دردهای دهان و دندان دارای علل متفاوتی می باشند. پوسیدگی های دندانی، شکستن دندان، عفونت لثه، بیماری های سیستمیک تاثیرگذار روی اعصاب، بیماری های عصبی و حتی استرس و اضطراب میتواند سبب دردهای فک ، صورت و دندان شود. در شرایط دنیای امروزی و با حجم زیاد نگرانی ها و اضطراب های مربوط به ویروس کرونا افراد دچار استرس زیادی هستند.استرس یکی از عوامل اصلی دندان قروچه و یا سابیدن دندانها به هم در افراد است. بیماران اغلب به دلیل استرس زیاد در طول روز این فشار را به صورت دندان قروچه در زمان خواب و به صورت ناخوداگاه تخلیه میکنند. گاهی به دلیل فشار استرس فراوان افراد حتی درطول روز دندان ها را روی هم فشرده و یا بهم می سابند.فشار دادن یا سابیدن دندانها روی هم سبب فعال شدن عضلات فک و صورت شده و باعث کار کردن و یا انقباض و انبصاط این ماهیچه ها می شود. در ضمن مفصل گیجگاهی که محل اتصال فک پایین و بالا است هم در این پروسه فشار دادن دندان ها روی هم دچار فرسایش و فشار اضافی می شود. ماهیچه های فک و صورت و مفصل گیجگاهی ما قادرند که فشارها و کار در زمان غذا خوردن را تحمل کنند. این فشارها در حین غذا خوردن در طول شبانه روز معمولا ۱۵ تا ۲۰ دقیقه می باشد. حال این عضلات و مفصل گیجگاهی به خاطر استرس وفشار مداوم دندان قروچه ممکن است ۱۰ تا ۱۸ ساعت تحت فشار و فعالیت باشند. این فشار و فعالیت بیش از حد عضلات صورت ومفصل گیجگاهی سبب خستگی و فرسایش انها شده و متعاقبا باعث دردهای فک و صورت و مفصل گیجگاهی می شود. این درد ناشی از التهاب و خستگی این عضلات و مفصل است.
گاهی این فشار های زیاد بخاطر دندان قروچه باعث ساییدگی دندان ها و حتی شکستن انها میشود. گاهی این فشارها دندان های عصب کشی شده یا دندان هایی که حساس بوده اند را حساس تر از قبل و گاهی دردناک می کند. گاهی این خستگی و درد ناشی باعث شروع سر دردهای میگرنی یا دیگر سر دردها می شود. حتی گاهی این دردها باعث انتقال درد به ناحیه گردن و پشت سر شده و سبب احساس درد در این نواحی می شود.
درحالی که بسیاری از افراد از تکرار این عادات بی خبرند، اغلب درد شدیدی را در ناحیه صورت خود احساس می کنند یا صبح ها با سردرد از خواب بیدار می شوند. از آنجایی که عضلات صورت این افراد مدام تحت فشار است، گاهی حتی باز کردن دهان برایشان آزاردهنده به نظر می رسد و از آنجا که مفاصل آنها به دلیل این رفتارهای تکراری آسیب دیده اند، گاهی در زمان کامل باز کردن دهان، انحرافی در فک آنها مشاهده می شود.سندرم اختلالات عصبی عضلانی، مفاصل را درگیر می کند و اولین و مهم ترین راه برای کاهش دردهای فک و صورت این افراد کم شدن استرس است. این افراد قبل از هرچیز باید راهی برای مهار کردن استرسشان پیدا کنند و با تغییر محیطی که فشار روانی زیادی را به آنها تحمیل می کند یا با کمک گرفتن از متخصصان روانشناس و روان پزشک اضطراب خود را کاهش دهند.وقتی این افراد در مهار اضطراب توانمند شدند، نوبت به درمان های مربوط به حوزه فک و صورت می رسد. متخصصان این حوزه با ساختن ابزاری به نام «نایت گارد» برای افراد مبتلا به این مشکل، احتمال فشار آمدن به فک آنها را در طول شب کاهش می دهند. این وسیله امکان ساییده شدن دندان ها روی همدیگر را از بین می برد و فشار را از روی مفاصل آنها برمی دارد.گرچه در برخی موارد آسیب دیدگی های فک و صورت این افراد آنقدر شدید است که چاره ای جز جراحی باقی نمی ماند، اما در ۸۵ درصد موارد، با درمان های محافظه کارانه و غیرتهاجمی می توان این مشکل را برطرف کرد. در کنار استفاده از ابزار گفته شده، مصرف رژیم غذایی سالم و در برخی موارد دارودرمانی می تواند به بهبود وضعیت این افراد کمک کند. در صورتی که مفاصل آنها در اثر فشار ملتهب شده باشد، مصرف داروهای ضدالتهاب به آنها توصیه می شود.
