انتقال اموال قبل از مطالبه مهریه

مردان شیوه های مختلفی برای فرار از دین و پرداخت مهریه به کار می برند یکی از معمول ترین و مطرح ترین شیوه ها معاملات صوری است شیوه دیگری که جدیدا برای فرار از پرداخت مهریه باب شده است توقیف صوری اموال توسط دوست یا آشنای به طور مثال مردی چکی با مبلغ گزاف به دوست یا همکار خود می دهد و وی مراحل قانونی توقیف اموال مرد را انجام می دهد و خانه یا ماشین یا هر مال دیگری از مرد را توقیف می کند تا همسرش نتواند به ان مال دست یابد طبق قانون در چنین حالتی اولویت با اولین شخصی است که اقدام نموده. قطعا تا به حال دعاوی بسیاری را در ارتباط با مهریه و مطالبه آن از آشنایان و اطرافیان خود شنیده اید. مهریه در حقیقت جز حق قانونی زنان به حساب آمده و معمولا تحت هر شرایطی زنان می توانند، آن را از همسر خویش دریافت نمایند. حال خوب است بدانید این روزها مردان برای فرار از پرداخت مهریه به همسران خود معمولا به دنبال راه های مختلفی بوده و ممکن است برای فرار از آن دست به هر کاری بزنند ! یکی از اقداماتی که معمولا مردان جهت عدم پرداخت مهریه انجام می دهند، انتقال اموال قبل از مطالبه مهریه می باشد. در ادامه به بررسی کامل این موضوع خواهیم پرداخت. با ما همراه شوید.

آیا انتقال اموال قبل از مطالبه مهریه جرم تلقی می شود ؟

در قانون معامله برای فرار از دین جرم تلقی می شود و برای آن مجازات تعیین می شود. بر اساس ماده ۴ نحوه اجرای محکومیت های مالی، چنانچه شخصی به قصد فرار از دین و تعهدات مالی خویش مال را به شخص دیگری انتقال دهد، عمل وی جرم محسوب شده و مجازات وی حبس تعزیری می باشد و چنانچه فرد انتقال گیرنده نیز با علم و اطلاع قبلی چنین معامله ای را انجام داده باشد، وی نیز شریک جرم تلقی می گردد که در این صورت باید عین مال و چنانچه مال تلف یا انتقال شده باشد، مثل یا قیمت آن را از اموال انتقال گیرنده به عنوان جریمه گرفته شده و به شخص متقاضی بدهد. با این وجود طبق توضیحات ذیل، انتقال اموال قبل از مطالبه مهریه ، فرار از دین محسوب نمی شود پس جرم و مجازاتی نیز ندارد.

آیا انتقال اموال قبل از مطالبه مهریه، فرار از دین به حساب می آید؟

خیر. خوب است بدانید، چنانچه اموال مرد قبل از دادن دادخواست مهریه یا همان مطالبه مهریه از جانب زن بوقوع بپیوندد، معامله فرار از دین به حساب نمی آید. در حقیقت همانطور که مهریه یک حق است و بانوان حق دارند که آن را مطالبه کنند ، مالکیت بر اموال نیز این حق را ایجاد می کند که هرگونه تصرفی که مالک بخواهد در آن انجام دهد. پس اینکه انتقال اموال قبل از مطالبه مهریه صورت بگیرد ، فرار از دین محسوب نمی شود.

معامله صوری ، چگونه معامله است ؟

معامله صوری معامله است در طی آن خریدار و فروشنده قصد و نیت انجام معامله نداشته و در واقع هیچ وجهی بین طرفین مبادله نشده است . مثل زمانی که مرد برای فرار از پرداخت مهریه آپارتمان خود را به نام خواهرش می زند در اینجا نه مبلغی رد و بدل می شود و نه قصد خرید و فروشی وجود دارد و در واقع نه خریدار و نه فروشنده ای وجود دارد . زن در این حالت می بایستی دادخواستی تحت عنوان ابطال بیع ، تقدیم دادگاه کند و مدعی صوری بودن معامله همسرش برای فرار از دین مهریه بشود . با این شرایط اگر ثابت شود معامله صوری بوده دادگاه دستور ابطال معامله را می دهد .

