عصبانیت
دلیل اصلی خشم، یک محیط شخصی است. استرس، مسائل و مشکلات مالی، سوء استفاده موقعیت های ضعیف اجتماعی یا خانوادگی و برنامه ریزی های غلط بر روی زمان و انرژی که می تواند موجب خشم شما شود.
همانند اعتیاد به نوشیدن الکل مسائل خشم ممکن است در افرادی که والدینشان مبتلا هستند، بیشتر باشد. ژنتیک و توانایی بدن شما برای مقابله با برخی از مواد شیمیایی و هورمون ها نیز نقش مهمی در برخورد با خشم دارد. اگر مغز شما به طور معمول به سروتونین واکنش نشان دهد،ممکن است که بتوانید احساسات خود را کنترل کنید.
به طور کلی عصبانیت میتواند عوامل گوناگونی داشته باشد از جمله:
1- حسادت، 2- کم حوصلگی و کم ظرفیتی، 3- ضعف و ناتوانی مزاج، 4- عدم اعتماد به نفس و خودکمبینی، 5- حساسیتهای افراطی، 6- منفی بافی و سوء ظن به دیگران، 7- همانندسازی و تقلید از والدین، همسالان و همکلاسان و... اما دلایل رایج برای عصبانیت شامل کار زیاد، خستگی، گرسنگی و تشنگی هستند
علل رایج زود عصبانی شدن
اگرچه افسردگی بخش کلیدی یک عصبانیت پر تکرار و بدون توضیح است اما عوامل دیگری هم هستند که اهمیت دارد. افرادی که مدام عصبانی می شوند، معمولا با مشکلاتی مثل تپش قلب، تند شدن تنفس و حالتی شبیه به تنگی نفس، افزایش سطح آدرنالین مواجه می شوند.
هم عصبانیت و هم اضطراب معمولاً طول عمر افراد را کاهش می دهد زیرا آن ها را در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی قرار می دهد. خوشبختانه درمان عصبانیت و اضطراب می تواند به درمان مشکلات جسمی هم منجر شود.
گاهی اوقات احساس خجالت و شرمندگی می تواند عامل ایجاد عصبانیت باشد. هنگامی که شما از چیزی احساس شرمندگی می کنید یا خجالت می کشید، به سرعت حالت تدافعی به خودتان می گیرید و می خواهید این حس را از خودتان دور کنید و در نتیجه پاسخی شبیه به عصبانیت از خود بروز می دهید تا خجالت شما را پنهان کند.
ز طرفی سرکوب کردن عصبانیت می تواند باعث تکرار مداوم آن باشد. شما اجازه دارید که عصبانی شوید؛ عصبانیت یک احساس کاملاً سالم و طبیعی است که در همه افراد وجود دارد اما زمانی که آن را سرکوب کنید، وضعیت بدتر می شود.
بعضی از افراد هم از این که عصبانی شوند، می ترسند و در نتیجه احساسات خود را نادیده می گیرند که انجام این کار هم قطعاً نتیجه عکس خواهد داشت اما به هرحال مراجعه به مشاور حرفه ای به شما کمک می کند تا شرایط را بهتر کنترل دهید، زیرا عصبانیت تاثیر منفی روی سلامت ذهن و اعتماد به نفس شما دارد.
راههای درمان عصبانیت
همانطور که بالاتر هم توضیح دادیم، اگر چیز های کوچک باعث می شود تا شما به شدت عصبانی شوید، باید پیگیر این مسئله باشید. یافتن علت ریشه ای باعث می شود که شما محرک های محیطی را کاهش دهید و منبع عصبانیت را نیز مشخص می کند. در ادامه چندین راه کنترل و مدیریت خشم و عصبانیت برای شما آورده شده است :
1. قبل از اینکه چیزی بگویید،ابتدا کاملا فکر کنید
در زمان عصبانیت خیلی راحت ممکن است چیزهایی را به زبان بیاورید که بعداً از گفتن آنها حسابی پشیمان شوید. چند دقیقه مکث کنید، چیزی به زبان نیاورید و فکرتان را جمع کنید و بگذارید طرف مقابلتان هم همین کار را انجام دهد.
