به گزارش سرویس اطلاعات دارویی پایگاه خبری ساعدنیوز، پرگابالین، که با نامهای تجاری مختلفی از جمله لایریکا (Lyrica) نیز شناخته میشود، یک داروی ضد صرع و ضد اضطراب است که در دستهای از داروها به نام گاباپنتینوئیدها قرار میگیرد. این دارو با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، به کنترل و کاهش انتقال سیگنالهای درد در مغز کمک میکند. پرگابالین با اتصال به زیرواحدهای خاصی از کانالهای کلسیم در سلولهای عصبی، فعالیت این کانالها را تعدیل کرده و در نتیجه آزادسازی برخی از انتقالدهندههای عصبی که در ایجاد درد، تشنج و اضطراب نقش دارند را کاهش میدهد. این مکانیسم اثر، پرگابالین را به گزینهای مؤثر برای درمان طیف وسیعی از بیماریهای مرتبط با سیستم عصبی تبدیل کرده است.
اهمیت این دارو در توانایی آن برای بهبود کیفیت زندگی بیمارانی است که از دردهای مزمن عصبی رنج میبرند؛ دردهایی که اغلب به مسکنهای معمولی پاسخ نمیدهند. علاوه بر این، پرگابالین به عنوان یک درمان کمکی در کنار سایر داروهای ضد صرع، به کاهش دفعات تشنج در بیماران مبتلا به صرع پارشیال (جزئی) کمک شایانی میکند. با این حال، مصرف خودسرانه و بدون تجویز پزشک به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی و خطر وابستگی، به هیچ وجه توصیه نمیشود و آگاهی از جزئیات این دارو برای مصرفکنندگان آن ضروری است.
کپسول پرگابالین برای مدیریت و درمان چندین بیماری مرتبط با سیستم عصبی تجویز میشود. یکی از اصلیترین کاربردهای آن، درمان نوروپاتی محیطی دیابتی است. این عارضه که از شایعترین عوارض دیابت است، با دردهای سوزشی، گزگز و بیحسی در دستها و پاها مشخص میشود. پرگابالین با کاهش سیگنالهای درد ارسالی از اعصاب آسیبدیده، به طور قابل توجهی این علائم را تسکین داده و به بیماران کمک میکند تا فعالیتهای روزمره خود را با راحتی بیشتری انجام دهند.
یکی دیگر از موارد مصرف مهم این دارو، تسکین نورالژی پس از هرپس (Postherpetic Neuralgia) است. این وضعیت دردناک، عارضهای از بیماری زونا است که میتواند ماهها و حتی سالها پس از بهبودی بثورات پوستی ادامه یابد. درد ناشی از آن اغلب به صورت سوزاننده و شدید توصیف میشود و پرگابالین به عنوان یکی از خطوط اصلی درمان برای کنترل این درد مزمن عصبی به کار میرود. همچنین، این دارو در درمان دردهای عصبی ناشی از آسیب نخاعی و بیماری فیبرومیالژیا که با درد گسترده اسکلتی-عضلانی، خستگی و مشکلات خواب همراه است، کاربرد دارد و میتواند به بهبود کلی علائم در این بیماران کمک کند.
علاوه بر دردهای عصبی، پرگابالین نقش مهمی در کنترل تشنج با شروع جزئی (Partial Onset Seizures) در بزرگسالان مبتلا به صرع دارد. این دارو معمولاً به عنوان یک درمان کمکی در کنار سایر داروهای ضد تشنج استفاده میشود تا اثربخشی درمان را افزایش داده و تعداد حملات تشنج را کاهش دهد. در برخی کشورها، پرگابالین برای درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) نیز تأیید شده است. این دارو با کاهش فعالیت بیش از حد سلولهای عصبی مرتبط با اضطراب، به کاهش علائمی مانند نگرانی مداوم، تنش و بیقراری کمک میکند و جایگزینی برای برخی از داروهای ضد اضطراب دیگر محسوب میشود.

