دندان درد، دردی است که در دندان یا اطراف آن حس می شود و ممکن است علل متفاوتی داشته باشد، از جمله پوسیدگی دندان، آبسه دندانی، شکستگی دندان، خالی شدن دندان پرشده و حرکات مکرری مانند جویدن یا ساییدن دندان ها به هم، دندان درد ممکن است حاد و تیر کشنده باشد یا به صورت دردی مبهم احساس شود. این درد گاهی جویدن غذا، تمرکز، انجام کارهای روزمره و حتی خواب شب شما را مختل می کند. برخی مواقع درد دندان حاد و نافذ یا مداوم است. برخی افراد درد را فقط هنگامی که روی دندان فشار می آید، حس می کنند. گاهی تورم اطراف دندان، تب یا سردرد باعث دندان درد می شود. اگر دندان دچار عفونت شود، ترشحات بدبو ایجاد می کند. به غیر از این دندان درد معمول، ممکن است هنگام خوردن غذاهای سرد یا گرم در سطح دندان احساس درد و حساسیت کنید. اگر این حساسیت دندانی با علائم دیگری همراه نباشد، معمولاً ناشی از ساییدگی مینای دندان است.
دندان درد
در زیر مینا مجاری لانه زنبوری ریز پر از مایعی وجود دارد که مستقیما به مغز دندان می روند که حاوی عصب حساس دندان است. به طور طبیعی، بزاق دهان باعث رسوب کلسیم بر مینای دندان شده و مانع باز شدن این مجاری می گردد. اما مسواک زدن شدید و زیاد (مخصوصا با مسواک زبر)، عقب نشینی لثه ها، خوردن غذاهای اسیدی و دندان قروچه پوشش محافظتی دندان را از بین می برند و انتهای مجاری را لخت می کنند. ترک خوردگی دندان ها و افتادن پرشدگی ها نیز مجاری را لخت می کنند.علت هر چه باشد، وقتی انتهای مجرایی لخت شد، تغییر شدید دمای دهان باعث جابه جا شدن سریع مایع درون آن می گردد. این حرکت مایع باعث تیر کشیدن دندان می شود.
خورده شدن مینا باعث واکنش های دردناک به خوراکی های سرد می شود. اگر دندان تان به چیزهای گرم حساس است یا اگر حساسیت به چیزهای سرد بیش از چند لحظه طول می کشد، احتمالاً دچار التهاب بازگشت ناپذیری شده اید که ممکن است منجر به آبسه (التهاب پر از چرک) شود.لثه ها مانند یک پوشش، ریشه های دندان را می پوشانند، بنابراین با تحلیل لثه ها و از بین رفتن محافظ ریشه که «سمان» نام دارد، ریشه های زیرین دندان ها بدون محافظ می مانند. از این رو مشاوره با دندانپزشک برای شناسایی علت تحلیل لثه و انتخاب بهترین راه درمان بسیار مهم است.
علائم پوسیدگی دندان و جلوگیری از آن
در دندان های سالم، عاج دندان (بافت زنده درون دندان) به کمک لثه ها و لایه محکم مینای دندان محافظت می شود. وقتی مینای دندان از بین می رود یا هنگامی که لثه ها بر اثر مسواک زدن محکم یا استفاده از مسواکی با الیاف بسیار زبر تحلیل می یابند، لایه سمان ساییده شده و ممکن است عاج دندان نمایان شود.عاج دندان از تعداد زیادی مجرا (لوله های میکروسکوپی به نام توبول) تشکیل شده که با عصب عمق دندان در ارتباط است.سرما، گرما یا شیرینی می تواند سبب تحریک عاج دندان و متعاقب آن تحریک عصب هایی شود که ایجاد حساسیت، ناراحتی و درد می کند.
حساسیت دندانی چیست؟
گاهی اوقات غذاهای سرد، گرم، شیرین یا ترش ممکن است باعث درد شدید و ناگهانی در دندان هایتان شوند که معمولا تا خود عصب دندان نیز درد احساس می شود. این ناراحتی به عنوان حساسیت دندان شناخته می شود. البته بهتر است اشاره کنیم که این درد موقت می باشد.حساسیت دندان ممکن است برای همه اتفاق بیفتند و شما نباید زیاد در مورد آن نگران باشید.شایع ترین علائم این بیماری دردهای شدید و ناگهانی می باشد که به هنگام خوردن مواد غذایی سرد، گرم یا حتی با برخورد هوای سرد به دندان ها اتفاق می افتد. بعضی از افراد نیز ممکن است که بعد از مسواک زدن یا کشیدن نخ دندان این حساسیت و درد را تجربه کنند.دلیل اصلی حساسیت دندانمربوط به پالپ دندان است. در دندان های سالم، مینای دندان از لایه ی زیری خود یعنی دنتین که نرم تر از مینا است، محافظت می کند. ریشه ی دندان نیز توسط لثه محافظت می شود. حالا اگر مینای دندان دچار فرسایش شود یا اگر خط لثه ی شما عقب تر برود، دنتین در معرض خطر قرار می گیرد. از طرف دیگر دنتین دارای هزاران کانال است که به پالپ یا همان مغز دندان متصل است. هنگامی که دندان شما با ماده ی سردی تماس می یابد، از طریق این کانال ها به عصب دندان راه پیدا می کند و باعث ایجاد درد می شود.
درمان حساسیت دندانی
- هنگامی که علت حساسیت دندانی معلوم شد، دندان پزشکتان می تواند روش هایی را برای تسکین درد و حساسیت به کار ببرد، از جمله:
- استفاده از خمیردندان برای دندان های حساس
- استفاده از ژل فلوراید
- پر کردن دندان به طوری که نواحی برهنه شده ریشه دندان پوشانده شود.
- استفاده از مواد سیلانت
- تجویز خمیردندان های ضدحساسیت دندان (که با خمیردندان به کار نمی روند)
- اگر حساسیت دندانی شما بسیار شدید باشد، ممکن است دندان پزشک انجام روت کانال را پیشنهاد کند.