مطابق قانون معاملات صوری به قصد فرار از دین در مقابل طلبکار اعتبار ندارد و این مساله نسبت به طرفی که این معامله را منعقد می کرده اعتبار دارد .

چه زمانی معامله صوری شناخته می شود ؟

معامله زمانی صوری خواهد بود که فردی با اخطار ابلاغیه دادگاه یا دریافت نامه اجرا احکام از بدهی مالی خود مطلع شود پس از این واقعه اگر معامله ای صورت پذیرد قطعا صوری شناخته می شود چرا که این معامله مشکوک به دخل و تصرف در اموال به ضرر طلبکار و برای فرار از دین است . در این صورت می شود تقاضای ابطال داد اما پیش از مطالبه دین اگر مالی انتقال یابد اثبات اینکه نیت فرار از دین و فرار از دادن مهریه باشد کاری بس دشوار و سخت است . اگر زنی قبل از به اجرا گذاشتن مهریه خود یا بعد از آن متوجه انتقال اموال از سوی همسرش به فرد دیگری شد برای شکایت باید به دادگاه حقوقی مراجعه کند در چنین شرایطی اول باید ثابت کند انتقال اموال غیر واقعی و صوری بوده بعد از اثبات غیر واقعی بودن مورد معامله دادگاه طی نامه ای به راهنمایی و رانندگی ( در صورت انتقال غیر واقعی خودرو ) یا اداره ثبت ( در صورت انتقال غیر واقعی مالک یا زمین ) اعلام می دارد که نقل و انتقال آن مال به دلیل بدهکاری صاحب آن ممنوع است . نکته : در چنین شرایطی کسی که می داند طرف مقابل او قصد دارد معامله ای صوری به قصد فرار از دین انجام دهد نیز در صورت حضور در این معامله جرم شناخته می شود زن می تواند پس از شناسایی اموال همسرش و توقیف آن در قبال مهریه نسبت به باقی طلبش تقاضای ممنوع الخروجی مرد را بدهد . تنها راه رفع ممنوع الخروجی یک مرد هم پرداخت بدهی خود بابت مهریه است و یا انصراف زن از مطالبه مهریه . طبق ماده 218 قانون : هرگاه طلبکار به دادگاه دادخواست داده و دلیل ارائه نماید که مدیون برای فرار از دین قصد فروش اموال خود را دارد دادگاه می تواند قرار توقیف اموال وی را به میزان بدهی صادر کند البته طبق این ماده 4 شرط باید فراهم باشد :

1. عموما مالی موجود باشد
2. اثبات غیر واقعی بودن معامله توسط زوجه
3. ثابت کردن این موضوع که نیت مرد فرار از پرداخت مهریه بوده
4. فرد انتقال گیرنده از موضوع و سوء نیت مرد آگاه بوده و با او همدست بوده است .

در غیر این 4 شرط اگر باشد ، دادگاه اعلام می کند که نیت زوج فرار از دین نبوده و به علت اضطرارش مال را فروخته است .

