سکانس های +18 و مبتذل سریال جادوگر با بازی جواد رضویان و شهین تسلیمی!

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از روزنامه جام جم، نگاهی به سریال «جادوگر» به کارگردانی مسعود اطیابی

جادو جنبل پلتفرمی

حدود دو ماه قبل بود که پیمان جبلی، رئیس رسانه ملی در یک نشست با انتقاد از محتوای برخی سریال های شبکه نمایش خانگی گفت: «هیچ کدام از شما به هیچ وجه همراه خانواده محترم تان حاضر نخواهید شد پای یکی از قسمت های یکی از سریال های شبکه نمایش خانگی بنشینید که الان در حال پخش است.» گرچه دکتر جبلی حرمت نگه داشت و اسم آن سریال را ذکر نکرد اما ذهن مخاطبانی که سریال های شبکه نمایش خانگی را دنبال می کردند، به سمت قسمت دوم سریال «جادوگر» و سکانس خلوت جهانگیر و میترا رفت که واقعا تماشای آن حتی به صورت انفرادی هم مخاطب را معذب و شرمنده می کند، چه رسد به این که بخواهید همراه خانواده به تماشای آن بنشینید. سریال جادوگر که هنوز هم پخش آن از فیلیمو و نماوا ادامه دارد، تنها یکی از مصادیق مطرح شده در صحبت های رئیس رسانه ملی است و متاسفانه از این سکانس ها و سریال هایی که آبرو را خورده اند و حیا را قی کرده اند، در پلتفرم ها و شبکه نمایش خانگی کم ساخته و پخش نشده اند. ضمن ابراز امیدواری برای دقت و نظارت بیشتر در بخش صدور مجوز ساخت در الماس (سامانه صدور مجوز تولید حرفه ای) و به ویژه در حوزه پخش ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر) برای رفع نگرانی های خانواده ها و صحت و سلامت اخلاقی و محتوایی آثار شبکه نمایش خانگی، آسیب شناسی و مرور مضمونی و ساختاری سریال هایی چون جادوگر می تواند راهگشا باشد تا شاهد تکرار تولید و نمایش چنین آثار سطحی، ضعیف و مبتذلی نباشیم.

