پوسیدگى دندان یکى از رایج ترین بیمارى هاى عفونى است و بر اساس گزارشات ارائه شده 5 برابر رایج تر از بیماری آسم است.بررسى پوسیدگى دندان ها نشان مى دهد که بچه هایى که والدین آنها حداقل تا لیسانس تحصیل کرده اند، کمتر از بچه هایى که والدین آنها کمتر از لیسانس هستند به پوسیدگى دندان ها مبتلا هستند.ایجاد پوسیدگى به عواملى چون ترکیبات مینا و عاج دندان، محل قرارگیرى دندان ها، ترکیبات و میزان ترشح بزاق و وجود شیارها و حفرات در تاج دندان بستگى دارد.بزاق هاى آلکالوئیدى اثر پیشگیرانه دارند. به همان میزان که بزاق اسیدى موجب افزایش خطر پوسیدگى مى شود، روش زندگى نیز در این پدیده موثر است. باکترى ها عامل اساسى در ایجاد پوسیدگى هستند.
اجتناب از خوردن شیرینی ها به مقدار زیاد، مسواک زدن و استفاده ی منظم از نخ دندان از مهم ترین کارهایی است که برای جلوگیری از پوسیدگی دندان باید انجام دهیم. اما سایر عادات زندگی و برخی غذاها و نوشیدنی ها نیز نقش مهمی در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها دارند و تأثیر بعضی از این مواد در مقابله با پوسیدگی دندان بسیار شگفت آور است. به یاد داشته باشید که تحقیقات معمولا محدودیت هایی دارند و نظرات متفاوتی در مورد آنها وجود دارد، اما بعد از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان توصیه های ثانویه ای برای محافظت از دندان ها وجود دارد که دانستن آنها می تواند مفید باشد.
میوه ها و سبزیجات
غذاهایی که فیبر دارند، جریان بزاق را تحریک می کنند، که یک دفاع طبیعی در برابر پوسیدگی است. نه تنها بزاق دهان را پاک می کند و دهان شما را تمیز می کند، بلکه حدود 20 دقیقه بعد از خوردن بزاق دهان را خنثی می کند و اسیدهایی که به دندان های شما حمله می کنند را خنثی می کند. سبزیجات و میوه های ترد مثل سیب بخورید.
خوردن انواع پنیرها
برخی محققان معتقدند که پروتئین کازئین (casein) موجود در پنیر قابلیتی دارد که می تواند در سلامت دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی آنها مؤثر باشد. به گفته ی دکتر دندان پزشک شاون فرولی، تحقیقات نشان می دهند که سطح کلسیم موجود در دهان با خوردن پنیر افزایش می یابد و چون کلسیم بخشی از مواد تشکیل دهنده ی دندان است، افزایش سطح کلسیم در بزاق دهان به ترمیم دندان و جلوگیری از پوسیدگی آن کمک می کند.
شیر چه نقشی در سلامت دندان ها دارد؟
توت های خوشمزه
نتایج مطالعات اخیرا خاصیت جرم گیری و پاک کنندگی سطح دندان و فضای دهان از هر نوع میکروبی توسط مصرف انواع توت ها به خصوص توت فرنگی را ثابت کرده است.
آب نبات
اغلبِ ما فکر می کنیم که آب نبات برای دندان مضر است اما خوردن آب نبات بدون قند مانند آدامس بدون قند به محافظت از دندان ها کمک می کند. دندان پزشکان معتقدند که مصرف آب نبات بدون قند به دندان ها آسیبی نمی رساند و چنانچه در آن از ماده ی شیرین کننده ی زایلیتول استفاده شود، در جلوگیری از پوسیدگی دندان تأثیر بیشتری خواهد داشت.
کشمش
مواد شیمیائی موجود در کشمش مانند پلی فنول (polyphenols) و فلاونوئیدها (flavonoids) در از بین بردن باکتری های دهانی که به پوسیدگی دندان ها منجر می شوند، بسیار مؤثرند. اما برخی از دندان پزشکان معتقدند که شرایط آزمایشگاهیِ پژوهش ها ممکن است در زندگی واقعی کاربرد نداشته باشد. به گفته ی دکتر فرولی در گذشته توصیه می شد از مصرف کشمش به عنوان تنقلات به دلیل چسبندگی زیاد و قند بالایی که دارد، اجتناب شود اما امروزه به دلیل مواد ضد پوسیدگی موجود در کشمش، این تردید وجود دارد که آیا این ماده می تواند در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها مفید باشد یا نه.البته باید در نظر داشته باشیم که علاوه بر خواص ضد پوسیدگی فنول ها، مصرف زیاد کشمش به دلیل قند بالایی که دارد می تواند به افزایش وزن منجر شود. بنابراین دندان پزشکان مصرف کشمش را برای جلوگیری از پوسیدگی دندان توصیه نمی کنند.
مواد غذایی حاوی فولیک اسید
فولیک اسید تا حد قابل توجهی مقاوت و قدرت محافظتی و ضد میکروبی دهان را افزایش می دهد و سلول های آسیب دیده و ضعیف شده را جانی دوباره می بخشد.
شیر و ماست ساده
کلسیم، فسفات و ویتامین موجود در پنیر، شیر و دیگر محصولات لبنی، مواد معدنی مهم را برای سلامتی دندان شما فراهم می کنند. دندان های شما اغلب از کلسیم ساخته شده اند، بدون این که در رژیم غذاییتان به اندازه کافی داشته باشید، خطر فساد دندان و مشکلات دیگر را به همراه می آورید.
یک مزیت دیگر آن این است که کلسیم موجود در این غذاها با پلاک و غذاهای چسبیده به دندان متصل می شوند و حلشان می کنند و دندان ها را از اسید ها محفاظت می کند که موجب پوسیدگی می شود و به بازسازی مینای دندان کمک می کند.
جویدن آدامس بدون قند
جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا و تنقلات می تواند به شستشوی مجدد اسیدهای مضر برای کمک به حفظ مینای دندان کمک کند اما مطمئن باشید که بدون قند است! جویدن آدامس حاوی قند می تواند باعث افزایش پوسیدگی شود.آدامس بدون قند حاوی زیلیتول است و نشان داده شده است که ویژگی های پیشگیرانه برای پوسیدگی دارد. تحقیقات نشان می دهند که زیلیتول احتمالا مانع رشد استروپتوکوکوس موتانس می شود، و باکتری های دهانی باعث پوسیدگی دندان می شود.