فرار از دین در مهریه

طبق ماده 4 نحوه اجرای محکومیت های مالی : (( هرکس به قصد فرار از دین و تعهدات مالی ، مال خود را به دیگری انتقال دهد عمل او جرم تلقی شده و فرد به حبس تعزیری محکوم خواهد شد طبق این ماده فرد انتقال گیرنده نیز اگر با علم دست به چنین کاری زده باشد شریک جرم محسوب می شود .در این صورت عین مال و در صورت تلف یا انتقال ، مثل یا قیمت آن از اموال انتقال گیرنده به عنوان جریمه اخذ و محکوم به از محل آن استیفا خواهد شد . در این قسمت ابتدا انتقال مهریه به زوجه بررسی می شود و سپس مطالبه مهریه، حق حبس، تعديل مهریه و دادگاه صالح برای اقامه دعوی مهریه بیان می گردد. چنانچه انتقال رسمی مال به زوجه نیاز به طی تشریفات خاصی داشته باشد مثل انتقال املاک با انتقال سرقفلی که مستلزم طی تشریفات و ثبت در دفاتر اسناد رسمی است، ثبت ازدواج کفایت از ثبت املاک یا انتقال سرقفلی و امثال آن ندارد و باید جداگانه قبل یا بعد از ثبت ازدواج انجام شود. وقتی ملک یا مالی با ازدواج به زوجه منتقل می شود، زن اختیار دارد در آن در تصرفي کند و اگر شوهر از آن استفاده کند، در قبال زوجه مسئول پرداخت اجاره بهای آن است. ماده (۳۳۷) قانون مقرر می دارد که «هرگاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر استیفاء منفعت کند، صاحب مال مستحق اجرت المثل خواهد بود مگر اینکه معلوم شود که اذن در انتفاع مجانی بوده است. بنابراین استفاده شوهر از مهریه زن باعث مسئولیت شوهر می شود و شوهر موظف است اجرت المثل آن را به زوجه پرداخت کند. حتی اگر مهریه زن یک باب منزل مسکونی است که زن در آن سکنی گزیده است، به تجويز مادة (۳۰) قانون حمایت خانواده، زن می تواند اجرت المثل آن را از مرد مطالبه کند: «در مواردی که زوجه در دادگاه ثابت کند به امر زوج یا اذن وی از مال خود برای مخارج متعارف زندگی مشترک که بر عهده زوج است هزینه کرده و زوج نتواند قصد تبرع زوجه را اثبات کند، می تواند معادل آن را از وی دریافت نماید». منظور از معادل آن، همان اجرت المثل مدتی است که شوهر از مهریه زن استفاده کرده است یا بابت نفقه زن در اختیار زوجه قرار داده است که از آن استفاده کند. پرداخت مهریه ممکن است مقید به توانایی و استطاعت مالی شود. در این صورت گفته می شود که مهریه «عندالاستطاعه» است. استطاعت یعنی اینکه شوهر بتواند مهریه را بدون مشقت پرداخت کند. برای بررسی استطاعت شوهر، باید مستثنیات دین از قبیل مسکن، اثاثیه منزل، آذوقه و ابزار کار مورد نیاز کنار گذاشته شود و با توجه به داراییها، تعهدات و درآمدها نسبت به استطاعت بر پرداخت مهریه اتخاذ تصمیم شود. در هر حال، در مهریه عندالاستطاعه زوجه باید ثابت کند که شوهر توانایی مالی و استطاعت لازم برای پرداخت مهریه را دارد. البته اگر شوهر بمیرد و پس از کسر دیون، مالی داشته باشد، مهریه عندالاستطاعه نیز باید از سرجمع ارثیه کسر شده و به زوجه پرداخت گردد. اما اگر دارایی شوهر متوفی کفاف ندهد، پرداخت دیون دیگر بر مهریه عندالاستطاعه مقدم خواهد بود. فروش وانتقال دارا یی ومعامله