سکانس های مثبت ۱۸
آن عبارت «مناسب برای بالای ۱۲سال» که در حوالی عنوان سریال «جادوگر» در پلتفرم های فیلیمو و نماوا به چشم می خورد، چندان یا اصلا به کار هشدار به مخاطبان نمی آید. حتی باتوجه به وقیح بودن برخی سکانس ها و صحنه های سریال، عبارت مثبت ۱۸ سال هم برای رفع و رجوع ابتذال موجود در اثر افاقه نمی کند و افراد بالغ و پابه سن گذاشته هم از تماشای بعضی از صحنه ها شرمگین می شوند. یکی از سکانس هایی که در این زمینه با واکنش خانواده ها و برخی کاربران در فضای مجازی مواجه شد، سکانس خلوت ظاهرا عاشقانه اما زننده و مبتذل جهانگیر و میترا با بازی جواد رضویان و شهین تسلیمی در قسمت دوم سریال جادوگر است. اولین چیزی که در این مغازله کلامی و رفتاری جلب توجه می کند، تفاوت سنی آشکار دو شخصیت و دو بازیگر است. گرچه شگرد جهانگیر یعنی برقراری ارتباط با زنان کهنسال و متمول، رابطه ای که در این قسمت می بینیم را توجیه می کند اما در نوشتار و اجرای آن هیچ خودداری و ملاحظه اخلاقی صورت نگرفته و به نظر می رسد هرچه در ذهن سازندگان و بازیگران گذشته، جامه عمل به خود گرفته است. نحوه ادای دیالوگ ها و کرشمه های غلیظ دو بازیگر، بدون این که نشانی از کمدی داشته باشد، تنها نشانی ابتذال را می دهد و بس. معلوم نیست چنین سکانسی با چه متر و معیاری مجوز ساخت و نمایش دریافت کرده و سر از پخش درآورده، مهم تر این که هنوز هم باوجود واکنش ها، این سکانس قابل رویت است و جهانگیر و میترا به لوث ترین شکل ممکن دل می دهند و قلوه می گیرند.
بلاتشبیه موضوع فریب زنان ثروتمند و سالخورده ذهن را تا حدودی به فیلم موسیووردو یکی از ساخته های چارلی چاپلین می برد اما ببینید چاپلین چه پرداختی از این موضوع دارد و کارگردان جادوگر چه رویکرد سخیفی را برمی گزیند.
تداوم لودگی
ظاهرا جادوگر قرار بود سریالی کمدی باشد و نشانه های ظاهری آن به ویژه انتخاب بازیگرانی چون جواد رضویان و احمد مهرانفر هم بر این تعمد دامن می زند. شاید اگر همین حالا با کارگردان و عوامل سریال صحبت کنیم هم آنها روی کمدی بودن آن تاکید و پافشاری کنند. بله، ظواهر امر حکایت از کمدی یا یک سریال خنده دار و خنده آور دارد اما اگر به تعریف و استانداردهای کمدی رجوع کنیم و نمونه های شاخص، موفق و ماندگار کمدی در سینمای جهان و حتی ایران را درنظر بگیریم، آن وقت نسبت های جادوگر با یک اثر کمدی جذاب و شایسته، رنگ می بازد و آنچه در صافی و فیلتر این معجون غریب باقی می ماند، چیزی جز هجو و لودگی آغشته به ابتذال و بی اخلاقی نیست. گرچه نقد اجتماعی سریال جادوگر و سرزنش خرافه پرستی، جادوگری، رمالی و جهالت بخشی از جامعه درک و دریافت می شود اما همین قصد و غرض محترم و ارزشمند به قدری با بی اخلاقی و صحنه ها و سکانس های سخیف و مبتذل آراسته و درواقع آلوده شده که حتی قدر و قیمت آن نقد و نگاه را از بین می برد و بی اثر می کند، چون آنچه در ظاهر به چشم می آید، تلاش های اروتیک جهانگیر برای اغفال بانوان و سکانس های خلوت آغشته به بی حیایی ناخدای متاهل و زن و بچه دار (نادر سلیمانی) با معشوقه اش و معاشرت و همنشینی های مدام و کم قید و بند قدرت و نقش آن دختر خلافکار همراهش، نمونه هایی از این دست است. اگر هم این میان خنده ها و لبخندهای نصفه و نیمه ای نصیب تماشاگران می شود که در طول یک سریال چند قسمتی و کش آمده، چندان هم زیاد نیست، بیشتر از سر لودگی و خنداندن به هر قیمتی است که با تعریف کمدی درست و درمان زمین تا آسمان فاصله دارد.
البته اگر به اسم کارگردان سریال یعنی مسعود اطیابی توجه کنیم و شناختی از ساخته های دیگر او داشته باشیم، در دام تماشای جادوگر و لودگی هایش نمی افتیم و توقع کمدی جذاب و استانداردی را نخواهیم داشت. کافی است همین حالا فیلم انفرادی را در سینما ببینید که اطیابی آنجا هم از نقد اجتماعی، بحران اقتصادی و کلاهبرداری های رایج، هجویه ای سطحی و کمی تا قسمتی وقیح و مبتذل می سازد که فروش به هر قیمتی را معنا می کند. درحالی که همان موضوع خوب اولیه، قابلیت تبدیل شدن به کمدی جذاب و ششدانگی داشت اما ترجیح اطیابی، سهل انگاری و سرعت در تولید و نمایش آثار است و پرکاری اش اجازه تامل و تعمق در تولیدات را نمی دهد. معمولا هم کارهایش یا به عبارت بهتر کارهای سال های اخیرش به عمیق ترین شکل ممکن در سطح حرکت می کند. به جز جادوگر و انفرادی، فیلم های دینامیت و تگزاس ۱ و ۲ به کارگردانی اطیابی هم گواه این ادعا هستند.
تنزل سلیقه مخاطبان