همانند هر داروی دیگری، مصرف پرگابالین نیز میتواند با برخی عوارض جانبی همراه باشد. شایعترین عوارض این دارو معمولاً خفیف تا متوسط بوده و با گذشت زمان و سازگاری بدن با دارو، کاهش مییابند. از جمله متداولترین این عوارض میتوان به سرگیجه و خوابآلودگی اشاره کرد. این دو عارضه به ویژه در ابتدای درمان یا پس از افزایش دوز دارو بیشتر مشاهده میشوند و به همین دلیل توصیه میشود تا زمان مشخص شدن اثر دارو بر بدن، از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، مانند رانندگی یا کار با ماشینآلات سنگین، خودداری شود.
خشکی دهان، تاری دید و افزایش وزن نیز از دیگر عوارض جانبی نسبتاً شایع پرگابالین هستند. خشکی دهان را میتوان با نوشیدن آب کافی و استفاده از آدامسهای بدون قند مدیریت کرد. تاری دید معمولاً گذرا است، اما در صورت تداوم یا شدت یافتن، باید به پزشک اطلاع داده شود. افزایش وزن و ورم یا ادم در اندامها (به خصوص پاها) نیز ممکن است در برخی بیماران رخ دهد که نیازمند نظارت پزشک، به ویژه در بیماران با مشکلات قلبی، است. مشکل در تمرکز، اختلال در تعادل و احساس خستگی نیز از دیگر عوارضی هستند که ممکن است بر فعالیتهای روزانه فرد تأثیر بگذارند.
اگرچه نادر است، اما مصرف پرگابالین میتواند منجر به عوارض جانبی جدی نیز شود که نیازمند توجه فوری پزشکی هستند. یکی از این عوارض، واکنشهای آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) است که میتواند با علائمی مانند تورم صورت، لبها، زبان و گلو، کهیر و مشکلات تنفسی بروز کند. این یک وضعیت اورژanسی است و در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید مصرف دارو فوراً قطع و به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه شود.
بروز افکار خودکشی یا اقدام به آن، تغییرات خلقی یا رفتاری غیرمعمول مانند افسردگی جدید یا تشدید شده، اضطراب، تحریکپذیری و پرخاشگری از دیگر عوارض جانبی جدی اما نادر هستند که باید به دقت تحت نظر قرار گیرند. هرگونه تغییر نگرانکننده در وضعیت روحی بیمار باید بلافاصله به پزشک معالج گزارش شود. علاوه بر این، مشکلات عضلانی غیرقابل توضیح مانند درد، ضعف و حساسیت عضلانی (به ویژه اگر با تب و ناخوشی همراه باشد) میتواند نشانهای از یک عارضه نادر اما جدی به نام رابدومیولیز باشد که به کلیهها آسیب میرساند و نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد.
کپسول پرگابالین یک داروی کلیدی در مدیریت دردهای مزمن عصبی ناشی از دیابت، زونا و آسیبهای نخاعی، و همچنین یک درمان کمکی مؤثر برای کنترل تشنجهای جزئی است. این دارو با تعدیل فعالیت سیستم عصبی مرکزی، کیفیت زندگی بسیاری از بیماران را بهبود میبخشد. با این حال، آگاهی از عوارض جانبی آن، از جمله سرگیجه، خوابآلودگی و افزایش وزن که شایعتر هستند، و همچنین عوارض نادری اما جدی مانند واکنشهای آلرژیک شدید و تغییرات خلقی، برای مصرف ایمن و مؤثر دارو ضروری است. مصرف این دارو باید حتماً تحت نظر پزشک باشد و هرگونه عارضه نگرانکنندهای باید به سرعت با پزشک در میان گذاشته شود. قطع ناگهانی دارو نیز میتواند منجر به علائم ترک شود، بنابراین کاهش دوز باید به صورت تدریجی و طبق دستور پزشک انجام گیرد.
برای مشاهده مطالب مرتبط با اطلاعات دارویی اینجا کلیک کنید