2. وقتی آرام تر شدید، عصبانیتتان را بروز دهید
وقتی توانستید روشن و واضح فکر کنید، ناراحتی تان را به طریقی قاطع و مستقیم اما نه هجومی ابراز کنید. نگرانی ها و نیازهایتان را به روشنی و وضوح کامل بدون اینکه موجب ناراحتی طرف مقابل شوید، برای او بروز دهید.
3. کمی ورزش کنید
فعالیت جسمی به خالی کردن استرس هایی که موجب عصبانیت می شود، کمک می کند. اگر احساس می کنید عصبانیتتان در حال افزایش است، برای پیاده روی بروید یا زمانی را برای انجام فعالیت فیزیکی موردعلاقه تان صرف کنید.
4. راهکارهای ممکن را بررسی کنید
به جای اینکه روی چیزی که عصبانیتان کرده تمرکز کنید، سعی کنید مشکل را حل کنید. آیا اتاق نامرتب فرزندتان عصبانیتان کرده است؟ در آن را ببندید. آیا همسرتان هر شب برای شام دیر می آید؟ برنامه شامتان را دیرتر بگذارید. به خودتان یادآور شوید که عصبانیت نه تنها چیزی را حل نمی کند، بلکه بدتر هم می کند.
5. به خودتان استراحت دهید
استراحت کردن فقط برای بچه ها نیست. در طول ساعت هایی از روز که فوق العاده برایتان استرس زا است، به خودتان وقفه هایی برای استراحت دهید. چند دقیقه وقت آرام و بی سروصدا به شما کمک خواهد کرد تا احساس بهتری پیدا کرده و برای کنار آمدن با مشکلات پیش رو آماده تر شوید.
6. از ضمیر من استفاده کنید
برای جلوگیری از انتقاد کردن یا مقصر دانستن کسی، که فقط فشار بین شما را بیشتر خواهد کرد، برای توضیح مشکل جملاتتان را با ضمیر من شروع کنید. سعی کنید تا جایی که می توانید به طرف مقابل احترام بگذارید. مثلاً به جای "تو هیچوقت در کارهای خانه کمک نمی کنی" بگویید، "من ناراحت شدم که بدون اینکه به من برای جمع کردن میز شام کمک کنی گذاشتی رفتی."
7. کینه ای به دل نگیرید
بخشش ابزاری بسیار قوی است.اگر اجازه دهید که عصبانیت و سایر احساسات منفی بر احساسات مثبت شما غلبه کنند، خواهید دید که با تلخی و ناعدالتی خودتان نابود شده اید.
اما اگر بتوانید کسی که اذیتتان کرده است را ببخشید، هر دوی شما می توانید از آن موقعیت درس بگیرید. منطقی نیست که از همه آدمها توقع داشته باشید در همه شرایط همانطوری رفتار کنند که شما دوست دارید.
8. برای خالی کردن فشار، شوخ طبع باشید
شوخی و خنده به مقابله با فشارعصبی کمک می کند. از شوخ طبعی برای مواجهه با چیزی که عصبانیتان کرده است و انتظارات و توقعات غیرواقع بینانه ای که داشته اید استفاده کنید. البته از طعنه و ریشخند دوری کنید زیرا ممکن است موجب جریحه دار شدن احساسات دیگران شده و همه چیز را بدتر کند.
9. مهارت های تمدداعصاب را تمرین کنید
وقتی اعصابتان خرد شده و خشمتان قلیان می کند، از مهارت های تمدد اعصاب کمک بگیرید. تمرینات تنفس عمیق، تجسم یک تصویر آرامش بخش یا تکرار کلمه یا عبارتی که آرامتان می کند، بسیار به دردتان خواهد خورد. حتی می توانید موسیقی آرامش بخش گوش دهید، در دفترچه خاطراتتان بنویسید یا چند حرکت یوگا را تمرین کنید.
