به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، فضای مجازی بستری است که این روز ها در تمام کشور های دنیا به وسیله فناوری های روز مورد استفاده قرار گرفته و در اکثریت قریب به اتفاق کشور های جهان به عنوان فرصتی در اختیار جوامع بشری شناخته می شود. این فضا که در ظاهر شیوه زندگی کردن را برای انسان بهبود بخشیده و امورات او را تسهیل کرده است، گاهی بشر را با چالش هایی مواجه می کند که سردرآوردن از آن و چاده اندیشی درباره اش ممکن است از توان بسیاری از افراد خارج باشد.
با ورود فناوری ها به زندگی انسان، بازی های رایانه ای نیز جایگاه ویژه ای در بین کودکان و نوجوانان پیدا کردند و امروزه کودکان از زمانی که شناخت های اولیه خود را آغاز می کنند وابستگیشان به فناوری و نیازشان برای بازی با تلفن همراه، تبلت و کامپیوتر در رفتارهایشان نمود می یابد به طوری که بسیاری از نوجوانان در سنین کم به گیمر های حرفه ای تبدیل می شوند و همواره پیگیر نسخه های جدیدترین بازی های روز دنیا هستند.
از طرف دیگر بازی های رایانه ای نیز هر روز هیئت جدیدی به خود گرفته و با ظواهری فریبنده در بین این قشر از جامعه طرفدار پیدا می کنند. به علاوه تمام تاثیرات مخربی که زیاده روی در انجام چنین بازی هایی بر روی سلامتی دارد، برخی از افراد با طراحی بازی هایی خطرناک، برای گرفتن جان کودکان و نوجوانان یک جامعه دام پهن می کنند. برخی نیز هم بازی شدن با کاربران علاقه مند به این سرگرمی جذاب را بهانه ای برای سوءاستفاده از اطلاعات شخصی افراد قرار می دهند و آن ها را فریب می دهند. چنین اشخاصی از فضای مجازی برای رسیدن به اهداف شوم خود استفاده کرده و با راه اندازی چالش هایی در این فضا دیگران را قربانی می کنند.
همه ما به خاطر داریم که مدتی پیش تعداد زیادی از خانواده های ایرانی به دلیل سهل انگاری والدین در کنترل فرزندانشان برای استفاده از بازی های رایانه ای و فریب خوردن فرزندان، داغدار کودکان و نوجوانانی شدند که تحت تاثیر بازی «نهنگ آبی» قرار گرفته بودند و پس از تهدید هایی که از سوی این بازی برایشان به وجود می آمد، اقدام به خودکشی می کردند.
آموزش مجازی بهانه ای برای افزایش حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی
شیوع ویروس کرونا و تقویت آموزش مجازی در کشور باعث شد که دانش آموزان در رده سنی کودک و نوجوان بیش از پیش به سمت استفاده از فناوری ها و بازی های رایانه ای سوق یابند و خانواده هایی که تا این زمان از حضور کودکانشان در این فضا ممانعت ورزیده بودند برای موفقیت، تحصیل فرزندان و جلوگیری از متاثر شدن آینده آن ها از این شرایط، تن به حضور فرزند خود در این فضا بدهند.
در چنین شرایطی که والدین بیش از پیش درباره سلامت روانی کودکانشان در این فضا نگران هستند، به تازگی «مومو» پا به دنیای دانش آموزان گذاشته و به کابوس شبانه آن ها تبدیل شده است و در مقاطعی خواب شب را از چشمان کودکان ربوده است. خانواده ها نیز در راستای اهمیت سلامت روحی فرزندانشان، سوالاتی در ذهنشان پدید آمده است که اصلا این مومو کیست؟ از کجا آمده و راه جلوگیری از بروز چنین چالش هایی در فضای مجازی چیست؟
در راستای پاسخ به این سوالات به گفتگو با علیرضا آل داوود کارشناس فضای مجازی نشسته ایم که در ادامه این مصاحبه را مشاهده می کنید:
مومو کیست و چگونه طعمه های خود را به دام می اندازد؟
آل داوود گفت: مومو مانند نهنگ آبی یک چالش اینترنتی بر بستر پیام رسان غیربومی و ناامن واتس اپ است که در قالب اکانتی با همین نام به افراد پیام می دهد و پس از اینکه فرد این پیام را دید بر اساس اطلاعاتی که از بستر اینترنت جمع آوری کرده و یا با استفاده از تکنیک مهندسی اجتماعی، تهدید و ارعاب اطلاعاتی را از فرد اخذ می کند.
وی ادامه داد: مومو در مقاطعی با ارسال فایل های آلوده دسترسی به بخش های مختلف تلفن همراه کاربران مانند گالری، منطقه جغرافیایی و مخاطبین دسترسی می یابد؛ سپس کاربر را تهدید می کند که در صورت عمل نکردن به خواسته هایش، اطلاعات فرد را در شبکه های اجتماعی غیربومی مانند یوتیوب پخش می کند.
