زمان حال استمراری در زبان ترکی با پسوند yor ساخته می شود. این پسوند به بن فعل می چسبد و به آن شناسه (پسوند شخصی) اضافه می شود. بن فعل با حذف کردن پسوندهای mak/mek از مصدر فعل حاصل می شود، برای مثال بن فعل yazmak می شود yaz.
چهار حالت مثبت، منفی، سوالی مثبت و سوالی منفی، هر کدام پسوند خاص خود را دارند.
حال استمراری مثبت
برای ساختن حالت مثبت زمان حال استمراری، باید به بن فعل توجه کنیم. اگر آخرین حرف بن فعل حرف صدادار بود، باید آن را حذف کنید. بعد بر اساس آخرین حرف صدادار بن فعل و بر اساس اصل تطابق آوایی، یکی از پسوندهای “ı/i/u/ü” را انتخاب می کنیم. بعد از آن پسوند زمان استمراری yor و بعد از آن شناسه (پسوند شخصی) را اضافه می کنیم. مثال:
Ben yazıyorum (من می نویسم)
در جدول زیر می توانید حالت های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:
| ö/ü | o/u | e/i | a/ı | آخرین حرف صدادار بن فعل |
|
-üyorum |
-uyorum |
-iyorum |
-ıyorum |
ben |
|
-üyorsun |
-uyorsun |
-iyorsun |
-ıyorsun |
sen |
|
-üyor |
-uyor |
-iyor |
-ıyor |
O |
|
-üyoruz |
-uyoruz |
-iyoruz |
-ıyoruz |
Biz |
|
-üyorsunuz |
-uyorsunuz |
-iyorsunuz |
-ıyorsunuz |
Siz |
|
-üyorlar |
-uyorlar |
-iyorlar |
-ıyorlar |
onlar |
حال استمراری منفی
برای ساختن حالت منفی زمان حال استمراری باز به سراغ بن فعل می رویم، اما برخلاف حالت مثبت، هیچ حرفی از بن را حذف نمی کنیم. به بن فعل یکی از پسوندهای mı/mi/mu/mü را بر اساس اصل تطابق آوایی می گذاریم. بعد از آن پسوند حال استمراری yor و پسوند شخصی (شناسه) را پشت سر هم می آوریم. مثال:
Ben yazmıyorum (من نمی نویسم)
در جدول زیر می توانید حالت های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:
| ö/ü | o/u | e/i | a/ı | آخرین حرف صدادار بن فعل |
|
-müyorum |
-muyorum |
-miyorum |
-mıyorum |
ben |
|
-müyorsun |
-muyorsun |
-miyorsun |
-mıyorsun |
sen |
|
-müyor |
-muyor |
-miyor |
-mıyor |
O |
|
-müyoruz |
-muyoruz |
-miyoruz |
-mıyoruz |
Biz |
|
-müyorsunuz |
-muyorsunuz |
-miyorsunuz |
-mıyorsunuz |
Siz |
|
-müyorlar |
-muyorlar |
-miyorlar |
-mıyorlar |
onlar |
سوالی مثبت
برای سوالی کردن مثبت زمان حال استمراری، فعل را بعد از yor جدا می کنیم و mu را قبل از شناسه اضافه می کنیم. ضمیر Onlar استثنا است: در این حالت، تنها mı را به انتهای فعل اضافه می کنیم. برای اول شخص مفرد و اول شخص جمع، چون دو حرف صدادار نمی توانند پشت سر هم بیایند، حرف y میانجی را اضافه می کنیم. مثال:
?Ben yazıyor muyum (آیا من دارم می نویسم؟)
در جدول زیر می توانید حالت های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:
| ö/ü | o/u | e/i | a/ı | آخرین حرف صدادار بن فعل |
|
-üyor muyum |
-uyor muyum |
-iyor muyum |
-ıyor muyum |
ben |
|
-üyor musun |
-uyor musun |
-iyor musun |
-ıyor musun |
sen |
|
-üyor mu |
-uyor mu |
-iyor mu |
-ıyor mu |
O |
|
-üyor muyuz |
-uyor muyuz |
-iyor muyuz |
-ıyor muyuz |
Biz |
|
-üyor musunuz |
-uyor musunuz |
-iyor musunuz |
-ıyor musunuz |
Siz |
|
-üyorlar mı |
-uyorlar mı |
-iyorlar mı |
-ıyorlar mı |
onlar |
توضیح کامل حال ساده در گرامر زبان ترکیهسوالی منفی
سوالی منفی ساختن مشابه سوالی مثبت ساختن است. فعل منفی را به دو قسمت تقسیم می کنیم و بعد از yor واژه mu و شناسه می آوریم. Onlar از این قانون پیروی نمی کند و تنها به انتهای فعل mı اضافه می شود. مثال:
?Ben yazmıyor muyum (آیا من نمی نویسم؟)
در جدول زیر می توانید حالت های مختلف این زمان را مطابق اصل تطابق آوایی ببینید:
| ö/ü | o/u | e/i | a/ı | آخرین حرف صدادار بن فعل |
|
-müyor muyum |
-muyor muyum |
-miyor muyum |
-mıyor muyum |
ben |
|
-müyor musun |
-muyor musun |
-miyor musun |
-mıyor musun |
sen |
|
-müyor mu |
-muyor mu |
-miyor mu |
-mıyor mu |
O |
|
-müyor muyuz |
-muyor muyuz |
-miyor muyuz |
-mıyor muyuz |
Biz |
|
-müyor musunuz |
-muyor musunuz |
-miyor musunuz |
-mıyor musunuz |
Siz |
|
-müyorlar mı |
-muyorlar mı |
-miyorlar mı |
-mıyorlar mı |
onlar |
