حرفه ای شدن در دنیای روزنامه نگاری و مطبوعات نیازمند صرف وقت وآموزش مهارت خبرنویسی و همچنین سایر مهارت های ارتباطی می باشد.اولین قدم برای ورد به دنیای مطبوعات داشتن حداقل مدرک لیسانس در هر رشته ی مورد قبول است ولی اگر رشته ی شما مرتبط با علوم ارتباطات باشد برایتان بهتر خواهد بود در متن حاضر تفاوت برخی از اصطلاحات خاص دنیای روزنامه نگاری را برایتان شرح می دهیم. شما بعنوان یک خبرنگار باید تفاوت میان تیتر و لید خبر را بدانید و اینکه هر کدام چه ویژگی هایی دارند.
نوشتن گزارش خبری برای سخت خبر و نرم خبر
تعریف لید خبر
لید عبارت است از اولین واژه بعد از تیتر و یا برخی اوقات می توان لید را پاراگراف اصلی متن خبر خواند، که ماموریت ارائه خبر به صورت کوتاه، مختصر و مفید است چنان که در زمان کوتاه خواننده بداند چه خبر است غالبا لید شامل عناصر خبری چه؟چه کسی؟ چه چیزی؟ کجا؟ چرا و چگونه می باشد. لید واژه یا عبارتی است که خبر بدون آن ناقص می باشد. لید را فونت خبر می نویسند.لید خلاصه ی متن خبر است.لید عبارتی مابین 20 تا 45 کلمه می تواند باشد.
تعریف تیتر خبر
اولین نماینده متن شما در اولین نگاه خواننده به مطلب است، که نقش قلاب را برای متن خبری شما بازی می کند تیتر باید آنچنان حرفه ای نوشته شود که بتواند خواننده را برای خواندن ادامه متن ترغیب کند. برخی از مهم ترین ویژگی های تیتر عبارتند از اینکه باید ساده و روان باشد استحکام داشته باشد صداقت در ان رعایت شود و مرتبط با متن خبر باشد تیتر با فونت درشت و پررنگ نوشته می شود. تیتر را می توان خلاصهی لید(پاراگراف اصلی) خبر نامید.
قواعد لید نویسی
در لید نویسی باید به این نکته توجه داشته باشید که کدام یک از عناصر خبری از اهمیت بیشتری برای مخاطب برخوردار است. ارزش های خبری، خبر کدام اند و باید به این نکته توجه داشته باشید که چگونه لید کوتاه و مفید بنویسید. می توانید یکی از عناصر خبری مانند چرا را در لید خبری پررنگ کنید که به آن لید خبری چرا گفته می شود.
نکته: ارزش های خبری خبر عبارتند از : شهرت، فراگیری، شگفت آور بودن، تضاد ودرگیری، تعداد و بزرگی.به طور مثال خبری در رابطه با رئیس جمهموری کشور ایران به دلیل اینکه دارای ارزش خبری شهرت می باشد یعنی اغلب افراد جامعه رئیس جمهور را می شناسند، این نوع خبرها برای مخاطبان اهمیت بیشتری دارد.
کاربردی ترین لیدها در خبرنویسی
لید هرم وارانه
مشورترین سبک خبر نویسی است که در ان عناصر خبری به ترتیب از پر اهمیت ترین بخش رویداد تا کم اهمیت ترین بخش ان برای مخاطب ارائه می گردد. این نوع لید خبری بسیار محبوب است چرا که مخاطبان در همان ابتدا به صورت کلی می دانند چه اتفاقی افتاده است و همچنین اگر در روزنامه کمبود فضا باشد و یا در بخش رادیو و تلویزیون کمبود وقت باشد دست اندرکاران می توانند با حذف بخش های آخر خبر که از اهمیت کمتری برخوردار می باشند خبری با محتویات مهم برای خوانندگان ارائه دهند.
