سفیدی ناخن یا لوکونیشیا (Leukonychia) یکی از مشکلات بسیار رایج و بی‌خطر است که به‌صورت لکه‌ها و خطوط سفید روی ناخن‌های دست و پا مشاهده می‌شود. از نظر پزشکی وجود لکه سفید روی ناخن مسئله خطرناکی نیست؛ اما نوع و علت بروز این عارضه حتما باید مشخص شود تا پزشک اقدامات لازم برای درمان را آغاز کند.
همانطور که در مقدمه نیز اشاره کردیم، لوکونشیا یا وجود لکه‌های سفید روی ناخن عارضه‌ای شایع است که بسیاری از افراد در دوران مختلف زندگی خود با آن مواجه می‌شوند. سفیدی جزئی یا کامل یک یا چند ناخن هم در ناخن‌های دست و هم در ناخن‌های پا ایجاد می‌شود. تمام افراد با هر جنسیت، قومیت و سنی ممکن است در طول زندگی خود با مشکل سفیدی ناخن مواجه شوند.
جالب است بدانید که کلمه Leukonychia یک اصطلاح پزشکی برگرفته از دو واژه یونانی “leukos” و “onyx” به ترتیب به معنای سفید و ناخن است. ناخن‌های سالم باید صاف، بدون شیار یا حفره، از نظر رنگ یکنواخت و بدون لکه‌های سفید باشند.
علل مختلفی برای سفید ناخن وجود دارد. از مهم‌ترین و شایع‌ترین دلایل ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جنس ناخن‌ها از لایه کراتینی ساخته شده است. درصورت پدیکور پا و مانیکور بیش از حد، خم شدن ناخن به عقب، چیدن ناخن‌ها، جویدن و ژلیش ناخن به مدت طولانی و پوشیدن کفش‌های تنگ، لایه کراتینی ناخن دچار آسیب می‌شود. در صورت ترک خوردن لایه کراتینی، هوا در داخل آن محبوس شده و لکه سفید به وجود می‌آید.
یکی دیگر از دلایل سفید شدن ناخن ابتلا به عفونت‌های قارچ ناخن مانند آنیکومایکوزیس پا است. قارچ‌ها با رشد در لایه‌های کراتین ناخن پا باعث ایجاد لکه‌های سفید در سطح آن می‌شوند. با گسترش عفونت قارچی، ناخن‌های پا شکننده و پوسته‌‌پوسته می‌شوند.
دلیل سفیدی ناخن‌هایی که نوع سفیدی آن‌ها totalis است، ابتلا به بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت، کم‌خونی فقرآهن، پرکاری تیروئید، پنومونی یا ذات‌الریه، سیروز کبدی، هپاتیت و بیماری نارسایی کلیه است. در بیماری نارسایی کلیه سطح آلبومین خون پایین می‌آید. در نارسایی کبد نیز بدن با کاهش پروتئین مواجه می‌شود. کمبود آلبومین و پروتئین تاثیر زیادی در سفیدشدن ناخن‌ها دارد.
اگر سطح موادمعدنی مانند کلسیم و روی (زینک) در بدن کاهش پیدا کند، روی ناخن‌ها لکه‌های سفید ایجاد می‌شود. به طور کلی کمبود مواد معدنی دیگری مانند مس، منیزیم، سدیم و آهن نیز باعث کاهش استحکام ناخن‌ها شده و احتمال آسیب دیدن آن‌ها را افزایش می‌دهد.
کمبود بیوتین یا ویتامین B7، فولات یا ویتامین B9، ویتامین B12 و ویتامین C در بدن افرادی که دچار سوء تغذیه هستند و از یک رژیم غذایی سالم استفاده نمی‌کنند، باعث ایجاد لکه سفید روی ناخن می‌شود.
سفیدی ناخن در افرادی که به لاک، ناخن مصنوعی، لاک پاک‌کن، استون، برق ناخن و غیره حساسیت دارند نیز مشاهده می‌شود. در واقع سفید شدن ناخن در این افراد یک نوع واکنش آلرژیک به مواد حساسیت‌زا است. در انواع روش کاشت ناخن ممکن است این حساسیت ها ایجاد شود.
