آفت های متعددی که در نواحی مختلف دهان ایجاد می شود، مرتب عود می کند و به راحتی درمان نمی شود از علایم مهم دیگر وجود ویروس ایدز در خون است.
ویروس های مختلف به سلول ها و بافت های مختلفی از بدن حمله می کنند ولی ویروس ایدز یا HIV به سیستم ایمنی حمله می کند. سیستم ایمنی، گروهی از سلول ها هستند که بدن را در برابر انواع عفونت ها محافظت می کند و بدون آنها توانایی بدن برای مبارزه با انواع عفونت ها تضعیف می شود. لذا وقتی ویروس HIV وارد بدن فردی شود، به تدریج قدرت دفاعی بدن وی ضعیف می شود و این فرد در برابر انواع بیماری ها و عفونت ها حتی آنهایی که در حالت عادی بیماری زا نیستند آسیب پذیر می شود.
این روند قابل رویت نیست و راهی وجود ندارد تا با نگاه کردن به افراد بگوییم که آیا به HIV مبتلا هستند یا خیر ولی آزمایش خون می تواند پس از چند ماه از اولین تماس، ویروس را در خون آشکار کند. افراد آلوده به HIV ممکن است سال ها کاملا سالم بمانند و حتی خودشان ندانند که آلوده هستند. ولی در این دوره یا در دوره نهفته بیماری بعضی افراد می توانند علایم دهانی خاصی داشته باشند که توجه به آنها در تشخیص به موقع این بیماری می تواند کمک کننده باشد. مثلا فرد دچار عفونت قارچی یا کاندیدایی در دهان شود.
منظور از کاندیدا ضایعات شیری رنگ یا سفید روی زبان، سطح داخلی گونه ها و گاهی سقف دهان، لثه ها و لوزه ها می باشد.از علایم بروز کاندیدا در دهان می توان احساس طعم بد و سوزش در دهان را ذکر کرد. در ابتلای معمولی به کاندیدا درمان های رایج می تواند جوابگو باشد ولی در فرد مبتلا به ایدز، درمان پاسخ نمی دهد.
ایدز و علائم آن
همانطو رکه می دانید بیماری ایدز سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می دهد و آن را تضعیف می کند. در واقع وقتی ویروس ایدز وارد بدن می شود، به سلول هایی که مسئول دفاع بدن هستند حمله می کند و آنها را از بین می برد. در نتیجه بدن به تدریج در برابر عوامل بیماری زا ضعیف می شود و علائم بیماری در فرد بروز می کند. در دهان هم این اتفاق می افتد هر چند ممکن است با از بین رفتن تعدادی از سلول های دفاعی، بدن هیچ واکنش خاصی نشان ندهد و بیمار هم متوجه ابتلا به عفونت نباشد اما وقتی تعداد بیشتری از سلول های دفاعی از بین می روند، برخی علائم در بدن ظاهر می شوند که ممکن است بسیار مشکوک و مبهم باشند. البته علامت هایی هم در دهان بروز می کنند.
یکی از این علائم ظاهر شدن آفت هاست. البته آفت بیماری شایعی است و بسیاری از افراد در اثر استرس های روزانه به آن مبتلا می شوند اما وقتی آفت متعدد و چند بار در دهان ایجاد شود و دوره های آن 6-5 یا 7 بار در ماه تکرار شود، اعمال فیزیولوژیک فرد را تحت تاثیر قرار دهد و با هیچ روشی نتوان آن را کنترل کرد، می تواند علامت هشداردهنده بیماری ایدز باشد.در این صورت دندانپزشک بیمار را برای انجام برخی آزمایش های تکمیلی ارجاع خواهد تا علت بروز آفت های متعدد و مکرر پیدا شود. علت های متعددی باعث بروز این مشکل می شود که یکی از آنها نقص سیستم ایمنی بدن است. توجه داشته باشید که از لحاظ ظاهری آفت های ناشی از نقص سیستم ایمنی کاملا شبیه آفت های معمولی هستند. تنها تفاوت شان مدت زمان طولانی بروزشان است که با هیچ روشی هم درمان نمی شوند در حالی که آفت های معمولی بعد از چند روز کاملا از بین می روند.
به جز آفت چه علائم دیگری وجود دارد؟
در اثر کاهش مقاومت سیستم دفاعی بدن ممکن است بیماری های قارچی در دهان ایجاد شوند. البته این بیماری هم نسبتا شایع است و افراد زیادی به خصوص کسانی که دندان مصنوعی دارند، افرادی که به هر دلیلی سیستم ایمنی بدن شان ضعیف شده است، افرادی که داروهای مختلف مصرف می کنند و ... به آن مبتلا می شوند اما اگر بیماری قارچی یا کاندیدیازیس مدت زمان طولانی در دهان بیمار باقی بماند و درمان های ضد قتارچ مفید نباشند، دندانپزشک یا پزشک باید به بیماری هایی که می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند، شک کند و درخواست آزمایش های تکمیلی بدهد یا بیمار را به مراکز تخصصی تر ارجاع دهد. بنابراین به همه مردم توصیه می کنم در صورتی که در دهانشان ضایعات قرمز یا سفیدرنگی مشاهده کردند که با سوزش یا بدمزه شدن دهان همراه بود و مدت زمان زیادی طول کشید و درمان نشد، حتما برای بررسی علت به دندانپزشک مراجعه کنند.
آیا تبخال هم می تواندیک علامت هشداردهنده باشد؟
تبخال هم یک بیماری ویروسی است اما انواع مختلف و خاصی دارد. نوعی از تبخال داخل دهان ایجاد می شود و لثه را درگیر می کند و باعث قرمزی و درد لثه می شود. نوع دیگری از تبخال که به آن نوع عودکننده می گویند هم روی لب ایجاد می شود و بسیاری از افراد به آن مبتلا می شوند. این تبخال ها معمولا خیلی مهم نیستند و پس از مدت کوتاهی از بین می روند اما اگر تبخال داخل دهانی که با هیچ داروی ضد ویروسی کنترل نشود، مدت زمان طولانی در دهان بماند و بیمار مکرر به آن مبتلا شود، می تواند نشانه این باشد که سیستم ایمنی بدن دچار مشکل شده است و پزشک باید با آزمایش هایی بررسی کند که آیا این مشکل از نقص سیستم ایمنی ناشی از بیماری هاست یا تهاجم ویروس اچ آی وی.
نشانه های بیماری ایدز در دهان چیست؟
مشکلات متعددی با دندان ها، دهان و لثه ها می توانند در افراد مبتلا به HIV ظاهر شوند.مانند موارد زیر:
خشکی دهان و پوسیدگی دندان
- کاندیدیازیس
- زخم های چرکین
- تب خال
- بیماری های لثه
- لکوپلاکی مودری
- سارکوما کاپوسی
- غدد بزاقی بزرگ شده
- زونا
- زگیل دهانی