کشیدن دندان عملی است که در آن دندان از حفره لثه بیرون آورده می شود. دندان کشیدن معمولاً توسط دندانپزشک عمومی، جراح دهان و دندان یا متخصص لثه انجام می شود. کشیدن دندان باید در اولین فرصت انجام شود تا عفونت پخش نشود و از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری شود. چنانچه نتوان دندان را با درمان عصب کشی حفظ کرد، دندانپزشک کشیدن دندان را توصیه می کند.
انواع
عمل ساده کشیدن دندان
برای عمل کشیدن ساده دندان کافی است که دندانپزشک دندان را با وسیله مخصوص بگیرد و با احتیاط آن را با حرکت های آرام رو به جلو و عقب لق کند. پس از آن که دندان لق شد، دندانپزشک آن را به راحتی از حفره دندان خارج می کند. چنانچه دندان در دهان دیده شود و آن قدر از ساختار آن بیرون باشد که بتوان آن را گرفت و حرکت داد، کشیدن دندان ساده خواهد بود. استفاده از روش بدون درد کشیدن دندان با لیزر هم می تواند مفید باشد.
جراحی کشیدن دندان
برای جراحی کشیدن دندان ابتدا لازم است که ساختار زیر بافت لثه دیده شود تا دندانپزشک بتواند آن را طی درمانی ایمن و بدون خطر بکشد. دندانپزشک پس از کنار زدن بافت لثه می تواند دندانی را بگیرد و از حفره دندانی خارج کند که هیچ بخشی از آن مشخص نیست یا فقط بخش کمی از آن از لثه بیرون زده است. جراحی کشیدن دندان معمولاً برای کشیدن دندان عقل نهفته یا دندان هایی توصیه می شود که از زیر خط لثه شکسته اند.
کشیدن دندان عقل
غالباً لازم است که دندان عقل کشیده شود. دندان عقل حتی اگر نهفته باشد، در تماس با میکروب های دندان های مجاور عفونی می شود. دندان عقلی که کامل درآمده باشد، نیز عموماً باعث نامرتبی بقیه دندان ها می شود و به درد و مشکلات بایت دامن می زند. اگر دندان عقل کامل درآمده باشد، کشیدن آن ساده است و صرفاً کافی است که دندانپزشک دندان را با فورسپس بگیرد و بکشد، اما اگر دندان کاملاً در استخوان نهفته باشد، باید جراحی پیچیده ای برای کشیدن آن انجام شود که طی آن عقب ترین دندان های دهان، یعنی دندان های 1، 16، 17 و 32 کشیده می شود. این جراحی عموماً توسط جراح دهان و دندان یا متخصص لثه انجام می شود. البته دندانپزشک عمومی نیز پس از گذراندن دوره های آموزشی می تواند دندان عقل کامل درآمده را بکشد. کشیدن دندان عقل تحت بی حسی موضعی، دریافت آرام بخش درون وریدی، استنشاق آرام بخش یا بیهوشی عمومی انجام می شود.
دندان کشیدن به دلایل زیر ضرورت می یابد:
- عفونت عمقی دندان یعنی آبسه ای که با هیچ روشی درمان نشود.
- پوسیدگی شدید دندان
- شلوغی، به هم فشردگی یا نامرتبی دندان ها
- بیماری لثه ای که دندان را لق کرده یا به آن آسیب زده باشد.
- آسیب دیدن و شکستگی دندان
- دندان نهفته ای، مانند دندان عقل یا آسیاب سوم، که مشکل ساز شود.
با کشیدن دندان از پخش شدن عفونت به دیگر ناحیه های دهان جلوگیری می شود.
مراقبت های بعد از درمان
- بعد از جراحی، بر روی ناحیه دندان کشیده شده، گاز استریل را با فشار ملایم فک، در دهان حداقل به مدت ۳۰ دقیقه نگه دارید.
- از مک زدن و خالی نمودن مکرر آب دهان خود داری کنید.
- چون گونه، لب و زبان، تا ۳-۴ ساعت پس از جراحی بی حس است، مواظب باشید آنها را گاز نگیرید.
- داروی تجویز شده را دقیق استفاده کرده و از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید.
- بعد از جراحی، خم نشوید و در موقع دراز کشیدن چند بالش زیر سر قرار دهید.
- غذاها و مایعات نرم و خنک مصرف نموده و از سمت دیگر دهان برای خوردن استفاده کنید.
- بعد از گذشت ۷ تا ۱۰ روز، برای کشیدن بخیه مراجعه فرمایید
- تا چند روز پس از کشیدن بخیه، شستشو با آب نمک را ادامه دهید.
- حداکثر تا ۴۸ ساعت بعد از جراحی، تورم وجود خواهد داشت و به تدریج کم می شود و طی ۷ تا ۱۰ روز از بین می رود. همچنین پس از جراحی برخی دندان های نهفته مانند عقل، امکان کبودی زیر پوست صورت وجود دارد.
- در صورتیکه خونریزی شدید و غیر قابل کنترل باشد، به مرکز درمانی مراجعه نموده و از گذاشتن داروها و مواد مختلف بدون تجویز پزشک به وضع اجتناب نمایید.
- از شستشوی دهان، روز جراحی خودداری نمایید و از فردای آن روز شستشوی دهان را با رسم فیزیولوژی، یا آب نمک شروع کنید. (مسواک زدن نیز روز بعد از جراحی شروع می گردد. دقت نمایید محل زخم را مسواک نزنید). برای جلوگیری از عفونت ثانویه، از دهانشویه استفاده کنید.
- از کشیدن سیگار، پیپ و استفاده از نی برای نوشیدن مایعات تا چند روز خودداری نمایید.