۰-۱۲۰ مگاپاسکال) هستند.
این ویژگی ها فاز مثبت و منفی شاک ویو را ایجاد می کنند. فاز مثبت، نیروهای مکانیکی مستقیم را تولید می کند، در حالی که فاز منفی حفره هایی با فضای خالی و گاز ایجاد می کند که در پی آن با سرعت زیاد منفجر می شوند و موج دوم شاک ویو را ایجاد می کنند. در مقایسه با امواج اولتراسوند، حداکثر فشار شاک ویو تقریباً ۱۰۰۰ برابر بیشتر از فشار حداکثری یک موج اولتراسوند است.
روش درمانی شاک ویو
شاک ویو درمانی روشی است که در فیزیوتراپی رواج بیشتری دارد. این دستگاه با استفاده از انرژی بسیار کمتر از دستگاه های پزشکی در درمان بسیاری از بیماری های اسکلتی عضلانی، در درجه اول، مواردی که شامل بافت های پیوندی مانند رباط ها و تاندون ها است، استفاده می شود.فیزیوتراپی شاک ویو برای درمان تاندونوپاتی های قدیمی و مزمن نیز به کار می رود. برخی از التهابات تاندون وجود دارد که ظاهراً به درمان های جنرال پاسخ نمی دهد، و داشتن گزینه درمان با شاک ویو به فیزیوتراپیست اجازه می دهد ابزار دیگری مورد استفاده خود قرار دهد. شوک ویو تراپی بیشتر برای افرادی مناسب است که دارای تاندینوپاتی مزمن (یعنی بیشتر از شش هفته) هستند (که معمولاً به عنوان تاندونیت شناخته می شود) که به درمان های دیگر پاسخ نداده اند. این موارد عبارتند از:
- آرنج تنیس بازان (tennis elbow)
- دردهای تاندون آشیل
- روتاتور کاف
- ورم کف پا
- التهاب در شانه و …
این موارد می تواند در نتیجه ورزش، استفاده بیش از حد یا فشارهای مکرر باشد. شما در اولین مراجعه توسط فیزیوتراپیست ارزیابی خواهید شد تا تأیید کند که شما کاندید مناسبی برای درمان موج شوک هستید یا خیر. فیزیوتراپیست اطمینان حاصل می کند که شما در مورد شرایط خود و آنچه می توانید در کنار درمان انجام دهید اطلاعات کافی را دریافت کرده باشید (اصلاح فعالیتها، تمرینات خاص، ارزیابی سایر موارد موثر مانند وضعیت خواب و نشستن، فشار یا ضعف سایر گروه های عضلانی و غیره)
درمان شاک ویو معمولاً هفته ای یک تا دو بار و به مدت ۳ تا ۶ هفته، بسته به نتیجه گرفته شده، انجام می شود. این روش درمانی می تواند باعث ناراحتی و درد خفیف شود، اما حداکثر فقط ۴ تا ۵ دقیقه طول می کشد و می توان شدت آن را تنظیم کرد تا راحت باشید.
شاک ویو تراپی چگونه کار می کند؟
در اولین مراجعه توسط فیزیوتراپ ارزیابی خواهید شد تا تأیید کند که شما کاندید مناسبی برای شاک ویوتراپی هستید. فیزیوتراپ اطمینان حاصل می کند که شما در مورد شرایط خود و آنچه می توانید همراه با درمان انجام دهید آموزش دیده اید. شاک ویوتراپی ارزشمندانه هفته ای یک بار به مدت 3-6 هفته بسته به نتیجه انجام می شود. این روش درمانی باعث می شود ناراحتی خفیف شود ، اما فقط 4-5 دقیقه طول می کشد و می تواند قدرت آن را تنظیم کند تا راحت باشد. یک پروب بر روی ناحیه آسیب دیده قرار داده می شود و امواج لیزر از طریق پوست دریافت می شوند و به صورت امواج رادیویی انحنا دار، درون بافت آسیب دیده گسترش می یابند. این امواج شاک ویو باعث ایجاد یک پاسخ التهاب مانند در بافت آسیب دیده ای که تحت درمان است، می شود و باعث می شود که بدن طی یک پاسخ طبیعی به این وضعیت، جریان خون، تعداد رگ های خونی و در نتیجه متابولیسم بافت آسیب دیده را افزایش دهد.
