سیاه‌سرفه چیست؟

سیاه سرفه یک بیماری عفونی باکتریایی است که گلو و بینی فرد را مورد هجوم قرار می دهد. ویژگی مشخص این بیماری سرفه های خشک شدیدی است که به دنبال آن صدای نفس بیمار تند و رنگ او کبود می شود. عامل ایجاد این بیماری که به عنوان "سرفه ۱۰۰ روزه" نیز شناخته می شود، یک باکتری به نام "بوردتلا پرتوزیس" (Bordetella pertussis) است.سیاه سرفه نوزادان و کودکان را بیش از بزرگسالان و نوجوانان درگیر می کند و می توان عاملی تهدیدکننده و کشنده برای آن ها محسوب شود. بروز علائم عفونی این بیماری معمولاً هفت روز طول می کشد. سیاه سرفه از طریق قطرات و ترشحات منتشر شده در هوا به دنبال عطسه و سرفه از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و گاهی با تب، آبریزش بینی و استفراغ پس از حملات سرفه همراه است.

علائم سیاه سرفه

هنگامی که به سیاه سرفه مبتلا می شوید ، حدود هفت تا 10 روز طول می کشد تا علائم و نشانه های آن ظاهر شود ، اگرچه بعضی اوقات می تواند طولانی تر شود. آنها معمولاً در ابتدا خفیف و شبیه به سرماخوردگی هستند:

• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• چشمهای قرمز و آبکی
• تب
• سرفه

بعد از یک یا دو هفته ، علائم و نشانه ها بدتر می شوند. مخاط ضخیم در مجاری هوایی شما جمع می شود و باعث سرفه غیرقابل کنترل می شود. حملات شدید و طولانی مدت سرفه ممکن است:

• استفراغ را تحریک کنید
• منجر به قرمز یا آبی شدن صورت
• باعث خستگی شدید می شود

با این حال ، بسیاری از مردم ویژگی مشخصی را ایجاد نمی کنند. گاهی اوقات ، سرفه مداوم و بریده بریده تنها نشانه ای از این است که یک فرد بزرگسال یا بزرگسال مبتلا به سیاه سرفه می کند.ممکن است نوزادان به هیچ وجه سرفه نکنند. درعوض ، ممکن است برای نفس کشیدن تلاش کنند ، یا حتی ممکن است موقتا تنفس آنها متوقف شود.

چه زمانی کودکان دچار سیاه سرفه می شوند؟

دوره های سرفه در نوزادان پس از تغذیه رخ می دهد و ممکن است با ترشحات مخاطی دهان و بینی همراه باشد که تجمع آن ها باعث تغییر رنگ چهره کودک به رنگ قرمز یا آبی می شود. شدت سرفه ها می تواند تا حدی زیاد باشد که باعث خون ریزی بینی و یا ایجاد لکه های خونی در چشم شود که به آن خون ریزی زیر ملتحمه می گویند.

حملات سرفه در نوزادان می تواند باعث خفگی یا آپنه و در صورت توقف ناگهانی تنفس منجر به مرگ ناگهانی شود. ممکن است این بیماری کشنده نبوده، اما با بیماری های شدیدی هم چون ذات الریه، تنفس آرام، کم آبی بدن، برونشکتازی (نوعی بیماری ریه که منجر به بزرگ شدن مجاری هوایی کوچک تر می شود) و حتی تشنج همراه باشد. در مواردی که بیمار دچار سرفه های بسیار شدید شد، ممکن است با وارد آوردن فشار به رگ های خونی منجر به خونریزی داخل مغز شود.

پیشگیری سیاه سرفه

با واکسن سیاه سرفه که بخشی از واکسیناسیون DTaP (دیفتری، کزاز، سیاه سرفه) است، می توان از سیاه سرفه پیشگیری نمود.واکسیناسیون DTaP به طور معمول در پنج بار قبل از ششمین سالگرد تولد کودک انجام می شود.برای محافظت بیشتر در صورت ضعف مصونیت، متخصصان توصیه می كنند كه بچه های 11-18 ساله با استفاده از واكسن تركیب جدید (به نام Tdap)، بطور ایده آل در سن 11 یا 12 سالگی از آن استفاده كنند. واکسن Tdap شبیه DTaP است اما با غلظت های پایین دیفتری و توکسوئید کزاز وجود دارد. همچنین باید بزرگسالانی که واکسن را در دوران نوجوانی دریافت نکرده اند، و کلیه زنان باردار بدون توجه به زمان آخرین بار انجام واکسیناسیون در نیمه دوم حاملگی لازم است این واکسن را دریافت کنند.

