به گزارش سرویس طب سنتی و گیاهان دارویی پایگاه خبری ساعدنیوز، شکوفههای سفید و معطر درخت نارنج که در فصل بهار طبیعت را عطرآگین میکنند، با نام «بهار نارنج» شناخته میشوند. این شکوفههای زیبا از دیرباز در طب سنتی ایران جایگاه ویژهای داشته و به عنوان یک داروی گیاهی قدرتمند برای تسکین اعصاب و روان به کار میرفتهاند. امروزه نیز عرق، دمنوش و اسانس بهار نارنج به دلیل خواص درمانی متعدد و تأثیرات مثبت بر سلامت جسم و روان، محبوبیت فراوانی دارند. در این مقاله، به سفری در دنیای خواص شگفتانگیز بهار نارنج میرویم، 10 فایده درمانی برجسته آن را برمیشمریم و در کنار آن، به مضرات و نکات مهمی که باید قبل از مصرف بدانید، اشاره میکنیم.
بهار نارنج سرشار از ترکیبات فعالی مانند فلاونوئیدها، آنتیاکسیدانها و اسانسهای روغنی (از جمله لینالول و لیمونن) است که خواص درمانی آن را رقم میزنند.
1. آرامبخش قوی و کاهنده استرس و اضطراب شاید شناختهشدهترین خاصیت بهار نارنج، تأثیر آن بر سیستم عصبی باشد. مصرف دمنوش یا عرق بهار نارنج به کاهش تنشهای عصبی، اضطراب و استرس کمک شایانی میکند. این گیاه با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، به ایجاد حس آرامش و کاهش هیجانات منفی کمک میکند.
2. بهبود کیفیت خواب و درمان بیخوابی برای افرادی که از اختلالات خواب رنج میبرند، بهار نارنج یک راهحل طبیعی و مؤثر است. نوشیدن یک فنجان دمنوش بهار نارنج حدود دو ساعت قبل از خواب، میتواند به آرام شدن ذهن، کاهش زمان به خواب رفتن و افزایش کیفیت خواب کمک کند.
3. تقویت دستگاه گوارش و رفع مشکلات معده بهار نارنج در تسکین مشکلات گوارشی ناشی از استرس عصبی بسیار مؤثر است. این گیاه به رفع سوءهاضمه، نفخ، اسپاسمهای شکمی و دردهای معده کمک کرده و به طور کلی موجب تقویت عملکرد دستگاه گوارش میشود.
4. تنظیم ضربان قلب و کاهش تپش قلب یکی دیگر از خواص مهم بهار نارنج، تأثیر مثبت آن بر سلامت قلب و عروق است. این گیاه به تنظیم ضربان قلب کمک کرده و تپش قلب نامنظم را که اغلب ناشی از اضطراب است، کاهش میدهد. این خاصیت به بهبود گردش خون نیز یاری میرساند.
5. تسکین سردردهای عصبی و میگرنی افرادی که از سردردهای تنشی و میگرن رنج میبرند، میتوانند از خواص آرامبخش بهار نارنج بهرهمند شوند. مصرف منظم این گیاه به کاهش شدت و دفعات حملات میگرنی کمک میکند.
6. خاصیت ضد تشنج و ضد سرفه در طب سنتی، از بهار نارنج برای کنترل حملات تشنجی خفیف و همچنین تسکین سرفههای خشک که منشأ عصبی دارند، استفاده میشود.
7. سلامت و شادابی پوست عرق بهار نارنج یک تونر طبیعی فوقالعاده برای پوست است. خواص ضدالتهابی و آنتیباکتریال آن به درمان آکنه، کاهش قرمزی و التهاب پوست و بستن منافذ باز کمک میکند. همچنین به دلیل داشتن آنتیاکسیدان، از پیری زودرس پوست جلوگیری میکند.
8. تقویت سیستم ایمنی بدن بهار نارنج سرشار از آنتیاکسیدانهاست که با رادیکالهای آزاد مبارزه کرده و از سلولهای بدن محافظت میکنند. این ویژگی به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن کمک میکند.
9. کمک به دفع سنگ کلیه نوشیدن دمنوش بهار نارنج میتواند به افزایش حجم ادرار و در نتیجه به دفع سنگهای کلیه و مثانه کمک کند. این خاصیت مدر بودن، به پاکسازی مجاری ادراری نیز یاری میرساند.
10. کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) و یائسگی خواص آرامبخش بهار نارنج میتواند به کاهش علائم روحی و جسمی سندروم پیش از قاعدگی مانند کلافگی، پرخاشگری و اضطراب کمک کند. همچنین در دوران یائسگی نیز به کاهش نوسانات خلقی و بهبود حال عمومی بانوان کمک میکند.

با وجود خواص فراوان، مصرف بیرویه یا نادرست بهار نارنج میتواند عوارضی به همراه داشته باشد:
افزایش فشار خون و ضربان قلب: مصرف بیش از حد بهار نارنج، به ویژه برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی-عروقی و فشار خون بالا، میتواند خطرناک باشد و منجر به افزایش فشار خون و تپش قلب شود.
تداخلات دارویی: بهار نارنج ممکن است با برخی داروها، به خصوص داروهای ضد افسردگی، داروهای قلبی و داروهای ضد انعقاد خون تداخل داشته باشد. در صورت مصرف این داروها، حتماً قبل از مصرف بهار نارنج با پزشک خود مشورت کنید.
دوران بارداری و شیردهی: مصرف بهار نارنج در مقادیر دارویی در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمیشود و باید با احتیاط و تحت نظر پزشک صورت گیرد.
بیماران مبتلا به گلوکوم (آب سیاه): افراد مبتلا به آب سیاه باید از مصرف بهار نارنج خودداری کنند، زیرا ممکن است شرایط بیماری را تشدید کند.
قبل از جراحی: به دلیل تأثیر بر فشار خون و ضربان قلب، توصیه میشود حداقل دو هفته قبل از هرگونه عمل جراحی، مصرف بهار نارنج را قطع کنید.
بهار نارنج، این شکوفه خوشعطر و پرخاصیت، یک داروی گیاهی ارزشمند برای دستیابی به آرامش، بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تقویت سلامت عمومی بدن است. با این حال، همانند هر گیاه دارویی دیگری، کلید بهرهمندی از فواید آن در مصرف متعادل و آگاهانه نهفته است. توجه به مضرات و موارد احتیاط، به ویژه برای افراد با شرایط پزشکی خاص، امری ضروری است. با گنجاندن هوشمندانه دمنوش یا عرق بهار نارنج در رژیم غذایی خود، میتوانید از عطر دلانگیز و خواص درمانی این هدیه بهاری طبیعت بهرهمند شوید.
برای مشاهده مطالب مرتبط با طب سنتی و گیاهان دارویی اینجا کلیک کنید