موارد استفاده از شاک ویو در درمان بالینی
اصولا دستگاه شاک ویو در درمان بيماری های اسكلتی عضلانی زیادی استفاده می شود. این موارد عبارتند از:
- خار پاشنه و دردهای کف پایی
- التهاب تاندون و رباطهای اندامهای فوقانی و تحتانی
- سندرم درد تروکانتریک در بالای ران و بورسیتها لگن
- سندرم استرس داخلی تیبیا در ساق پا
- تاندینوپاتی اطراف کشکک زانو
- التهابات تاندونی آرنج شامل تنیس البو (tennis elbow) و گلفر البو (golfer’s elbow) و دیگر دردهای اطراف آرنج
- دردهای کف پا، تاندونیت آشیل، التهاب فشیای کف پایی (plantar fasciitis)
- اسپاسم های مزمن و باندلهای عضلانی اطراف ستون فقرات
- رسوب کلسیم (calcification) در تانونها و مفاصل به دلیل بی حرکتی و التهابات مزمن و طولانی در بافت
- دردهای جلوی ساق که ناشی از التهاب عضلات می باشد (shin splints)
موارد عدم کاربرد شاک ویو تراپی
- زنان در دوران بارداری
- وجود تومورهای استخوانی
- بیماری های استخوانی متابولیک
- اختلالات عصبی و گردش خون
- کودکان در سنین رشد
- وجود عفونت فعال
میزان موفقیت شوک درمانی چقدر است؟
تحقیقات حاکی از این است که نتایج کلی، بهبود ۷۷ درصدی بیماری های مزمنی که با سایر روش های درمانی درمان نشده اند را نشان می دهد. نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که ما انتظار داریم پس از درمان شاهد نتایج بالینی مثبتی باشیم، اما این احتمال وجود دارد که این درمان بهبودی در علائم حاصل نکند. هدف عمدتاً برطرف کردن مشکلات با استفاده از فیزیوتراپی و توانبخشی به عنوان اولین خط درمان است و شاک ویو مکمل این درمان است.
مزایای درمان با شاک ویو چیست؟
این درمان بدون استفاده از اشعه ایکس یا دارو کار می کند و زمینه فرآیند خود درمانی طبیعی بدن را تحریک می کند. در حقیقت کاهش سریع درد و بهبود سهولت حرکت دیده می شود. عوارض ثانویه جزئی هستند. شاک ویو تراپی ممکن است نیاز به جراحی را نیز برطرف کند. شاک ویو تراپی مزایای بی شماری دارد:
- عدم جراحی
- عدم وجود عوارض جانبی منفی
- بهبودی سریع
- سهولت استفاده
- مقرون به صرفه بودن
- اثرات مفید شاک ویو تراپی اغلب پس از ۱ یا ۲ درمان دیده می شود. این درمان درد را از بین می برد و تحرک کامل را بازیابی می کند، بنابراین کیفیت زندگی را بهبود می بخشد.
عوارض شاک ویو
به طور معمول این درمان عوارضی در پی ندارد. با خطر اندکی همراه است اما همیشه موفق نیست. شاک ویو تراپی می تواند موجب افزایش درد شود که معمولاً با گذشت زمان بهتر می شود. افرادی که ضعف حسی (نوروپاتی) یا حساسیت مفرط در محل درمان دارند نباید ESWT داشته باشند.
تحقیقات جدید نشان می دهد که این روش می تواند تأثیر مثبتی بر درد حاد داشته باشد. از آنجا که امواج موجب تحریک واکنش التهابی می شوند، ممکن است چند روز پس از درمان احساس درد، حساسیت یا تورم موقت داشته باشید. اما بدن به طور طبیعی بصورت خود به خود بهبود می یابد. بنابراین آنچه اهمیت دارد این است که هیچ داروی ضدالتهابی بعد از درمان مصرف نکنید، چراکه ممکن است سرعت نتایج را کند کند. تقریباً بلافاصله پس از اتمام درمان می توانید به اکثر فعالیت های معمول خود بازگردید.
الکتروشوک درمانی چیست؟