فضای مجازی بی ضابطه همچنان در حال جولان و قربانی گرفتن در ایران است
این کارشناس فضای مجازی با اشاره به اینکه فضای سایبری تاکنون در ایران افراد زیادی را قربانی کرده و جان بسیاری را گرفته است عنوان کرد: درگیر شدن فرزندان ایرانی با این چالش نشان می دهد که فضای مجازی افسار گسیخته و بی ضابطه همچنان در کشورما بستری برای جریان تحریف داخلی و جنگ شناختی دشمن به فعالیت خود ادامه می دهد.
آل داوود افزود: بررسی این موضوع نشان می دهد که جای خالی شبکه ملی اطلاعات در کشور ما حس می شود و این در حالی است که سرویس های بومی کشور مدام توسط جریان تحریف داخلی ترور می شوند و از این مهم تر بسیاری از نوجوانان و کودکان به این فضای ناامن وارد شده اند و با وجود کمبود شدید سواد رسانه ای در بین مردم و مسئولان پیامد های منفی چنین چالش هایی تشدید شده و افراد سودجو برای رسیدن به اهداف شوم خود فرصت را مناسب می یابند.
دولت برای مقابله با مومو و امثال آن باید چه کند؟
وی درباره وظایف دولت در این زمینه بیان کرد: راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در برنامه پنج ساله پنجم و ششم وجود داشته، ولی متاسفانه کمتر از ۳۰ درصد آن در داخل کشور راه افتاده است. درصورتی که اعتماد مردم توسط برخی جریان ها مورد هجمه قرار نگیرد، حمایت از پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی بومی می تواند راه حل موثری برای رقابت پلتفرم های داخلی با نمونه های مشابه خارجی و حل بسیاری از مشکلات در این فضا باشد.
فرزندان دیگر کشور ها چگونه قربانی مومو نمی شوند؟
کارشناس فضای مجازی درباره اقدامات دفاعی دیگر کشور ها در برابر چالش های خطرآفرین مجازی تصریح کرد: چالش مومو فقط در ایران نیست و در کشور های دیگر نیز وجود دارد؛ کشور های دیگر اجازه نمی دهند پیام رسان های غیر بومی شان این چنین بی قانون در درون کشورشان فعالیت کنند و به وسیله شبکه ملی اطلاعاتشان توانسته اند به سرعت مشکل مومو را پیگیری و حل کنند. از سوی دیگر همه پیام رسان های خارجی در درون کشور های پیشرفته دفتر حقوقی دارند و درصورتی که تهدید، اغتشاش، حمله سایبری، کلاهبرداری و یا چالش خطرناکی از سوی آن پیام رسان در داخل کشور رخ دهد باید به مراجع قضایی پاسخگو باشند؛ از همه مهم تر اینکه چنین پیام رسان هایی به کشور های مقصد خود مالیات پرداخت می کنند، زیرا درحال مدیریت کسب و کار ها و تجارت هستند.
آل داوود ادامه داد: سران بسیاری از کشور ها درباره چالش مومو واکنش نشان داده اند؛ می طلبد تا مدیران آموزش و پرورش کشور در اولین اقدام درباره جلوگیری از حضور دانش آموزان در فضای افسار گسیخته پیام رسان های خارجی مطالبه جدی کرده و در راستای تحقق بیانات رهبر فرزانه انقلاب مجدانه بکوشند.
آیا کودکان و نوجوانان نیز باید در این زمینه اقدامی انجام دهند؟
وی درباره وظایف کودکان و نوجوانان در این زمینه اظهار داشت: دانش آموزان باید بکوشند تا از حضور در پیام رسان های خارجی به ویژه شبکه هایی مانند اینستاگرام و لایکی که به لحاظ تصویرمحور بودن برای افراد جذاب هستند دوری کنند تا از قرارگیری در مسیر اهداف خصمانه دشمن دور بمانند.
کارشناس فضای مجازی رده بندی شدن اینترنت و محدودیت سنی در استفاده از آن را ضروری دانست و گفت: اگر اینترنت سطح بندی شده در کشور ارائه نشود آسیب پذیری جامعه ایران در برابر جنگ شناختی دشمن افزایش می یابد و باعث می شود که در این جنگ کشور ما بزرگترین سرمایه های اجتماعی خود را از دست بدهد، زیرا دشمن درحال هویت سازی برای نسل آینده ما است تا بتواند آن ها را دچار از خود بیگانگی فرهنگی و اجتماعی کرده و هویت مورد تایید خود را به فرزندان ایران تحمیل کند.
افزایش سطح سواد رسانه ای ضرورتی غیر قابل انکار برای خانواده های ایرانی
در پایان باید گفت مومو اولین چالش خطرناک مجازی نیست و قطعا آخرین آن ها نیز نخواهد بود در نتیجه اولین، ضروری ترین و مهم ترین اقدام از سوی خانواده های ایرانی برای مصونیت در برابر چنین چالش هایی افزایش سطح سواد رسانه ای خود و فرزندانشان در راستای شناخت به موقع و برخورد مدبرانه در شرایط رویارویی با موقعیت های خطرناک در فضای سایبری است.
