سوختگی نوعی آسیب به گوشت یا پوست است که بر اثر گرما ، برق، مواد شیمیایی، اصطکاک یا پرتو به وجود می آید.سوختگی هایی که تنها بر سطح پوست اثر می گذارند را زخم سوختگی سطحی یا سوختگی های درجه اول می نامند.سوختگی با ضخامت نسبی یا سوختگی درجه دوم هنگامی اتفاق می افتد که لایه های زیرین پوست آسیب می بینند.در سوختگی با ضخامت کامل یا سوختگی درجه سوم به همه لایه های پوست آسیب می رسد.در سوختگی نوع چهارم بافت های عمیق تر مانند عضلات یا استخوان آسیب می بینند.استفاده از ، پانسمان های مناسب و استاندارد در درمان سوختگی نقشی مهم و کاربردی دارند.
اب سرد روی سوختگی نریزید
آب آشامیدنی استریل نیست و برخی میکروب های آن در دستگاه گوارش از بین می رود، ولی پوست سوخته این قابلیت را ندارد و میکروب ها روی بخش دچار سوختگی نشسته و موجب بروز عفونت می شود.
آشنایی با انواع سوختگی و زخم های ناشی از سوختگی
1- سوختگی های حرارتی
این نوع سوختگی ، در اثر تماس پوست با حرارت بالا به وجود می آید که رایج ترین نوع سوختگی نیز است .این سوختگی ممکن است با آب جوش، آب باتری ماشین یا هر مایع داغ دیگری ایجاد شود .برای پیشگیری از پیشرفت سوختگی حتما ، موضع آسیب دیده را با آب سرد شستشو دهید .
2- سوختگی های تابشی
این سوختگی بر اثر تماس پوست با اشعه ایجاد می شود . مانند تماس پوست با قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید ، اشعه بیمارستانی و دستگاه های صنعتی که منجر به سوختگی می شود .
3- سوختگی های شیمیایی
تماس مواد شیمایی بازی یا اسیدی با پوست ، موجب سوختگی می شود و البته میزان آسیب مواد بازی بیشتر از مواد اسیدی است. این نوع سوختگی می تواند در اثر تماس پوست با شوینده های خانگی یا مواد صنعتی رخ بدهد. در این سوختگی باید تمام لباس های مصدوم را از بدن خارج کرده و محل سوختگی را با آب 15 تا 30 دقیقه شستشو دهید .
4- سوختگی های الکتریکی
برق گرفتگی های خفیف یا شدید نیز می توانند منجر به سوختگی شوند . مثلا برق کاری یا هر فرد دیگری که می تواند با لوازم برقی یا زدن پریز به برق یا هر علت دیگری دچار سوختگی با برق گرفتگی شود. در این موارد باید فرد برق گرفته را از نظر ایست قلبی چک کنید ، همچنین باید به علت امکان پرت شدن مهره های گردن و کمر از نظر شکستگی بررسی شوند.
اقدامات اولیه پس از بروز سوختگی
اگر ناحیه ای که دچار سوختگی شده است در زیر لباس می باشد باید در اولین گام ، اقدام به بیرون آوردن لباس کنید، اما اگر سوختگی به اندازه ای شدید باشد که لباس به پوست چسبیده است ، هرگز لباس را به طور کامل خارج نکنی ، در این شرایط باید دور تا دور موضع آسیب دیده را قیچی کنید و یا با همان لباس مرحله پایین آوردن دما با آب سرد را انجام داده و در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. برای کاهش ضایعات سوختگی ، هرگز از روغن و یا کره برای مالیدن بر ری موضع استفاده نکنید ، زیرا چربی، گرمای سوختگی را در پوست نگه داشته و شدت سوختگی را بیشتر می کند. تنها در سوختگی درجه اول پماد و لوسیون های مخصوص می تواند مفید باشد .
تاولهای روی زخم مانند یک پانسمان بیولوژیک از منطقه سوخته محافظت می کنند و نباید ب آنها دست زده و ترکانده شوند . اما در در برخی موارد که تاول خونی شو، عامل سوختگی، مواد شیمیایی باشند و یا روی مفاصل بزرگ باشد، بهتر است تاول ها ترکانده شوند و پوست سوخته پانسمان شود.