افرادی که شب ها و هنگام خواب آرواره های خود را به هم فشار می دهند یا دندان هایشان را روی هم می سایند، گذشته از استفاده از نایت گارد باید مدتی رژیم غذایی خاصی را هم رعایت کنند. پرهیز از زیاد باز کردن یا پر کردن دهان، مصرف خوراکی ها و غذاهای نرم و لقمه های کوچک می تواند به کاهش مشکلات آنها کمک کند و در صورتی که وضعیت فرد وخیم باشد، خوردن غذاهای نرم و مخلوط شده تا زمان کاهش مشکل به او توصیه می شود.
درد عصبی فک دندان قروچه چه بر سر فک تان می آورد؟
یکی از علل شایع درد دو طرفه مفصل فک، فشار دادن دندان ها موقع خواب به علت فشار های عصبی و گاهی نیز کاملا بدون علت است. این بیماران معمولا صبح ها حالت خستگی در فک و دهان دارند.هر کسی می تواند به علت فشار های عصبی یا عادت به دندان قروچه و فشار آوردن به دندان ها هنگام استرس و اضطراب به مفصل و غضروف مفصلی یا دندان های خود آسیب بزند. چنین آسیب هایی در صورت تداوم داشتن در نهایت سبب آرتروز می شود.
چرا فک تان را عصبی می کنید؟!
معمولا درد های عصبی در فک بالا یا پایین در اثر استرس و فشار های عصبی روز یا استفاده از مواد مخدر و محرک و کافئین به خصوص قبل از خواب ایجاد می شود. در حالت عادی برای جویدن، فشار ۴۰ تا ۶۰ نیوتن بر فک ها اعمال می شود، ولی این فشار نا خودآگاه در شب تا ۴۵۰ نیوتن می تواند ایجاد شود.البته فقط استرس منجر به بروز این نوع درد های فکی نمی شود. بلکه مصرف الکل، مواد مخدر و محرک و کافئین قبل از خواب نیز می تواند باعث این مشکل شود.استفاده از محافظ شبانه دندان اولین و راحت ترین درمان درد عصبی فک ها استفاده از نایت گارد (ابزاری برای مقابله با دندان قروچه و فشردن دندان ها به یکدیگر که هنگام خواب داخل دهان روی دندان ها قرار داده می شود و به عنوان یک لایه محافظ بین دندان های بالا و پایین عمل می کند و از اعمال فشار بر روی دندان ها می کاهد) است که مثل محافظ های ورزشی عمل می کند، ولی بسیار ظریف است و قطر میلی متری دارد.در بیمارانی که شب ها به دندان هایشان فشار می آورند یا دندان قروچه، ساییدگی شدید دندان ها یا شکستگی مکرر پر کردگی دندان در آن ها مشاهده می شود باید سریعا برای پیشگیری از مشکلات بیشتر، محافظ شبانه با جنس سخت ساخته شود.همچنین تمرینات ایرودینامیک (حرکات تمرینی برای ماهیچه های فک است که تحت فشار قرار دارند که به نرم شدن این ماهیچه ها و تقویت و هماهنگی فک ها کمک می کند) بسیار کمک کننده است به خصوص وقتی که این فشار ها سبب گرفتگی ماهیچه های جونده شده باشد. کار درمانی و ورزش های عضلات فک، به خصوص در شروع بیماری که همراه گرفتگی عضلات است در کاهش درد فکی بسیار موثر است.