گاه بعد از خوردن برخی میوه ها و غذاها، مثل توت فرنگی، تاول ها و دمل های خارش دار و قرمز رنگی به طور پراکنده روی پوست بدن ایجاد می شود که کهیر نام دارد. کهیر در واقع صورتی یا قرمز کمرنگ و گاه قسمت مرکزی آن کمی روشن تر است. این عارضه معمولاً با خارش همراه است، ولی می تواند سوزش و زخم نیز داشته باشد. کهیر در همه جای بدن ایجاد می شود و اندازه های متفاوتی دارد.طبق آمار جهانی 20-15 درصد جمعیت جهان حداقل در طول زندگی یک بار کهیر را تجربه کرده اند و 1 تا 5 درصد مبتلا به کهیر مزمن هستند. بررسی های روان شناختی نشان داده 73 درصد افراد مبتلا به کهیر در طول بروز علائم در اجتماع ظاهر نمی شوند.کیفیت کار حرفه ای در 74 درصد مبتلایان، کاهش می یابد و 63 درصد دچار اضطراب می شوند. به نظر می رسد این بیماری پوستی که انواع و اقسام دارد؛ از کهیر آفتابی گرفته تا کهیر بارداری و... بیش از آنکه به نظر می رسد بر روان افراد تاثیر منفی می گذارد و به همین دلیل شناختن آن و روش های پیشگیری از آن و درمانش اهمیت ویژه ای دارد. بایک متخصص پوست و استاد دانشگاه آزاد اسلامی در رابطه با این بیماری شایع پوستی گفت وگو کرده ایم.
کهیر یا اورتیکا یکی از تظاهرات بیماری های آلرژیک و نوعی تورم قرمزرنگ پوست است که با خارش و گاهی سوزش و به ندرت با درد همراه می شود. این ضایعات معمولا بعد از گذشت چند دقیقه تا چند ساعت در ناحیه درگیر ناپدید و در منطقه دیگری ظاهر می شوند. اندازه آنها هم متفاوت است و می تواند از یک ماش تا یک بشقاب متغیر باشد. گاهی کهیرها به هم متصل می شوند و گاهی در سطح بدن پراکنده اند.
چه عاملی باعث می شود که فردی کهیر بزند؟
علت بروز کهیر یا شیمیایی است یا فیزیکی. به دنبال یک محرک درونی یا خارجی هیستامین یا سروتونین از سلول های ماست خارج می شود که این موضوع باعث ارتعاش آب از خون به مایع میان بافتی می شود. وقتی آب در مایع میان بافتی و بین سلولی تجمع کرد، کهیر نمود پیدا می کند. البته کهیر روی پوست قابل ملاحظه است، اما در بافت های گوارشی به شکل سوء هاضمه و درد و سوزش ظاهر می شود و در مخاط تنفسی به شکل تنگی نفس.
انواع کهیر
کهیرها به چند دسته مختلف تقسیم می شوند:
کهیر حاد، کمتر ۶ هفته دوام داشته و معمولاً دلیل مشخصی دارد.
کهیر مزمن، بیش از ۶ هفته (و گاهی ماه ها یا سال ها) طول می کشد و می تواند دلیل مشخصی داشته یا نداشته باشد.
کهیر معمولی، به طور ناگهانی و به علت نامعلومی ظاهر می شود. معمولاً با همان سرعتی که ظاهر شد ناپدید می شود و سپس در جای دیگری از بدن بروز می کند و روزها یا هفته باقی می ماند.
کهیر فیزیکی، که ۱۵ تا ۲۰ % از موارد کهیر مزمن را تشکیل می دهد، معمولاً بعد از تماس مستقیم با بعضی چیزها یا مواد موجود در محیط بروز می کند.
- کهیر خورشیدی، بعد از قرار گرفتن در معرض آفتاب بروز می کند.
- کهیر سرد، زمانی رخ می دهد که شخص بعد گذراندن مدتی در سرما در حال گرم شدن است.