این واکسن برای افرادی که از نزدیک در تماس با نوزادان هستند بسیار مهم است. زیرا می توانند عوارض شدید و بالقوه تهدید کننده زندگی را از سیاه سرفه ایجاد کنند. ایمنی بزرگسالان نسبت به سیاه سرفه در طول زمان کاهش می یابد. بنابراین واکسیناسیون و محافظت از خود در برابر عفونت همچنین به محافظت از کودک و نوزاد در مقابل آن کمک می کند. مانند همه برنامه های ایمن سازی، استثنائات مهم و شرایط ویژه ای نیز وجود دارد. پزشکتان جدیدترین اطلاعات را خواهد داشت. افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند باید برای جلوگیری از شیوع بیماری آنتی بیوتیک دریافت کنند، حتی اگر قبلاً علیه آن واکسینه شده باشند. بچه های کوچکتری که در معرض یک عضو خانواده آلوده باشند ممکن است نیاز به دوز تقویت کننده واکسن Tdap داشته باشند.

مدت سیاه سرفه

افرد مبتلا به سیاه سرفه پرتوسیس معمولاً 1 تا 2 هفته علائم سرماخوردگی را از خود نشان می دهند و به دنبال آن تا 3 ماه سرفه شدید خواهند داشت.مرحله آخر بیماری سیاه سرفه شامل چند هفته بهبودی با پاکسازی تدریجی علائم خواهد بود.در برخی از کودکان دوره بهبودی ممکن است ماهها ادامه داشته باشد.

سیاه سرفه چگونه درمان می شود؟

سیاه سرفه یک عفونت باکتریایی است و درنتیجه با مصرف آنتی بیوتیک ها، معمولاً از خانواده اریترومایسین، در طول دو هفته قابل درمان است. در صورت تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشک، بیمار باید تمامی دوزهای تجویزی را مصرف کند. قطع زودهنگام دوره درمان می تواند منجر به عود بیماری با شدت بالاتر از قبل شود. در موارد وخیم تر ممکن است فرد نیازمند بستری شدن در بیمارستان، گاهی در بخش مراقبت های ویژه باشد که در این موارد یک لوله تنفسی وارد گلوی بیمار می شود و تا زمان بهبودی از عفونت، این لوله وظیفه محافظت از مجاری تنفسی و کمک به تنفس بیمار را برعهده دارد.

سبک زندگی و دارو های خانگی

نکات زیر در مورد افرادی که به دلیل سیاه سرفه در خانه درمان می شوند، کاربرد دارد:

• استراحت فراوان کنید: یک اتاق خواب خنک، ساکت و تاریک ممکن است به شما در آرامش و استراحت بهتر کمک کند.
• به مقدار زیاد مایعات بنوشید: آب، آب میوه و سوپ ها گزینه های خوبی هستند. در کودکان، به ویژه، مراقب علائم کمبود آب بدن مانند لب های خشک، گریه بدون اشک و ادرار مکرر باشید.
• وعده های غذایی کمتری بخورید: برای جلوگیری از استفراغ بعد از سرفه، وعده های غذایی کوچکتر و بیشتر را جایگزین غذا های زیاد کنید.
• هوا را تمیز کنید: خانه خود را از تحریک کننده هایی که می تواند باعث ایجاد سرفه مانند دود تنباکو و دود ناشی از شومینه شود، پاک کنید.
• جلوگیری از انتقال: هنگام سرفه دهان خود را بپوشانید و اغلب دستان خود را بشویید. اگر حتماً در اطراف دیگران هستید، ماسک بزنید.

با توجه به مطالب فوق سیاه سرفه یک بیماری عفونی باکتریایی است که عامل ایجاد این بیماری یک باکتری به نام "بوردتلا پرتوزیس" (Bordetella pertussis) است.سیاه سرفه نوزادان و کودکان را بیش از بزرگسالان و نوجوانان درگیر می کند. بنابر این در مورددرمان ان باید سریعا اقدام نمود.

بیماری کزاز چیست؟