ورم لوزه یکی از بیماری های مربوط به غدد لنفاوی موجود در دهان است که به شکل دو بافت صورتی رنگ در کنار زبان کوچک داخل دهان قرار گرفته است. متأسفانه ورم لوزه یکی از بیماری هایی است که سالانه میلیون ها نفر دچار آن می شوند. این بیماری چندان عذاب آور و آزار دهنده نیست و به ندرت مشکلات جدی جسمی برای فرد مبتلا به وجود خواهد آورد. به طور عادی ورم لوزه با گذشت یک دوره هفت تا ده روزه کاملاً از بین رفته و بهبود می یابد.لوزه ها در اصل 2 غده لنفاوی هستند که در بخش انتهایی گلو در کناره های گلو قرار گرفته اند. این غده ها بدون کاربرد نبوده و نقش دفاعی دارند. یکی از کاربرد های اصلی لوزه ها مبارزه با ورود عفونت ها و بیماری ها به داخل بدن است. هر زمان که لوزه ها عفونی شوند، شما دچار بیماری ورم لوزه که در انگلیسی به آن tonsillitis می گویند، خواهید شد.این بیماری منحصراً برای سن خاصی نبوده و در هر سن و سالی ممکن است اتفاق بیفتد ولی این عارضه بیشتر در کودکان رایج است. علائم اولیه این بیماری شامل گلو درد، ورم لوزه ها و تب است. متأسفانه این بیماری مسری بوده و می تواند به خاطر ورود ویروس ها و باکتری هایی مثل استرپتوکوک (باکتری بی هوازی) اتفاق بیفتد که پس از ورود این باکتری به بدن، فرد دچار گلودرد استرپتوکوکی شده و دهان و لوزه ها نیز تحت تأثیر این گلودرد قرار خواهند گرفت.تشخیص این نوع بیماری اصلاً کار دشواری نبوده و معمولاً علائم بعد از گذشت 7 تا 10 روز از بین خواهند رفت.
انواع ورم لوزه
التهاب لوزه انواع گوناگونی دارد که در ادامه به شرح آن می پردازیم:
التهاب لوزه حاد
التهاب لوزه در کودکان بسیار شایع است. در حقیقت، تقریباً هر کودک حداقل یک بار دچار التهاب لوزه می شود.اگر علائم حدود 10 روز یا کمتر طول بکشد، این التهاب لوزه حاد محسوب می شود. اگر علائم بیشتر طول بکشد، یا اگر لوزه در طول سال چندین بار برگردد ، ممکن است التهاب لوزه مزمن یا مکرر باشد.التهاب لوزه حاد به احتمال زیاد با درمان های خانگی بهبود می یابد؛ اما در برخی موارد ممکن است به درمان های دیگر مانند آنتی بیوتیک ها نیاز داشته باشد.
التهاب لوزه مزمن
علائم ورم لوزه مزمن بیش تر از حاد ادامه دارد. علائم زیر را ممکن است طولانی مدت تجربه کنید:
- گلو درد
- بوی بد دهان (هالیتوز)
- گره های لنفاوی حساس در گردن
لوزه های مزمن هم چنین ممکن است باعث ایجاد سنگ های لوزه شوند؛ جایی که موادی مانند سلول های مرده، بزاق و غذا در شکاف لوزه های شما جمع می شوند. در نهایت، این رسوبات می تواند به سنگ های کوچک تبدیل شود. این ها ممکن است خود به خود رها شوند، یا ممکن است لازم باشد توسط پزشک برطرف شوند.اگر مبتلا به التهاب لوزه مزمن باشید، ممکن است پزشک شما عمل جراحی لوزه را برای برداشتن لوزه های شما توصیه کند.
التهاب لوزه مکرر
همانند التهاب لوزه های مزمن، درمانی استاندارد برای لوزه های مکرر، عمل لوزه است. التهاب لوزه مکرر اغلب به این صورت تعریف می شود:
- گلودرد یا التهاب لوزه حداقل 5 تا 7 بار در طی 1 سال
- حداقل 5 بار در هر 2 سال گذشته رخ داده است
- در هر 3 سال گذشته حداقل 3 بار اتفاق می افتد
تحقیقات 2018 نشان می دهد که لوزه های مزمن و مکرر ممکن است به دلیل بیوفیلم های موجود در چین لوزه ها ایجاد شود. بیوفیلم ها میکروارگانیسم هایی هستند که مقاومت آنتی بیوتیکی آن ها افزایش داده و باعث عفونت های مکرر می شوند.
ژنتیک نیز ممکن است دلیلی برای التهاب لوزه های مکرر باشد.
مطالعه ای در سال 2019 لوزه های کودکانی را که لوزه های مکرر داشتند بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که ژنتیک ممکن است منجر به پاسخ ایمنی ضعیف به باکتری های استرپتوکوک گروه A شود، که باعث ایجاد گلودرد و التهاب لوزه می شود.
چه زمانی باید به پزشک گوش، حلق و بینی مراجعه کرد؟
شما در صورت داشتن علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالاتر از 103 درجه ی فارنهایت یا 39.5 درجه ی سانتی گراد
- ضعف عضلانی
- سفتی گردن
- گلودردی که بعد از دو روز از بین نرود
در موارد نادر، التهاب لوزه می تواند باعث تورم لوزه به اندازه ای شود که تنفس را مشکل سازد. اگر این اتفاق رخ دهد، باید فورا کمک پزشکی دریافت کنید.
درحالی که برخی حملات التهاب لوزه خودبه خود از بین می روند، برخی التهاب ها ممکن است نیازمند درمان باشند.
تشخیص عفونت لوزه به چه صورت است؟
تشخیص التهاب وعفونت لوزه برمبنای معاینه ی فیزیکی گلو صورت می گیرد. یک روش تشخیصی دیگر که گاهی مورد استفاده قرار می گیرد نمونه برداری است. با انجام نمونه برداری و بررسی های لازم در آزمایشگاه می توان به عللی که منجر به بروز این عارضه شده است پی برد.
درمان عفونت های مزمن لوزه
درمان ابتدایی و مداراگرانه این بیماری ساده است و با شست و شو مکرر دهان موثر خواهد بود. اما بهتر است برای درمان به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید تا بتواند در درمان بیماری شما کمک نماید، ولی از آنجایی که سنگ های لوزه همیشگی هستند و دوباره به وجود می آیند، درمان قطعی جراحی برداشتن لوزه ها یا حفره های لوزه می باشد که سبب می شود تا مواد غذایی مجدد در حفرات لوزه به دام نیفتند.