ممکن است برخی ساخت آثاری نظیر جادوگر و انفرادی را بی ضرر و بی خطر بدانند و با گفتن اینها تنها یک فیلم و سریال کمدی، خنده دار و سرگرم کننده هستند، زیانی را متوجه جامعه نبینند اما ضمن بی احترامی به آموزه های اخلاقی و برخی باورها و اعتقادات جامعه که در هر اثر به صورت مستقل اتفاق می افتد، با تعدد تولید این آثار در میان مدت و درازمدت، اثرات مخرب بیشتری در راه خواهد بود که باعث تنزل سلیقه مخاطبان و بی اعتبار کردن کمدی می شود. کما این که همین حالا هم این اتفاق رخ داده و شبه کمدی ها و هجو و هزل های سخیف و مبتذلی در این چند سال به نام کمدی به خورد مخاطبان داده شده که آنها دیگر ذهنیت درستی از یک فیلم کمدی خوب و جذاب و استاندارد ندارند.
بنابراین ضرر جادو و جنبل آثاری مثل جادوگر، تنها محدود و منحصر به خودش نیست و در کنار آثار دیگر اینچنینی، ضربه مهلکی به سلیقه و فرهنگ مخاطبان وارد می کند. اگر بگوییم خود اطیابی و هجوسازانی نظیر او، جادوگرانی هستند که از ناآگاهی برخی مخاطبان سوءاستفاده می کنند و بار خود را در گیشه سینما می بندند، سخنی به گزاف گفته ایم؟
خطاب به منتقدان ساترا
در هجمه ایجادشده رسانه ای علیه ساترا و جایگاه و وظایف قانونی آن برای نظارت بر عملکرد پلتفرم ها و شبکه نمایش خانگی، گاهی خلط مبحث می شود و منتقدان و مخالفان سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر، عنوان می کنند شبکه نمایش خانگی و سریال های پلتفرم ها به عنوان یکی از مهم ترین ظرفیت ها برای مقابله با جریان نفوذ و تهاجم فرهنگی و آثار شبکه های فارسی زبان و معاند ماهواره ای، باید مصون از ملاحظات و نظارت باشد اما سؤال اینجاست که آثار سخیف و مبتذلی چون جادوگر، چه کاری می کنند که برنامه ها و سریال های ماهواره ای انجام نمی دهند؟ آیا خطر تولید و نمایش کارهایی مثل جادوگر، خودش نقض غرض نیست و آب به آسیاب دشمن و بحث تهاجم فرهنگی نمی ریزد؟
در این میان نباید از اسم نبراس پیکچرز به عنوان تهیه کننده سریال جادوگر هم غافل شد که در این چند سال اخیر، در زمینه فیلم و سریال آثاری تولید و روانه سینما و شبکه نمایش خانگی کرده است. آثاری چون ملکه گدایان، کشتارگاه، مانکن، بخارست (تازه ترین ساخته مسعود اطیابی) و ... که هرکدام با سرمایه و هزینه های فراوان ساخته شده اند اما بیشتر آنها از نظر کیفیت و خروجی نهایی با کارهایی خوب و شایسته فاصله دارند.
آن شیری که در لوگوی تصویری نبراس پیکچرز در ابتدای آثار تولیدی به سمت جلو حرکت می کند، بلاتشبیه مخاطب را یاد شیر مترو گلدوین مایر به عنوان یکی از بزرگ ترین کمپانی های فیلمسازی جهان می اندازد اما این شیر کجا و آن شیر کجا و محصولات پرخرج اما ضعیف نبراس پیکچرز و دلارهای تزریقی آن - چون یک پای این شرکت در یکی از کشورهای عربی خلیج فارس است - هیچ ربطی به کیفیت و جذابیت آثار مترو ندارند.
آب بستن به میزان لازم
آن چیزی که عذاب تماشای جادوگر را بیشتر می کند و باعث می شود نقاط ضعف آن در قصه، ساختار و بازی ها بیشتر به چشم بیاید، کشدار بودن آن است. این خاصیت منفی پلتفرهای ایرانی است که پیشتر در سریال هایی چون دل و نیسان آبی هم شاهد آن بودیم، یعنی آب بستن به قصه ای که کششی بیش از چند قسمت را ندارد. تنها توجیه این کار، سودجویی و منفعت طلبی بیشتر بدون احترام به وقت و هزینه کرد مخاطبان است. یعنی سریالی که دست بالا می تواند در قالب یک سریال کوتاه (مینی سریال) جمع شود، تبدیل به سریالی کشدار و فرسایشی می شود.
سازندگان جادوگر هم برای جبران هزینه های زیاد و بریز و بپاش هایش، لاجرم دل شان نمی آید از پای سفره ای که پهن کرده اند، برخیزند. بسیاری از آثار عظیم هالیوودی با هزینه های نجومی ساخته می شو د اما مخاطب هیچ وقت موقع پرداخت هزینه برای تماشای آنها احساس غبن نمی کند، چون رضایت او با اثری جذاب و درخور فراهم شده است، ولی در سینما و شبکه نمایش خانگی، غالبا با هزینه های نجومی و هدررفته ای مواجه هستیم که ابدا منجر به خروجی شایسته ای نمی شود و تماشاگر موقع مواجهه با اثر، احساسی جز ضرر و تاسف نخواهد داشت و نه تنها هیچ نتیجه گیری و آموزه اخلاقی و ارزشمندی دریافت نمی کند، بلکه حتی سرگرم هم نمی شود.
بازی های دور از انتظار
انتخاب احمد مهرانفر و جواد رضویان می توانست برگ برنده «جادوگر» باشد اما متن و ساختار ضعیف سریال با بازی های بد و تیپ سازی های ناموفق آنها کامل می شود تا سریال اطیابی حتی به اندازه فیلم های پرفروش اخیرش هم رضایت مخاطبان را فراهم نکند. حتی نادر سلیمانی هم که در جشنواره سال گذشته فیلم فجر سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای بازی خوب و متفاوتش در فیلم «ضد» را به دست آورد، بازی ویژه ای ندارد و با این دیالوگ ها و صحنه هایی که برایش درنظر گرفته اند، نمی تواند عملکرد موفقی داشته باشد. مریم مومن هم نشان داد همان بهتر که بازیکن شب های مافیا باشد و برای بازیگری سراغ هر نقشی نرود.

(فیلم) وحید یامین پور: الان روسری را روی چوب می زند، فردا شورتش را!