به گزارش سرویس پوست و مو پایگاه خبری ساعدنیوز، در دنیای درمانهای خانگی و زیبایی، استفاده از جوش شیرین (بیکربنات سدیم) به عنوان یک راه حل ارزان و در دسترس برای رفع مشکلات پوستی، به ویژه لکهای صورت، شهرت فراوانی پیدا کرده است. بسیاری از وبسایتها و افراد، ماسک جوش شیرین را به عنوان یک لایهبردار قوی و روشنکننده پوست معرفی میکنند. اما آیا این ادعاها پایه و اساس علمی دارند یا صرفاً یک باور غلط و خطرناک هستند؟ در این مقاله به صورت علمی و بیطرفانه به بررسی تأثیر جوش شیرین بر لکهای صورت، عوارض جانبی آن و معرفی جایگزینهای مطمئن میپردازیم.
پوست انسان به طور طبیعی دارای یک لایه محافظ اسیدی به نام "اسید منتل" (Acid Mantle) است. این لایه که pH آن بین 4.5 تا 5.5 است، نقش حیاتی در حفظ رطوبت، مقابله با باکتریها و عوامل بیماریزا و در نهایت سلامت کلی پوست ایفا میکند.
در مقابل، جوش شیرین یک ماده به شدت قلیایی با pH حدود 9 است. استفاده مستقیم از مادهای با این سطح قلیایی بر روی پوست، تعادل pH طبیعی آن را به شدت به هم میریزد. این عدم تعادل منجر به عوارض جدی زیر میشود:
تخریب سد دفاعی پوست: اولین و مهمترین خطر، از بین رفتن لایه محافظ اسیدی پوست است. این اتفاق پوست را در برابر عفونتهای باکتریایی، آلودگیها و آسیبهای محیطی به شدت آسیبپذیر میکند.
خشکی شدید و پوسته پوسته شدن: جوش شیرین تمام چربیهای طبیعی و ضروری پوست را از بین میبرد و منجر به خشکی، کشیدگی، قرمزی و پوسته پوسته شدن شدید آن میشود.
افزایش حساسیت و التهاب: با تضعیف سد دفاعی، پوست به شدت حساس شده و احتمال بروز واکنشهای آلرژیک، اگزما و التهابات پوستی افزایش مییابد.
تشدید لک و آکنه: برخلاف باور عمومی، استفاده از جوش شیرین در درازمدت میتواند با تحریک پوست و ایجاد التهاب، باعث تشدید آکنهها و حتی ایجاد لکهای جدید (لکهای پس از التهاب یا PIH) شود.
بافت دانهای جوش شیرین ممکن است به عنوان یک لایهبردار فیزیکی عمل کند. اما این لایهبرداری بسیار خشن و نامنظم است. کریستالهای بیکربنات سدیم لبههای تیزی دارند که میتوانند خراشهای میکروسکوپی بر روی سطح پوست ایجاد کرده و به آن آسیب برسانند. لایهبرداری باید به روشی کنترلشده و ایمن انجام شود، کاری که جوش شیرین قادر به انجام آن نیست.
خوشبختانه، علم درماتولوژی راههای بسیار مؤثر و ایمنتری را برای درمان انواع لکهای صورت ارائه میدهد. به جای روی آوردن به روشهای پرخطر مانند جوش شیرین، از ترکیبات و روشهای اثباتشده زیر استفاده کنید:
استفاده از ضدآفتاب: مهمترین و اولین قدم در پیشگیری و درمان لک، استفاده روزانه و مداوم از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب (حداقل 30) است. نور خورشید عامل اصلی ایجاد و تشدید لکهاست.
لایهبردارهای شیمیایی (AHA و BHA): اسیدهایی مانند گلیکولیک اسید، لاکتیک اسید (از خانواده آلفا هیدروکسی اسیدها) و سالیسیلیک اسید (بتا هیدروکسی اسید) به طور مؤثری سلولهای مرده را حذف کرده و به روشن شدن لکها کمک میکنند.
ترکیبات روشنکننده: استفاده از سرمها و کرمهای حاوی ویتامین C، نیاسینامید، رتینول، آزلائیک اسید و عصاره شیرین بیان میتواند به مهار تولید رنگدانه و کاهش видимость لکها کمک شایانی کند.
درمانهای کلینیکی: برای لکهای مقاومتر، روشهایی مانند لیزر درمانی، میکرودرم ابریژن و پیلینگ شیمیایی تحت نظر متخصص پوست، نتایج بسیار مطلوبی به همراه دارند.
اگرچه استفاده از جوش شیرین برای لک صورت یک راهحل وسوسهانگیز، ارزان و در دسترس به نظر میرسد، اما شواهد علمی به وضوح نشان میدهند که خطرات و عوارض آن بسیار بیشتر از فواید احتمالیاش است. برهم زدن تعادل pH و تخریب سد دفاعی پوست میتواند مشکلات جدی و بلندمدتی را برای شما به همراه داشته باشد. بهترین و هوشمندانهترین رویکرد برای داشتن پوستی سالم و شفاف، اعتماد به علم و مشورت با متخصص پوست برای انتخاب روشهای درمانی ایمن و مؤثر است. سلامت پوست خود را در اولویت قرار دهید و از آزمایش مواد نامناسب بر روی آن جداً خودداری کنید.
برای مشاهده سایر مطالب مرتبط با سلامت خانواده اینجا کلیک کنید