10. بدانید چه زمانی نیاز به کمک دارید
یادگرفتن کنترل عصبانیت برای همه آدمها سخت است. اگر به نظرتان عصبانیت شما شدیداً خارج از کنترل است و باعث می شود دست به کارهایی بزنید که بعداً پشیمان شوید یا به اطرافیانتان آسیب برسانید، حتماً از متخصص و روانشناس کمک بگیرید.
11.از مدیتیشن و یوگا استفاده کنید
شما با انجام این تمرینات میتوانید ذهن و بدنتان را آرام کنید که به نوبه خود به کنترل خشم کمک خواهد کرد. برای این کار، به راحتی نشنید و روی تنفس خود تمرکز کنید.
12. نفس کشیدن عمیق را تعریف کنید
با تمرین کنترل تنفس می توانید احساس خشم خود را تسکین دهید. این کار ضربان قلب شما را کاهش داده و فشار خون را تثبیت می کند. لباس گشاد و راحت بپوشید. دستتان را روی شکم خود قرار دهید و به آرامی از طریق بینی نفس بکشید و سعی کنید شکم خود را شل نگهدارید و برای چند ثانیه این عمل را تکرار کنید و بعد از طریق دهان آرام تنفس کنید.
13. آرامش عضلانی داشته باشید
این روند یکی دیگر از روش ها برای کنترل خشم است. در این تکنیک راحت در یک مکان آرام بنشینید و بر عضلات خود تمرکز داشته باشید و در عین حال، عمیق و آهسته استنشاق کنید و عضلاتتان را به سختی فشار دهید. این روند را به مدت 5 ثانیه نگهدارید و 15 ثانیه آرام باشید و مجدداً این کار را تکرار کنید.
14. به موسیقی گوش دهید
گوش دادن به موسیقی، تسکین دهنده و آرامبخش است. می تواند تنش را آزاد کند و احساس خشم را کاهش دهد. دفعه بعد که عصبانی شدید، و هدفونتان را بگذارید و به موسیقی مورد علاقه خود گوش دهید. این کار باعث می شود که ذهن تان، دنیای شما را متفاوت کند.
15.از توپ استرس استفاده کنید
استفاده از توپ استرس، می تواند کمک کند تا از خشم فوری رها شوید . زیرا کمک می کند تا یک گروه از عضلات را فشرده و دوباره آزاد کنید و به شما برای داشتن آرامش کمک خواهد کرد. پس از فشردن توپ، مچ و بازوی شما درد خواهد گرفت،و مغزتان اندروفین آزاد می کند، یک ماده شیمیایی است که بدن برای از بین بردن استرس از آن استفاده می کند.
16. تا 10 بشمارید
این یک ترفند قدیمی است که برای آرام شدن زمان به شما می دهد. به طوری که می توانید بهتر و راحت تر فکر کنید و در مواقعی که عصبانی هستید، انگیزه ای برای ضربه زدن به دیگران نداشته باشید. هنگامی که عصبانی هستید، قبل از صحبت کردن تا 10 یا حتی بیشتر بشمارید. این یک روش بسیار ساده برای آرام شدن و حواس پرتی است.
17.یک عبارت آرامبخش را تکرار کنید
هنگامی که در آستانه عصبانی شدن قرار می گیرید، از کلماتی مانند آرام باش، آسان بگیر استفاده کنید و مدام با خود تکرار نمایید. زمانی که چنین عباراتی را آرام و بارها و بارها تکرار می کنید، سیگنال هایی را به مغز و اعصاب ارسال می کنید، که به آرام شدن ذهن و بدن شما کمک می کند.
در آخر و در صورت نیاز به درمانگاه مراجعه کنید تا به شما کمک کند که در برابر خشم، بهترین عملکرد را داشته باشید و به خود و سلامتی تان آسیب نزنید.