لید مستقیم و عمقی
این نوع لید به صورت مستقیم به پاسخگوئی عناصر خبری و مهم ترین بخش خبر می پردازد. لید عمقی همانند لید مستقیم عمل می کند تنها با این تفاوت که اطلاعات بیشتری به مخاطب در رابطه با خبر می دهد.
لید توصیفی
این نوع لید با استفاده از واژه های توصیفی سعی در برانگیختن احساس خوانندگان برای جلی توجه و همچنین کار تصویر سازی از رویداد اتفاق افتاده را برای مخاطب انجام میدهد تا رویداد برای خواننده قابل درک تر باشد.
لید تشریحی و تحلیلی
اين گونه ليد براساس داده ها و اطلاعات خبرى نگارش مى شود و اصل اطلاعات زيربناى نگارش اين گونه ليد ها است. در اين نوع ليد روزنامه نگار با بهره گيرى از آگاهى ها و رويدادهاى خبرى متصل به هم و از مجموع آنها مى توانند به تحليلى مبنى بر واقعيات دست يابد که نگارش يک ليد تحليلى و تشريحى به مخاطب ارائه خواهد داد.پراستفاده ترين ليد در خبرهاى عمدتاً سياسى و اقتصادى و گزارش هاى خبري، ليد تشريحى و تحليلى است.
لید استفهامی یا پرسشی
این نوع لید با سوال شروع می شود. سوالی که باید چنان جذاب و گیرا باشد که حس دانستن و کنجکاوی خواننده را بر انگیزد و او را ترغیب به خواندن ادامه متن خبر کند.
قواعد تیتر نویسی
یکی از مهم ترین قسمت های خبرنویسی نگارش تیتر جذاب و گیرا برای متن خبر می باشد. یکی از قواعد همیشه ثابت در تیتر نویسی این است که در حداقل ترین جمله ی ممکن، حداکثرترین مفهوم را برسانید در تیتر نویسی از افعال و جذاب استفاده نمائید.از برجسته ترین ویژگی های تیتر که باید در نگارش تیتر به آن توجه فرمائید عبارتند از:
در تیتر از کلمات ساده و روشن استفاده کنید.
حداکثر کاراکتر مجاز در تیتر نویسی برای تیتر اصلی ۷۵ کاراکتر، برای تیتر فرعی ۸۰ کاراکتر و برای سوتیتر ۲۰۰ کاراکتر است.
تیتر اصلی باید بدون تیتر فرعی و سو تیتر دارای معنای مستقل باشد و با حذف آنان مفهوم خود را از دست ندهد.
بهتر است فعل داشته باشد و با فعل منفی تمام نشود.
تیتر و لید باید باهم هماهنگ باشند
سعی کنید از تیتر کوتاه استفاده کنید
از صفت استفاده نکنید چرا که خبر شما را از عینی بودن و واقعیت دور می کند
در پایان تیتر نقطه نگذارید، نقطه باعث می شود خواننده از ادامه خواندن مطلب منصرف شود
به ضربه آهنگ تیتر توجه داشته باشید
در تیتر از کلمات محکم و قوی استفاده کنید
آشنایی با اجزاء تیتر
در خبرهای رسمی تیتر خبر دارای اجزاء دیگری مانند روتیتر یا همان تیتر فرعی، تیتر اصلی، سوتیتر و میان تیتر می باشد.روتیتر همانطور که از نامش مشخص است بالای تیتر اصلی می آید که با حروف کوچکتر نوشته می شود و در صورت حذف روتیتر نباید خللی در معنای تیتر اصلی ایجاد شود.سوتیتر نیز با دو هدف به خبر اضافه می شود؛ کاربرد اول آن زیبایی خبر است و کاربرد دوم دادن اطلاعات بیشتر یا برجسته کردن قسمت های مهم است. سوتیتر معمولا میان دو نقل قول می آید.سعی کنید در نگارش تیتر از خلاقیت استفاده کنید و از کلیشه ها به دور باشید چرا که کلیشه ای بودن جذابیت را از نوشته های شما دور می کند.