صوری برای فرارازپرداخت مهریه با بالا گرفتن اختلافات زن و شوهر و ویا بعد از ابلاغیه دادگاه یا اداره ثبت،صورت می گیرد. مرد برای فراراز پرداخت مهریه یا برای اینکه بتواند همزمان باارائه دادخواست مطالبه مهریه توسط زن ، برای تقسیط آن دادخواست اعسار دهد، قبل ازاقدام زن یا در بازه زمانی روند نوبت ‏گیری و ارائه و پذیرش درخواست توقیف اموال واستعلام اموال وابلاغ اجراییه به مرد،اقدام به فروش یا انتقال اموال خودازجمله به خویشاوندان یاحتی فرزند خود می کند یا حتی ازطریق ایجاد یک بدهی ساختگی وغیرواقعی اموال خود را متعلق حق دیگری قرار می دهد. باید به این نکته توجه کرد که هرگاه مرد قبل اقدام زن برای مطالبه مهریه خودروی خود را می فروشد و بعد از ابلاغ اجرای مهریه برای تقسیط آن دادخواست اعسار می دهد ممکن است قاضی براساس دفاعیات زن و استعلامات انجام شده توسط مقام قضایی ،رای به رد دادخواست اعسار مرد به دلیل دارا ‏بودن مرد ازفروش خودرودهد واورا ملزم به پرداخت مهریه می کند و مرد باید با ارا ئه دلایل و مستندات اثبات کند که ماشین را برای ‏ادای دین فروخته وتمام وجه دریافتی آن را جهت بدهی پرداخت کرده است و در حال حاضر توانایی ‏پرداخت مهریه را ندارد.زن می تواند قبل از هر اقدامی به همراهی یک وکیل مجرب و متخصص برای مطالبه مهریه با مراجعه به دادگاه ‏جهت جلوگیری از هرگونه از نقل و انتقال خودرو ، درخواست صدور قرار تامین ‏خواسته را کرده و آن را مشروط براینکه جزء مستثنیات دین مرد نباشد،توقیف ‏کند و توقیف قبل از ابلاغ ‏اجراییه به مرد انجام می شود یا درصورتی که مرد خودرو را فروخته یا به شخصی انتقال داده بود می تواند دادخواست ابطال معامله به قصد فرار از پرداخت مهریه یا به جرم معامله به قصد فرار از دین شکایت کند مگراینکه تاریخ انتقال آن بالا ی یک سال از اقدام زن برای مطالبه مهریه باشد . درابطال معامله به قصد فرارازدین فقط انتقالی قابل ابطال است که به صورت صوری باشد و معامله به قصد فرار از دین باطل نیست بلکه معامله به قصد فرار از دین صوری ،باطل قابل ابطال است و تنها بین طرفین معامله معتبر وقابلیت استناد به شخص ثالث ندارد. چنانچه معامله پس از حکم دادگاه ومحکومیت مرد به پرداخت مهریه انجام گرفته ویا پس ‏از ‏ابلاغیه دایره ثبت انجام شده باشد ، دررویه قضایی غالبا صوری وبه قصد فرارازدین تلقی می ‏گردد. و هرگاه با آگاهی از اینکه زن احتمال به اجرا گذاشتن مهر خودرا ‏دارد به انجام ‏معامله اقدام کند فرض بر صحت معامله انجام شده است و زن باید با ارائه مدارک ‏ومستندات و شهود ‏، صوری بودن ان را اثبات کند. گاهی معاملات حقیقتا برای فرار از پرداخت ‏است اما نمی توان عنوان ‏صوری به آن اطلاق نمود و ‏صدور حکم ابطال معامله نیازمند رسیدگی دقیق قاضی واخذ استعلامات دقیق ثبتی می باشد ‏‏. موارد فرد اموال خود را به فرزند یا خویشان نزدیک خود حتی در غالب صلح عمری منتقل می کند که به نوعی می تواند اماره ای جهت تکمیل علم ‏قاضی از صوری بودن معامله مذکور باشد وتاثیر بسزایی دارد اما ادله محکمی نمی باشد.‏

