به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعدنیوز، دکتر رحمان قهرمانپور تحلیلگر مسائل بین الملل در واکنش به تحولات اخیر و خبرهای منتشر شده درباره تحرکاتی برای نهایی شدن توافقی موقت میان ایران و آمریکا برای برداشتن گام هایی مؤثر به سمت توافق اصلی گفت: مزیت اصلی برجام این بود که بدیل و آلترناتیو بهتری نداشت. اما به مرور زمان این مزیت مورد بهره برداری قرار نگرفت و اهمیت خود را از دست داد. تحریم ها لغو نشد و سرمایه گذاری در ایران افزایش نیافت و بعد از خروج ترامپ از برجام هم ایران پیشرفت فنی هسته ای خود را ادامه داد.
این کارشناس روابط بین الملل تصریح کرد: برجام به سختی در دوران ترامپ زنده ماند. با آمدن بایدن و به نتیجه نرسیدن مذاکرات و حمله روسیه به اوکراین و نزدیک تر شدن ایران به روسیه ، شرایط محیطی حاکم بر برجام در حد بسیار زیادی تغییر کرد و این مزیت را به سرعت کاهش داد. درست است که هنوز در افق بدیلی برای برجام دیده نمی شود اما در قیاس با گذشته مزیت و سودمندی برجام مخصوصا برای طرف غربی به شدت کاهش یافته است. اگر این فرض ها درست باشد می توان نتیجه گرفت که در دوران بایدن هم برجام احیا نمی شود. لذا از نظر دولت بایدن توافق موقت شاید راهی برای رسیدن به آن توافق جامع تر از برجام باشد.
دکتر قهرمانپور درباره علل عدم احیای برجام در 4 سال نخست حضور بایدن در کاخ سفید علیرغم بالا بودن امیدها برای توافق ایران و آمریکا در دوران حضور دموکرات ها در قدرت گفت: اختلاف در باره برجام بسیار بیشتر از آن است که بتوان نسبت به احیای آن امیدوار بود. یک طرف ماجرا یعنی غرب بدون اینکه اعلام کند برجام را تمام شده می داند و طرف دیگر یعنی ایران دنبال احیای آن است. ایران نمی خواهد امتیاز پیشرفت فنی را از دست بدهد غرب نمی خواهد تحریم را کنار بگذارد.
این استاد دانشگاه درباره دلایل استنکاف اروپا از پادرمیانی در مناقشه هسته ای گفت: اروپا بخاطر موضوع ایران در جنگ اوکراین تمایلی به میانجی گری بین ایران و آمریکا ندارد. ایران هم میل به گفتگوی مستقیم با آمریکا ندارد. روسیه احیای مذاکرات برجام در مقطع فعلی را به ضرر خود می داند و چین هم طبق روال گذشته نمی خواهد بصورت جدی در مناقشه هسته ای ایران ورود کند.
دکتر قهرمانپور در پایان به تحولات اخیر در منطقه و حرکت کشورها به سمت تساهل و صلح گفت: عربستان و امارات با نزدیکی به ایران می خواهند خود را از این مناقشه دور کنند و اسرائیل دنبال تقویت توانایی مستقل خود برای برخورد با ایران است. چارچوب قبلی در موضوع هسته ای ایران بدلیل تغییر شرایط عملا از بین رفته و چارچوب جدیدی شکل نگرفته است. عمان و قطر هم توان این کار را ندارند.