در موارد بسیار نادر ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن در بعضی از افراد نشان‌دهنده یک بیماری وراثتی است. این بیماری که از پدر یا مادر و گاهی از هر دوی آن‌ها به کودک انتقال می‌یابد و کودک به سفیدی کامل یا totalis ناخن مبتلا می‌شود.
در اثر مصرف برخی از داروهای شیمی درمانی مخصوص سرطان، داروهای سولفونامید برای درمان عفونت‌های باکتریایی و مسمومیت در اثر مصرف موادی مانند آرسنیک نیز ممکن است روی ناخن‌ها لکه سفید از نوع striata ایجاد شود.
لوکونیشیا با علائم زیر همراه است:
یک نقطه سفید روی ناخن
یک خط سفید روی ناخن
نقاط سفید در اندازه‌های کوچک و ریز روی ناخن
نقاط سفید بزرگ و پراکنده در سطح ناخن
خطوط سفید بزرگ و طولی در امتداد هم روی ناخن
خطوط سفید عرضی موازی با پایه ناخن
سفید شدن تمام سطح ناخن
هر یک از علائمی که معرفی کردیم، به دلیل خاصی ایجاد شده‌اند. به عنوان مثال اگر علت به وجود آمدن لکه سفید واکنش‌های آلرژیک باشد، تعداد زیادی لکه سفید و ریز بر سطح ناخن مشاهده می‌شود. یا اگر ناخن دچار ضربه و آسیب شود، نقطه سفید بزرگی درست در وسط آن به وجود می‌آید.
با توجه به اینکه دلایل مختلفی در ایجاد سفیدی روی ناخن‌ها نقش دارند، برای درمان این مشکل نیز باید از روش‌های متفاوتی استفاده کرد. مهم‌ترین روش‌های درمان سفیدی ناخن عبارت‌اند از:
یکی از بهترین روش‌های درمان سفیدی روی ناخن‌ها استفاده از رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد معدنی و انواع ویتامین است. هر چه ناخن‌ها از استحکام برخوردار باشند، در مقابل ضربه یا آسیب مقاوم‌تر خواهند بود و لکه‌های سفید روی آن‌ها ایجاد نمی‌شود. در رژیم غذایی خود خوراکی‌هایی مانند قارچ، موز، سویا، کره، لوبیا، تخم‌مرغ، غلات، آجیل و گل‌کلم را بگنجانید.
مصرف مکمل بیوتین نیز مناسب است. بیوتین یا همان ویتامین B یکی از ضروری‌ترین ویتامین‌های مورد نیاز بدن است که تاثیر زیادی در افزایش سلامتی پوست، مو و ناخن دارد. این ویتامین به بدن کمک میکند تا مواد غذایی را تبدیل به انرژی کند.
در بخش‌های قبلی مقاله اشاره کردیم که یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد سفیدی ناخن عفونت قارچی به نام آنیکومایکوزیس است. برای درمان این نوع عفونت حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا داروهای ضدقارچ برایتان تجویز شود. این داروها باید به‌صورت مداوم و به‌مدت سه ماه مصرف شوند تا عفونت قارچی کاملا از بین برود. قارچ پوستی حتما باید درمان شود.
ناخن‌های نرم خیلی بیشتر از ناخن‌ها محکم و مقاوم در معرض آسیب‌دیدن و شکستن هستند. دلیل ایجاد سفیدی ناخن در بعضی از افراد وارد شدن ضربه است. این افراد با استفاده از محصولات تقویت‌کننده که اغلب توسط پزشکان متخصص پوست‌و‌مو تجویز می‌شود، می‌توانند ناخن‌های خود را تقویت کنند.
برای درمان سفیدی روی ناخن‌ها برای مدتی موقتا استفاده از لاک‌های شیمیایی، لاک پاک‌کن، ناخن مصنوعی و ژل کردن ناخن‌ها را قطع کنید. اگر مجبور بودید برای شرکت در جشن یا مراسمی ژلیش ناخن و یا فرنچ ناخن انجام دهید، حتما به سراغ‌های لاک‌هایی بروید که در ترکیبات آن‌ها مواد شیمیایی به‌کار نرفته است.
امیدواریم اطلاعات ارائه شده در این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. در صورتی که با این عارضه مواجه هستید، درمانی گرفته‌اید که موثر واقع شده است، لطفا در بخش نظرات با ما و کاربران صندلی به اشتراک بگذارید
