حکایت‌های سعدی در گلستان / باب اول در سیرت پادشاهان؛ حکایت شماره 8 + فایل صوتی و نگاهی به نسخه‌های قدیمی

معنی حکایت شماره 8، باب اول گلستان سعدی

هرمز به وزیرانش گفت که نمی‌داند چه خطایی مرتکب شده که پدرش او را به بند کشیده است. اما او متوجه شده که اطرافیانش از او ترس و وحشت دارند و به همین خاطر نگران بوده که ممکن است از ترس او را نابود کنند. او به حکمت‌هایی که در مورد ترس و قدرت دیگران وجود دارد، اشاره کرد و گفت که بهتر است از کسانی که از آنها می‌ترسیم، دوری کنیم، زیرا خطراتی ممکن است تهدید کننده ی ما باشد.

برگردان به زبان ساده

# هرمز را گفتند: وزیرانِ پدر را چه خطا دیدی که بند فرمودی؟ گفت: خطایی معلوم نکردم و لیکن دیدم که مَهابتِ من در دلِ ایشان، بی‌کران است و بر عهدِ من اعتمادِ کلّی ندارند. ترسیدم از بیمِ گزندِ خویش آهنگِ هلاکِ من کنند پس قولِ حکما را کار بستم که گفته‌اند:

هوش مصنوعی: هرمز گفت: وزیران پدر را به چه گناهی احضار کرده‌ای؟ پاسخ داد: گناهی مشخص ندیدم، اما متوجه شدم که ترس و احترام من در دل آنها بسیار زیاد است و به من کاملاً اعتماد ندارند. از این ترسیدم که به خاطر حفظ خودشان، قصد آسیب زدن به من را داشته باشند. به همین خاطر به گفته حکیمان عمل کردم.

# از آن کز تو ترسد بترس ای حکیم

وگر با چون او صد برآیی به جنگ

هوش مصنوعی: ای حکیم، از کسی که از تو می‌ترسد، بترس؛ و اگر با چنین فردی بخواهی به جنگ بپردازی، هر اندازه هم که در نبرد توانمند باشی، این کار عاقلانه نیست.

# از آن مار بر پایِ راعی زند

که ترسد سرش را بکوبد به سنگ

هوش مصنوعی: اگر چوپانی بترسد که ماری او را نیش خواهد زد، طبیعی است که از ترس به خود آسیب خواهد زد و سرش را به سنگ خواهد کوبید.

# نبینی که چون گربه عاجز شود

برآرد به چنگال چشمِ پلنگ؟

هوش مصنوعی: آیا نمی‌بینی که وقتی گربه توانش تمام می‌شود، چگونه با چنگال خود سعی می‌کند مانند چشم پلنگ خود را بزرگ‌تر و قوی‌تر نشان دهد؟