به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از رویترز، چند روز مانده به برگزاری دیدار پرحاشیه میان رئیسجمهور پیشین آمریکا و رئیسجمهور روسیه، پایتختهای اروپایی به تکاپو افتادهاند تا موضعی مشترک و قدرتمند در برابر کرملین ارائه دهند. مقامات ارشد اتحادیه اروپا و کشورهای کلیدی ناتو بهطور هماهنگ بر ضرورت تشدید فشارها بر مسکو تأکید کردهاند، با این هدف که هرگونه مذاکره احتمالی بین ترامپ و پوتین نتایجی مغایر با سیاستهای کلی غرب در قبال جنگ اوکراین به بار نیاورد.
این موضعگیریها به روشنی نشان میدهد که اروپا نسبت به سناریوهای احتمالی دیدار ترامپ و پوتین نگران است. تجربه گذشته و روابط نسبتاً نزدیک ترامپ با پوتین باعث شده برخی رهبران اروپایی بیم آن داشته باشند که رئیسجمهور پیشین آمریکا، در صورت تمایل به «توافق سریع»، از مواضع سختگیرانه فعلی در قبال روسیه عقبنشینی کند. این نگرانیها به ویژه در کشورهای اروپای شرقی، که به صورت مستقیم در معرض تهدیدات امنیتی روسیه هستند، شدت بیشتری دارد.
رهبران کشورهایی مانند لهستان، لیتوانی، لتونی و استونی صریحاً اعلام کردهاند که هرگونه عقبنشینی از سیاست فشار حداکثری بر مسکو، پیامدهای خطرناکی برای امنیت اروپا خواهد داشت. آنها هشدار دادهاند که هر توافقی که متضمن واگذاری اراضی اشغالی اوکراین باشد، نه تنها به مشروعیتبخشی اقدامات روسیه منجر میشود، بلکه الگویی خطرناک برای سایر مناقشات مرزی در جهان ایجاد خواهد کرد.
از سوی دیگر، کشورهای بزرگ اروپای غربی نظیر فرانسه و آلمان نیز—هرچند با لحنی دیپلماتیکتر—بر ضرورت حفظ انسجام مواضع غرب تأکید کردهاند. امانوئل مکرون و اولاف شولتس در بیانیههای جداگانه اعلام کردند که پایان جنگ باید بر اساس اصول منشور سازمان ملل و تمامیت ارضی اوکراین صورت گیرد. آنها همچنین بر اهمیت حفظ و تقویت تحریمهای اقتصادی علیه روسیه و ادامه کمکهای نظامی به کییف پافشاری کردهاند.
به گفته دیپلماتهای اروپایی، هدف اصلی این موج اظهارنظرها ارسال پیام مستقیم به هر دو طرف مذاکره—ترامپ و پوتین—است. اروپا میخواهد پیشاپیش خطوط قرمز خود را مشخص کند تا در هرگونه توافق احتمالی، منافع اوکراین و امنیت قاره نادیده گرفته نشود. این موضعگیری همچنین پیامی به افکار عمومی و متحدان فراآتلانتیک دارد که اتحادیه اروپا همچنان در قبال تجاوز روسیه موضعی قاطع دارد.
در این میان، کییف نیز از مواضع متحدان اروپاییاش استقبال کرده و آنها را نشانهای از استحکام جبهه ضدروسی دانسته است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در گفتوگویی تلویزیونی تأکید کرد که هرگونه کاهش فشار بر مسکو تنها به طولانیتر شدن جنگ و افزایش تلفات انسانی منجر خواهد شد. او همچنین هشدار داد که کرملین به دنبال استفاده از هر شکاف یا اختلاف نظر در میان متحدان غربی برای پیشبرد اهداف خود است.
تحلیلگران بر این باورند که تاکید اروپا بر فشار مضاعف بر روسیه، بیش از آنکه صرفاً یک موضعگیری نمادین باشد، تلاشی برای مدیریت فضای مذاکرات پیشرو است. در عمل، این فشارها میتواند شامل بستههای جدید تحریمی، محدودیتهای گستردهتر بر صادرات فناوریهای حساس به روسیه و حتی افزایش حضور نظامی ناتو در کشورهای همسایه اوکراین باشد.
با این حال، برخی کارشناسان هشدار میدهند که فشار بیش از حد بدون ارائه مسیر دیپلماتیک مشخص میتواند روسیه را به اتخاذ مواضع سختتر وادارد. این گروه معتقدند که در کنار فشار، باید کانالهای گفتوگوی مؤثر حفظ شود تا امکان دستیابی به توافقی پایدار فراهم گردد. اما در فضای فعلی اروپا، جایی که خاطره جنگ در قلب قاره هنوز تازه است، چنین دیدگاههایی کمتر مورد استقبال قرار میگیرد.
از نگاه مسکو، این مواضع اروپایی بخشی از «رویکرد خصمانه غرب» تلقی میشود. کرملین بارها اعلام کرده که سیاستهای تحریمی و فشارهای نظامی نه تنها مواضع روسیه را تغییر نخواهد داد، بلکه آن را در مسیر فعلی مصممتر خواهد کرد. رسانههای دولتی روسیه نیز تلاش کردهاند این اظهارات را به عنوان نشانهای از وابستگی اروپا به سیاستهای واشنگتن و بیاختیاری آن در قبال تصمیمات کلان امنیتی به تصویر بکشند.
با وجود این، وحدت نسبی اروپا در این مقطع زمانی اهمیت زیادی دارد. اختلافات داخلی بر سر موضوعات اقتصادی، انرژی و مهاجرت در سالهای اخیر بارها باعث تضعیف انسجام اتحادیه اروپا شده است. اما جنگ اوکراین و تهدیدات ناشی از آن، تا حد زیادی این کشورها را در یک جبهه مشترک قرار داده است. اکنون چالش اصلی رهبران اروپایی این است که این وحدت را در برابر آزمون احتمالی دیدار ترامپ و پوتین حفظ کنند.
در نهایت، پیام اروپا روشن است: فشار بر مسکو باید ادامه یابد تا زمانی که روسیه اصول بنیادین حقوق بینالملل را رعایت کرده و تمامیت ارضی اوکراین را به رسمیت بشناسد. اینکه آیا این پیام میتواند بر محتوای مذاکرات ترامپ و پوتین تأثیر بگذارد یا نه، بستگی به اراده سیاسی طرفین و توانایی اروپا در تبدیل مواضع خود به اقدامات عملی خواهد داشت. اما دستکم در این مقطع، رهبران اروپایی میخواهند مطمئن باشند که هیچ توافق پشت پردهای بدون حضور و موافقت آنها شکل نخواهد گرفت.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