- کهیر کولینرژیک، باعث می شود بعد از انجام تمرینات ورزشی شدید یا یک حمام یا دوش داغ صدها برآمدگی کوچک روی پوست ایجاد شود.
- علل دیگر کهیر فیزیکی عبارتند از:
آب
گرما
ارتعاش
فشار روی پوست (مثل فشار ناشی از کمربند یا لباس خیلی تنگ)
معمولاً چه مدت طول می کشد تا کهیر درمان شود؟
کهیر حاد معمولاً گذشته از 6 هفته کاملا برطرف میشود، ولی کهیر مزمن بیش از 6 هفته ادامه دار هست و مرتب عود می کند. در این افراد مصرف مرتب و هرروز داروهای آنتی هیستامین لازم هست.
برای درمان کهیر چه نوع داروهایی تجویز میشود؟
برای کهیر حاد حذف عامل ایجاد کننده مهم هست، اما در کهیر مزمن باید مریضی را علامتی درمان کرد و رفع کامل آن امکان پذیر نیست. برای تمامی مبتلایان مصرف داروهای آنتی هیستامینی در راس قرار دارد. گرچه این داروها تا گذشته از بروز کهیر و برای جلوگیری، اکثر موثرند و میزان تاثیر آن ها بعد از بروز کهیر کم میشود.
پس مبتلایان باید هرروز این دارو را مصرف کنند؟
در افراد مبتلا به کهیر مزمن زیر نظر دکتر بله، اما در افراد مبتلا به کهیر حاد لازم نیست. این افراد میتوانند در شرایط خاص مثلاً در فصل سرد و خشکسالی یا شرایطی که دچار اضطراب میباشند با مشورت دکتر دارو مصرف کنند. آنتی هیستامین ها بدون عارضه نیستند و نه تنها خواب آورند،بلکه باعث احتباس آب میشوند. درنتیجه بانو هاي آبستن و سالمندان باید مراقب مصرف آن و همین طور تداخلات دارویی باشند. در موارد اورژانسی که کهیر در بلع و تنفس اضطراب ایجاد کند، کورتون هاي تزریقی تجویز میشود.
آیا غیر از دارودرمانی، روشی برای تسکین خارش و علائم کهیر وجود دارد؟
برای تسکین علائم میتوان از کمپرس سرد بهره گیری کرد. پماد کالامین هم اثر خنک کنندگی و ضدالتهاب دارد. اگر مریض دچار خارش شدید هست میتوان از پمادهای کورتونی هم کمک گرفت. خیار و ماست هم که طبع سردی دارند، حس خوبی به فرد مبتلا به کهیر می دهند.
آیا برای ابتلا به کهیر عصبی یا سایر انواع کهیر، اساس ژنتیکی لازم هست؟
بله، تمام واکنش هاي حساسیت زا و کهیر به ژنتیک وابسته اند. در فردی که والدین هر دو کهیر می زنند به طور حتم طفل هم مبتلا میشود و اگر یکی از والدین دچار باشد تا 30 درصد این احتمال به فرزندش میرسد. اثبات شده ماست ها در کسانی که اساس ژنتیکی ابتلا به کهیر دارند، غشای نازک تری دارند و با کوچک ترین تحریک گرانول ها را آزاد میکنند.
کهیر میزنید؟ از مواد حساسیت زا دوری کنید!
نخستین گام در درمان کهیر، دوری از عواملی هست که باعث ایجاد حساسیت در شما شده اند. اگر متوجه شدید چه عاملی موجب بروز کهیر در شما شده هست، آن را از اطراف خود دور کنید. برخی گیاهان، گزش حشرات، لباس پشمی، گربه یا سگ از عوامل متعارف ایجاد حساسیت میباشند.از این عوامل یا دیگر عوامل حساسیت زا دوری کنید.گاهی برای شناختن عامل حساسیت زا مجبور می شوید مثل یک کارآگاه به جستجو بپردازید و همۀ وقت} کشف آن علت راحت نیست.
3 سال پیش