راه های اثبات معامله به قصد فرار از ادای دین ‏

معامله به قصد فرار از دین جرم محسوب می شود و طبق رأی وحدت رویه ، جرم فرار از دین در صورتی تحقق می یابد که مدیون بعد ازصدورحکم قطعی دادگاه اموال خود را به دیگران انتقال دهد ! شرح جرم فرار از پرداخت دین در ماده ٢١ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی آمده است. در صورتی که محرز شود که مرد خودروی خود را برای فرار از پرداخت ‏مهریه فروخته یا به شخص دیگری انتقال ‏داده است ، مرد به مجازات حبس تعزیری یا جزای نقدی درجه 6 ، با توجه به قانون کاهش مجازات ‏اسلامی 3 ماه تا 1 سال یا ‏جزای نقدی معادل نصف محکوم به ، یا هردو مجازات محکوم می شود.‏ آن معامله ای که به قصد فرارازدین انجام شده است باطل نیست ونوعی معامله حقیقی است ودر صورت آگاهی خریدارخودرو ازقصد فروشنده دراین حکم، شریک جرم مرد ‏خواهد بود و زن می تواند خودرو را ازخریدار پس بگیرد و در صورت تلف یا انتقال آن ، مثل یا ‏قیمت آن از اموال خریدار به عنوان جریمه گرفته و مهریه ازمحل آن استیفا خواهد شد.اما ‏معامله ای که درآن به شکل واقعی معامله ای صورت نگرفته و ارکان معامله رعایت نشده است ‏وخریدار و فروشنده نیت انجام معامله را نداشته اند و پولی هم رد و بدل نشده باشد و قصد مشترکی هم ‏وجود نداشته باشد، صوری محسوب شده و براساس ماده 218 قانون مدنی ، معامله ای که با قصد فرار از دین به طور صوري انجام شده وآن معامله به علت فقدان قصد باطل، بی اعتبار و فاقد وجهه قانونی است و زن می تواند برای ابطال ‏آن معامله اقدام نماید . و براساس ماده 218 مکررقانون مدنی هر گاه طلبکار به دادگاه دادخواست داده دلایل اقامه نماید که مدیون براي فرار از دین، قصد فروش اموال خود را دارد، دادگاه میتواند قرار توقیف اموال وی را به میزان بدهی او صادر نماید، که در این صورت بدون اجازه ي دادگاه حق فروش اموال را نخواهد داشت. مجموعه موارد بارز را جهت اثبات معامله فرار از دین، زوجه می بایست با استناد به دلایل و مدارکی مانند اسناد انتقال یا شهادت شهود و ... امور ذیل را اثبات نماید:

• وجهی به فروشنده در ازای معامله پرداخت نشود و یا وجه متناسب با معامله نباشد.‏

• انتقال گیرنده از اقرابای نزدیک انتقال دهنده باشد.‏

• تاریخ سند عادی برخلاف واقع تنظیم شده باشد. ( این موضوع به وسیله کارشناسی خط قابل تشخیص است .)‏

• همچنان پس از معامله ، اصل مداراک ، مال موضوع معامله، نزد انتقال دهنده باشد.‏

• شخصی شاهد بر معامله صوری بوده باشد و برای شما شهادت دهد.‏

• ‏بهترین دلیل برای اثبات اقرار انتفال گیرنده است واگر شاهدی هم بتواند به اقرار انتقال گیرنده شهادت دهد ، قابل اثبات است .

شرایط تحقق معامله فرار از دین مهریه

برخی افراد سندهایی تنظیم می کنند یا کیفیت انتقال را جوری درست می کنند که شبه تحقق بیع اتفاق می افتد و صوری بودن محقق نمی شود. مثلا چکی به نام زوج از سوی خریدار صادر و به حساب زوج پولی واریز می شود و همه چیز درست پیش می رود. اما برخی نیز این انتقال را ناشیانه انجام می دهند و فکر می کنند به محض انتقال سند، این تعهد از چارچوب وظایف آنها خارج می شود که در چنین مواقعی صوری بودن معامله قابل اثبات است. معامله صوری زمانی اثبات می شود که زوج با اخطار ابلاغیه دادگاه یا دریافت نامه اجرای احکام از بدهی مالی خود مطلع شود. در چنین شرایطی اگر معامله ای صورت گیرد، شبهه معامله صوری بیشتر خواهد بود و احتمال این که بتوان این معامله را صوری قلمداد کرد، نزدیک تر به واقعیت است و زوجه می تواند تقاضای ابطال دهد. اما پیش از مطالبه دین از سوی زوجه، اثبات این موضوع سخت است.

• انعقاد قرار داد ( معامله تشکیل شود)‏

• معامله ای صورت گرفته باشد (دین قابل مطالبه و حال باشد)‏

• قصد فرار از دین مهریه (وجود طلب مقدم بر تشکیل معامله به قصد فرار از دین باشد)‏

• ضرری بودن معامله ‏

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

دعوای الزام به تمکین و شرایط آن